Wet langdurige zorg (Wlz)
Rechtbank Den Haag 11 september 2025 (datum publicatie: 25 september 2025), ECLI:NL:RBDHA:2025:16621
De rechtbank oordeelt dat het CAK de eigen bijdrage Wlz correct heeft berekend op basis van het gezamenlijke vermogen in het peiljaar. Eiser betoogt dat het vermogen van zijn toenmalig fiscaal partner niet moet worden meegenomen bij de berekening van de eigen bijdrage.
Kernpunt: Geen ruimte voor afwijking of dubbele vrijstelling: regels Besluit langdurige zorg en Regeling langdurige zorg zijn dwingend.
Rechtbank Zeeland-West-Brabant 9 september 2025 (datum publicatie: 19 september 2025), ECLI:NL:RBZWB:2025:6018
De rechtbank oordeelt dat het CIZ de aanvraag om Wlz-zorg mocht afwijzen. Volgens de medische adviezen bestaan er namelijk nog behandelings- en begeleidingsmogelijkheden.
Kernpunt: Een blijvende behoefte aan 24-uurs zorg in de nabijheid kan pas worden aangenomen als er geen behandelopties meer zijn. Zolang die nog aanwezig zijn, is geen recht op Wlz-zorg.
Rechtbank Amsterdam 28 augustus 2025 (datum publicatie: 2 september 2025), ECLI:NL:RBAMS:2025:5710
De zorgverlener vordert betaling voor Wlz-zorg van de cliënt nadat de cliënt zijn zorgovereenkomst had opgezegd, maar wel zorg bleef afnemen totdat hij bij een nieuwe zorgaanbieder terechtkon. De vordering is deels toegewezen.
Kernpunt: Als een pgb-overeenkomst door eigen toedoen ontbreekt en toch zorg wordt geleverd, moet de cliënt betalen.
Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz)
Parket bij de Hoge Raad 19 september 2025 (datum publicatie: 25 september 2025), ECLI:NL:PHR:2025:1018
De Procureur-Generaal concludeert dat de rechtbank een zorgmachtiging voor één maand heeft verleend zonder te motiveren dat aan de wettelijke criteria en doelen voor verplichte zorg was voldaan. De P-G adviseert vernietiging en terugwijzing.
Kernpunt: ook bij een deelbeschikking moet de rechter motiveren dat is voldaan aan de criteria en het doel van verplichte zorg. Het ontbreken van die motivering schendt de motiveringsplicht.
Rechtbank Overijssel 2 juli 2025 (datum publicatie: 17 september 2025), ECLI:NL:RBOVE:2025:5140
De rechtbank verleent een zorgmachtiging voor de verzochte duur, ook al wilde betrokkene een machtiging voor een kortere periode zodat er aanvullend onderzoek kon worden gedaan. De rechtbank gaat hier niet in mee.
Kernpunt: Omdat is voldaan aan de criteria en doelen van verplichte zorg, wordt een machtiging verleend.
Rechtbank Zeeland-West-Brabant 28 augustus 2025 (datum publicatie: 19 september 2025), ECLI:NL:RBZWB:2025:5927
De rechtbank wijst het verzoek tot het verlenen van een aansluitende zorgmachtiging af. Er is wel sprake van ernstig nadeel, maar verplichte zorg is nodig omdat betrokkene vrijwillig meewerkt en een zorgmachtiging niet doelmatig zou zijn.
Kernpunt: Niet voldaan aan de criteria voor verplichte zorg, dus de zorgmachtiging wordt afgewezen.
Rechtbank Zeeland-West-Brabant 14 augustus 2025 (datum publicatie: 11 september 2025), ECLI:NL:RBZWB:2025:5847
De rechtbank verleent een aansluitende zorgmachtiging voor de duur van twaalf maanden. Betrokkene stelt vrijwillig te willen meewerken aan de zorg om discussies met GGZ te voorkomen. Vanwege het gebrek aan intrinsieke motivatie en het reële risico op terugval bij wegvallen van de machtiging acht de rechtbank verplichte zorg noodzakelijk.
Kernpunt: hoewel betrokkene openstaat voor vrijwillige zorg, wordt er vanwege zijn gebrek aan intrinsieke motivatie toch een zorgmachtiging verleend.
