Investeringen in defensie en aanverwante sectoren
Wat er allemaal onder de 5% norm van de NAVO valt is uitgewerkt in een uitgebreid statement van de NAVO. De definitie is vrij breed en bevat bijvoorbeeld ook investeringen in aan de militaire sector aanverwante sectoren en in R&D:
Expenditure for the military component of mixed civilian-military activities is included, but only when the military component can be specifically accounted for or estimated. For example, these include airfields, meteorological services, aids to navigation, joint procurement services, research and development.
Research and development (R&D) costs are included in defence expenditure. R&D costs also include expenditure for those projects that do not successfully lead to production of equipment.
Ook investeringen in cyberveiligheid
Tot de kerntaken van de NAVO behoort ook de verdediging tegen cyberdreigingen. Volgens de NAVO zelf wordt daarbij volop samengewerkt met het bedrijfsleven:
The private sector is a key player in cyberspace, and technological innovations and expertise from the private sector are crucial to enable NATO and Allies to respond effectively to cyber threats.
In line with the 2023 concept to enhance the contribution of cyber defence to NATO's overall deterrence and defence posture, as endorsed by Allies at the 2023 Vilnius Summit, NATO and its Allies are working to strengthen their engagement with industry and academia through information-sharing, exercises, and training and education.
Het ligt dus voor de hand dat de investeringen in o.m. cyberveiligheid de komende tijd een enorme boost gaan krijgen.
Aandachtspunten bij investeringen in cyber
Dit levert enkele aandachtspunten op, waar we hier kort bij stil zullen staan.
- Goede afspraken. Cyberbeveiliging komt vaak neer op een breed palet aan dienstverlening, uiteenlopend van netwerkbeveiliging (SIEM/SOC) tot pentests, tot updatebeheer tot training en coaching en alles daar tussenin. De dienstverlening wordt aangeboden door allerlei bedrijven, rijp en groen. Ook de contracten van dit soort dienstverlening lopen nogal uiteen. Uiteraard kan geen enkel beveiligingsbedrijf perfectie toezeggen. Het valt echter wel op dat sommige aanbieders wel heel ver gaan in het ‘disclaimen’ op wat je nu eigenlijk mag verwachten. Sommige contracteren welhaast hun kernprestatie weg. Let hier dus goed op wat u nu precies inkoopt.
- De lat gaat omhoog. Wanneer er fors wordt geïnvesteerd in betere cyberveiligheid door de NAVO, dan kan de rest van de economie eigenlijk niet achterblijven. Wat een passende beveiliging is wordt immers bepaald door alle omstandigheden van het geval. En als je de buren het spreekwoordelijke hang- en sluitwerk ziet verbeteren, dan moet je eigenlijk wel mee. Dit terwijl ook vanwege andere wetten de lat nu al steeds hoger wordt gelegd. Bedrijven en organisaties die hun cyberbeveiliging niet op orde hebben, hebben zodoende – paradoxaal genoeg – door de investeringen wellicht juist eerder een probleem.
- Monitoring en AI. Goede cyberveiligheid veronderstelt steeds meer monitoring op digitaal gedrag. Hierbij worden al snel persoonsgegevens verwerkt. En regelmatig ook persoonsgegevens van bijzondere aard. Ook ligt het voor de hand dat er AI wordt ingezet zodat snel en besluitvaardig gehandeld kan worden. Het is van belang dit vooraf goed uit te denken en in uw organisatie in te regelen. Zo is denkbaar dat er vooraf een DPIA moet worden verricht en dat de specifieke eisen uit de AI-wet geadresseerd moeten worden.
- Innovatie. Er gaan vermoedelijk allerlei samenwerkingen ontstaan waarbij nieuwe producenten en diensten ontwikkeld gaan worden. Uit onderzoek is bekend dat investeringen in defensie vaak sneller tot innovatie leiden. Het is van belang vooraf goede afspraken te maken over wie eigenaar wordt van de nieuwe uitvinding.
- Noodsituaties en staatsgeheimen. Specifiek bij samenwerking met defensie is de kans groot dat er een verzwaard regime inzake geheimen geldt. Het is zelfs denkbaar dat er onder omstandigheden op voorhand rekening moet worden gehouden met allerlei uitzonderingstoestanden die zouden kunnen intreden. Het is o.m. hierom dat dergelijke contracten een specifiek karakter hebben.
Ten slotte
Heeft u vragen over de juridische aspecten van uw cyberveiligheid, over samenwerkingen met derden om tot cyberinnovaties te komen of andere vragen op het snijvlak van cyber en recht? We helpen u graag verder.
