Het al geruime tijd op de markt brengen van een succesvol product zonder door derden te worden aangesproken kan onvoldoende zijn om als auteursrechthebbende te kunnen worden aangemerkt, zo volgt uit een uitspraak van de voorzieningenrechter te Amsterdam.
Kort geding over schoenen
Inuikii AG brengt onder haar merk INUIKII (luxe) schoenen op de markt en verhandelt al geruime tijd via web)winkels onder andere de INUIKII winter sneaker. Est’Seven importeert en verhandelt vanaf eind 2021 een soortgelijke sneaker onder de naam Est’Mouton boot. Est’Seven importeert de schoenen van de voormalige producent van de INUIKII winter sneaker.
Inuikii stelt zich bij de rechtbank Amsterdam op het standpunt dat de INUIKII winter sneaker als een auteursrechtelijk beschermd werk kan worden aangemerkt en dat Est’Seven, door het op de markt brengen van een soortgelijke sneaker, inbreuk maakt op haar auteursrechten.
Ter onderbouwing van haar standpunt dat zij auteursrechthebbende is, heeft Inuikii een verklaring van haar director (Präsidentin des Verwaltungsrates) overgelegd waaruit, kort gezegd, volgt dat de director van Inuikii de sneaker in 2014 heeft ontworpen en dat zij in dat jaar aan Zeitneu GmbH een exclusief recht heeft verstrekt om alle rechten ten aanzien van de sneaker te gebruiken. Zeitneu GmbH heeft de sneaker vervolgens in 2015 op de markt gebracht onder de merknaam IKKII en de productie van de sneaker destijds uitbesteed aan een (voormalig) producent in Istanbul. Uit de verklaring van de director volgt verder dat Zeitneu GmbH haar rechten ten aanzien van de sneaker in 2016 zou hebben overgedragen aan Inuikii. Tegelijkertijd is de merknaam waaronder de sneaker op de markt werd gebracht gewijzigd van IKKII in INUIKII.
Est’Seven betwist de vordering en stelt onder meer dat van inbreuk geen sprake is omdat INUIKII geen auteursrechthebbende is en de op de markt gebrachte sneaker niet als een auteursrechtelijk beschermd werk kan worden aangemerkt. Redengevend zou daartoe onder meer zijn dat de voormalig producent van de INUIKII winter sneaker het ontwerp van de betreffende zou hebben gemaakt, zoals zou volgen uit een in 2010 verstuurde e-mail van de voormalig producent met daarin opgenomen een tekening van de sneaker. In reactie hierop heeft Inuikii een verklaring van haar director in het geding gebracht waarin de director heeft verklaard dat de betreffende e-mail uit 2010 zou zijn vervalst en dat de voormalig producent nooit eerder rechten heeft geclaimd op het ontwerp, dan wel Inuikii heeft benaderd mee te delen in het succes van de sneaker. De voormalig producent zou uitsluitend de producent zijn geweest en geen creatieve bijdrage hebben geleverd aan het ontwerp voor de INUIKII winter sneaker. Ter onderbouwing heeft de director verwezen naar een overeenkomst tussen Zeitneu GmbH en de voormalig producent waaruit volgt dat de ontwerpen - weliswaar ten aanzien van andere schoenen dan de INUIKII winter sneaker - eigendom zijn van Zeitneu GmbH en dat de voormalig producent uitsluitend producent en geen ontwerper is.
Auteursrechthebbende?
De voorzieningenrechten van de rechtbank Amsterdam oordeelt in het voordeel van Est’Seven. Alhoewel Inuikii op het eerste gezicht als auteursrechthebbende kan worden aangemerkt: “zij brengt immers de INUIKII winter sneaker, waarvan onweersproken is dat dit een succesvol ontwerp is, al geruime tijd op de markt zonder hierop door derden (bijvoorbeeld door [naam voormalige producent]) te worden aangesproken”, staat volgens de voorzieningenrechter niet meer buiten redelijke twijfel vast dat Inuikii in dit kort geding als auteursrechthebbende kan worden aangemerkt.
De voorzieningenrechter overweegt dat Est’Seven voldoende twijfel heeft gezaaid over de vraag wie auteursrechthebbende is door, kort gezegd, (gemotiveerd) aan te voeren dat 1) niet vaststaat dat de director van Inuikii auteursrechthebbende is vanwege het ontbreken van bewijs aangaande het ontwerpproces, dat 2) Inuikii niet heeft aangetoond dat Inuikii thans auteursrechthebbende is vanwege het ontbreken van (overdracht)aktes en 3) de voormalige producent van de INUIKII sneaker – bij wie Est’Seven thans de Est’Mouton boot importeert- de ontwerper van de sneaker zou zijn.
Derhalve is de door Inuikii in het geding gebrachte eigen verklaring van de director van Inuikii volgens de rechtbank zonder aanvullend bewijs onvoldoende om aan te nemen dat de director van Inuikii de ontwerper van de sneaker is én dat Inuikii (de uiteindelijke) auteursrechthebbende is.
Ook het beroep door Inuikii op de bewijsvermoedens uit artikel 4 en 8 Auteurswet kan Inuikii niet baten omdat niet kan worden uitgesloten dat Est’Seven -gezien haar gemotiveerde betwisting dat de (voormalig) producent van de INUIKII winter sneaker de ontwerper is- er in een bodemprocedure in zal slagen de bewijsvermoedens te weerleggen.
Conclusie
Om in een kort geding een vordering die (mede) gebaseerd is op een inbreuk op auteursrecht te kunnen toewijzen, zal de eisende partij voldoende aannemelijk moeten (kunnen) maken dat buiten redelijke twijfel staat dat zij auteursrechthebbende is.
Deze uitspraak bevestigt in dat kader het belang van het aanbieden van voldoende (aanvullend) bewijs. Bewaar daarom altijd, voor zover mogelijk, ontwerptekeningen, (eerste) schetsen, aktes van overdracht en/of andere documenten aangaande het ontwerpproces ter onderbouwing van het standpunt dat je auteursrechthebbende bent.
Dieuwertje Bouchier, advocaat auteursrecht