Rechtbank Rotterdam 27 augustus 2025 (datum publicatie: 11 september 2025), ECLI:NL:RBROT:2025:10722
De rechtbank verleent een zorgmachtiging aansluitend op een crisismaatregel. Betrokkene, afkomstig uit Suriname en zonder zorgverzekering in Nederland, loopt bij het wegvallen van zorg een groot risico op ontregeling.
Kernpunt: Machtiging verleend voor de duur van één maand om stabiliteit te waarborgen en een soepele terugkeer naar Suriname mogelijk te maken.
Wet zorg en dwang (Wzd)
Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden 17 juni 2025 (datum publicatie: 16 september 2025), ECLI:NL:GHARL:2025:3646
Het hof verklaart het verzet tegen de heffing van griffierecht gegrond. Procedures op grond van de Wzd behoren, net als Wvggz- en voormalige Bopz-zaken, te zijn vrijgesteld van griffierecht om financiële drempels bij het aanvechten van vrijheidsbenemende maatregelen te voorkomen.
Kernpunt: Vrijstelling griffierecht geldt ook voor Wzd-zaken.
Rechtbank Den Haag 13 augustus 2025 (datum publicatie: 10 september 2025), ECLI:NL:RBDHA:2025:16186
De rechtbank wijst het verzoek om een rechterlijke machtiging tot opname en verblijf te verlenen af. Hoewel sprake is van ernstig nadeel, acht de rechtbank opname nog niet noodzakelijk omdat cliënt voldoende steun ontvangt van haar netwerk, thuiszorg en begeleiding. Minder ingrijpende alternatieven zijn nog beschikbaar.
Kernpunt: Geen machtiging verleend: opname is te ingrijpend zolang de thuissituatie met aanvullende zorg en steun nog houdbaar is.
Parket bij de Hoge Raad 29 augustus 2025 (datum publicatie: 4 september 2025), ECLI:NL:PHR:2025:917
De P-G concludeert in een Wvggz-zaak over wijziging van een zorgmachtiging (art. 8:12) dat de rechtbank vijf extra zorgvormen heeft toegewezen om een beoogde overplaatsing naar een strengere setting mogelijk te maken, maar dat die beslissing gebrekkig is gemotiveerd.
Kernpunten: de PG adviseert vernietigen en terugwijzen, omdat de wijziging van de zorgmachtiging onvoldoende is onderbouwd en procedurele/materiële vereisten niet zijn nageleefd.
Parket bij de Hoge Raad 8 augustus 2025 (datum publicatie: 4 september 2025), ECLI:NL:PHR:2025:829
De P-G concludeert dat het niet (tijdig) informeren van betrokkene over ondersteuning door een naaste bij het opstellen van een plan van aanpak de verlening van een zorgmachtiging niet automatisch blokkeert. Het is een mee te wegen procedureel gebrek. Betrokkene diende alsnog een plan in, de rechtbank heeft dat betrokken en afdoende gemotiveerd dat vrijwillige zorg onvoldoende is.
Kernpunt: Niet-informeren over de plan-van-aanpak optie leidt niet automatisch tot niet-ontvankelijkheid of afwijzing van de zorgmachtiging.
Privacy en tuchtrechtspraak
Rechtbank Noord-Nederland 17 september 2025 (datum publicatie: 19 september 2025), ECLI:NL:RBNNE:2025:3761
Zonder toestemming mag een externe deskundige niet in het EPD. De vader met volmacht heeft recht op inzage en afschrift, niet op systeemtoegang voor zijn deskundige.
Kernpunt: EPD-toegang alleen met toestemming; het dossier omvat alleen zorg-relevante gegevens (wel inbasket-berichten en DIM-aantekeningen, geen calamiteitenrapporten); derden krijgen geen toegang tot het systeem.
Rechtbank Gelderland 15 september 2025 (datum publicatie: 24 september 2025)
De voorzieningenrechter erkent een zwaarwegend belang bij inzage in het medisch dossier om wilsonbekwaamheid van een overleden patiënt te onderbouwen. Inzage wordt toegewezen onder strikte voorwaarden, uitsluitend via een medisch deskundige op de praktijk van de huisarts.
Kernpunt: Inzage in het dossier van een overledene kan als zwaarwegend belang én noodzaak concreet zijn aangetoond; uitvoering via inzage door medisch deskundige.
Regionaal Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg ‘s Hertogenbosch 24 september 2025 (datum publicatie: 24 september 2025) ECLI:NL:TGZRSHE:2025:107
Het Regionaal Tuchtcollege verklaart de klacht tegen de internist kennelijk ongegrond. De arts mocht in de acute situatie een niet-reanimeren-beleid vastleggen en dit aan patiënt en naasten meedelen. Er zijn geen concrete aanwijzingen voor onheuse communicatie. Het aanvinken van “Beleid besproken … op verzoek patiënt” fungeerde in het EPD als akkoordregistratie. Het dossier bevat geen aanwijzingen van bezwaar.
Kernpunt: Het vastleggen van een niet-reanimeren-beleid kan een professioneel medisch besluit zijn dat aan patiënt en naasten wordt meegedeeld; zonder bewijs van onzorgvuldige communicatie of onjuiste dossiervoering is dat niet tuchtrechtelijk verwijtbaar.
Regionaal Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg ‘s Hertogenbosch 3 september 2025 (datum publicatie: 3 september 2025) ECLI:NL:TGZRSHE:2025:104
Het Regionaal Tuchtcollege verklaart alle klachtonderdelen tegen de psychiater kennelijk ongegrond. Het dossier laat zorgvuldige diagnostiek, behandeling, verslaglegging en passende nazorg/doorverwijzing zien. De beëindiging van de behandelrelatie wegens gewichtige redenen was gerechtvaardigd en zorgvuldig, conform de KNMG-richtlijn.
Kernpunt: Beëindigen mag als behandelopties zijn uitgeput mits goed gemotiveerd, gedocumenteerd en met zorgvuldige overdracht; dan geen tuchtrechtelijk verwijt.
Zorgverzekeringswet
Rechtbank Amsterdam 29-07-2025 (datum publicatie: 01-09-2025), ECLI:NL:RBAMS:2025:6038
Nadat een patiënt een factuur onbetaald liet, vorderde een zorgaanbieder betaling van het volledige passantentarief. De rechter oordeelde dat het prijsbeding weliswaar intransparant was, maar niet oneerlijk omdat de patiënt, als hij de factuur zou hebben ingediend bij zijn zorgverzekeraar, alleen het door de verzekeraar vergoede deel en eigen risico zou hoeven betalen.
Kernpunt: als, bij het opvolgen van betaalinstructies, uiteindelijk alleen de vergoeding van de verzekeraar en het eventueel verrekend eigen risico hoeft te worden betaald, is een prijsbeding niet oneerlijk.
Rechtbank Midden-Nederland 06-08-2025 (datum publicatie: 02-09-2025), ECLI:NL:RBMNE:2025:4663
De ouders van een minderjarige vorderden vergoeding van een multi-grip handprothese onder de basiszorgverzekering. De rechtbank heeft de vordering afgewezen omdat er onvoldoende aanknopingspunten waren dat de prothese volgens de stand van de wetenschap en praktijk voldoende bewezen effectief is.
Kernpunt: er zijn onvoldoende aanwijzingen (aangedragen) dat een multi-grip handprothese van het merk Vincent Systems, model Evolution 4, voldoet aan de stand van de wetenschap en praktijk.
Gerechtshof Amsterdam 02-09-2025 (datum publicatie: 04-09-2025), ECLI:NL:GHAMS:2025:2324
Meerdere revalidatiezorgaanbieders menen dat het Zorginstituut in het nieuwe duidingstraject van IMSR een onjuiste toepassing geeft aan het wettelijke stelsel en daarmee onrechtmatig jegens hen handelt. Het hof oordeelde dat onvoldoende aanleiding bestaat om aan te nemen dat sprake is van (dreigend) onrechtmatig handelen en wees de gevraagde voorzieningen af.
Kernpunt: er bestaat onvoldoende aanleiding om aan te nemen dat het Zorginstituut met het nieuwe duidingstraject van IMSR onrechtmatig handelt, of dat onrechtmatig handelen dreigt.
Medische aansprakelijkheid
Rechtbank Limburg 28-05-2025 (datum publicatie: 08-09-2025), ECLI:NL:RBLIM:2025:8531
De rechtbank oordeelde dat een universitair medisch centrum niet aansprakelijk is voor complicaties na een operatie. De patiënt was namelijk wél geïnformeerd over het risico op onregelmatigheden en hoefde niet te worden gewezen op lymfoedeem. Ook het nazorgverwijt slaagde niet.
Kernpunt: een universitair medisch centrum is niet aansprakelijk bevonden voor complicaties na een operatie.
Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden 16-09-2025 (datum publicatie: 18-09-2025), ECLI:NL:GHARL:2025:5652
Het hof kwam tot aansprakelijkheid van een ziekenhuis voor een reeks medische fouten, die in het bijzonder zagen op het ten onrechte niet stellen dan wel uitsluiten van de diagnose MS. Het hof acht de mogelijkheid van schade, zowel materieel als immaterieel, voldoende aannemelijk. De begroting van de schade kon echter nog niet plaatsvinden.
Kernpunt: een ziekenhuis is aansprakelijk bevonden voor een reeks medische fouten, die onder meer zaen op het ten onrechte niet stellen dan wel uistluiten van de diagnose MS.
Ondernemingsrecht
Rechtbank Gelderland 30-07-2025 (datum publicatie: 02-09-2025), ECLI:NL:RBGEL:2025:7395
Ontslag statutair bestuurder stichting voor verpleeghuiszorg. Vordering tot schorsing ontslagbesluit en wedertewerkstelling afgewezen omdat volgens de kortgedingrechter in voldoende mate aannemelijk is dat de bodemrechter zal oordelen dat het ontslagbesluit op een juiste wijze tot stand is gekomen.
Kern: als in voldoende mate aannemelijk is dat de bodemrechter zal oordelen dat het ontslagbesluit op een juiste wijze tot stand is gekomen, weegt het belang van de stichting bij behoud van de huidige situatie vooralsnog zwaarder dan het belang van de statutair bestuurder bij schorsing van het ontslagbesluit en wedertewerkstelling.
Rechtbank Overijssel, 16-07-2025 (datum publicatie: 17-09-2025), ECLI:NL:RBOVE:2025:4738
Curator van een failliete thuiszorgorganisatie vordert verklaring voor recht dat bestuurder en feitelijk beleidsbepaler onrechtmatig hebben gehandeld en aansprakelijk zijn voor het faillissementstekort. Bestuurder en feitelijk beleidsbepaler betwisten de vordering van de curator q.q. niet. De rechtbank wijst de vordering van de curator toe.
Kern: bestuurder en feitelijke beleidsbepaler kunnen onder omstandigheden (bijvoorbeeld als de administratie- en publicatieplicht niet werd nagekomen aanzienlijke managementvergoedingen aan het vermogen van de zorginstelling zijn ontrokken zonder dat er een managementovereenkomst was gesloten of daarvoor facturen waren verstuurd) persoonlijk aansprakelijk zijn voor het boedeltekort.
Rechtbank Rotterdam, 05-09-2025 (datum publicatie: 26-09-2025), ECLI:NL:RBROT:2025:11344
Partijen hebben samen een praktijk voor dermatologie geëxploiteerd. Afgesproken is dat partijen hun inbreng en de uitgaven die zij hebben gedaan in de opstartfase van de praktijk terug zouden krijgen zodra de praktijk voldoende inkomsten zou genereren. De samenwerking is beëindigd en eiser vordert van gedaagden betaling van de gedane investeringen. De eis wordt grotendeels toegewezen omdat de afspraken die partijen hebben gemaakt moeten worden nagekomen.
Kern: Maak bij aanvang van de samenwerking schriftelijke afspraken, ook over de (financiële) afwikkeling bij het einde van de samenwerking.
Medezeggenschap
Gerechtshof Amsterdam, 18-09-2025 (datum publicatie: 18-09-2025), ECLI:NL:GHAMS:2025:2456
Beroep van zorginstelling tegen uitspraak LCvV dat de (lokale) cliëntenraad in de gelegenheid dient te worden gesteld om advies uit te brengen over een voorgenomen verhuizing binnen de zorginstelling. Volgens de zorginstelling valt de verhuizing niet onder het bereik van artikel 7 lid 1, aanhef en onder h Wmcz 2018. Partijen zijn het vooral oneens over de vraag of ‘een verhuizing van een instelling (locatie) waarin cliënten langdurig verblijven’, ook ziet op een interne verhuizing binnen de locatie. Voor het antwoord op die vraag is vooral het woordje van belangrijk: de wet spreekt over ‘verhuizing van een instelling (locatie) waarin deze cliënten verblijven’. Dat is iets anders dan een verhuizing in of binnen een instelling (locatie). Dit betekent dat de wet hier niet ziet op interne verhuizingen.
Kern: Uitsluitend een verhuizing van de instelling (locatie), dat wil zeggen van de gehele instelling (locatie), moet aan de (lokale) cliëntenraad voor advies worden voorgelegd.
Vastgoed
Rechtbank Midden-Nederland, 01-09-2025 (datum publicatie: 01-09-2025), ECLI:NL:RBMNE:2025:4751 en ECLI:NL:RBMNE:2025:4753
Het college van B&W van de gemeente Almere heeft een omgevingsvergunning verleend voor de verplaatsing van Domus Almere. Domus Almere is een 24-uurs beschermde woonvorm van het Leger des Heils voor personen die kampen met een meervoudige problematiek, waaronder verslaving. Een school en omwonenden vrezen overlast te ondervinden. De rechtbank oordeelt dat het college niet concreet heeft gemaakt welke belangen aan de kant van de school en de omwonenden in aanmerking zijn genomen, welke gevolgen er naar verwachting voor hen zijn en hoe deze gevolgen in de belangenafweging zijn gewogen. Ook oordeelt de rechtbank dat niet inzichtelijk is gemaakt of er voorschriften moeten worden verbonden aan de omgevingsvergunning voor het borgen van een aanvaardbaar woon- en leefklimaat.
Kern: Er dient een zorgvuldige en deugdelijke belangenafweging te worden gemaakt en er dient te worden beoordeeld of het noodzakelijk is om voorschriften aan de vergunning te verbinden.
Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State 03-09-2025 (datum publicatie: 03-09-2025), ECLI:NL:RVS:2025:4241
De raad van de gemeente Venlo heeft een bestemmingsplan vastgesteld ten behoeve van de herontwikkeling van een landhuis tot een woon-zorghuis met 32 appartementen/studio's. De raad heeft beoogd om beschermd wonen met 24-uurszorg op basis van een Wlz-indicatie toe te staan. De planregel sluiten echter niet uit dat lichtere zorgbehoeven of zelfs gezonde mensen, al dan niet als gezonde partner, in het landhuis mogen wonen. Ook valt er niet uit te sluiten dat de eenheden zullen worden verhuurd en als zodanig onder de definitie van een kamerverhuurbedrijf vallen, terwijl de raad dat gebruik heeft willen verbieden.
Kern: Als de bedoeling is om uitsluitend beschermd wonen met 24-uurszorg toe te staan, moet worden uitgesloten dat lichtere zorgbehoevenden of zelfs gezonde mensen ook in de woon-zorgvoorziening kunnen wonen. Afhankelijk van de definitie van kamerverhuurbedrijf, zou de verhuur van woonzorgeenheden hieronder kunnen vallen.
Rechtbank Overijssel 03-09-2025 (datum publicatie: 04-09-2025), ECLI:NL:RBOVE:2025:5407
Het college van B&W van de gemeente Deventer heeft geweigerd om handhavend op te treden tegen de ontwikkeling van een Forensisch Psychiatrische Afdeling (‘FPA') in een psychiatrisch ziekenhuis. De rechtbank geeft het college gelijk: het psychiatrisch ziekenhuis, ook als daar een FPA is gerealiseerd, valt onder het begrip “ziekenhuis". De enkele omstandigheid dat sprake is van zieken met een forensische achtergrond en met een andere bekostigingsstructuur en een ander wettelijk kader, maakt dit niet anders.
Kern: Bij gebrek aan aanknopingspunten in het bestemmingsplan en de plantoelichting is relevant wat in het algemeen spraakgebruik onder een begrip wordt verstaan.