Nieuw EU-sanctiepakket Rusland heeft gevolgen voor overheidsaanbestedingen

25 april 2022, laatst geüpdatet 11 september 2024
NULL
In dit artikel

Op 8 april 2022 heeft de Raad van de Europese Unie nieuwe sancties ingesteld tegen Rusland. De Europese Unie verbiedt aanbestedende diensten om aanbestedingen te gunnen aan Russische partijen. Bovendien mogen reeds aan Russische partijen gegunde opdrachten niet voortgezet worden. Deze nieuwe sancties hebben gevolgen voor aanbestedingen van aanbestedende diensten en speciale sector-bedrijven en kunnen gevolgen hebben voor reeds aanbestede overeenkomsten.

De sancties

De sancties zien op alle nieuwe aanbestedingen en lopende contracten die tot het toepassingsbereik van de concessierichtlijn (2014/23/EU) en de aanbestedingsrichtlijnen (2014/24/EU) (2014/25/EU) behoren en ook ook op alle aanbestedingen die van deze richtlijnen zijn uitgezonderd. Aanbestedende diensten mogen geen nieuwe opdrachten of concessies meer gunnen aan Russische partijen. Aanbestedende diensten moeten lopende contracten met Russische partijen die vóór 9 april 2022 zijn gesloten, binnen 6 maanden na publicatie van het sanctiepakket – dus vóór 10 oktober 2022 – stopzetten. Deze sancties gelden ook voor overheidsaanbestedingen waarbij een Russische partij in de rol van onderaannemer of leverancier meer dan 10% van de waarde van de opdracht vertegenwoordigt.

‘Russische partijen’

Het verbod betreft gunningen aan en lopende contracten met Russische partijen. Van een ‘Russische partij’ is in de volgende situaties sprake:

  • personen met een Russische nationaliteit en (rechts)personen die in Rusland zijn gevestigd;
  • rechtspersonen (gevestigd in de EU/EER of in een ander land dan Rusland) die voor meer dan 50% eigendom zijn van een Russische partij zoals hierboven genoemd; en
  • (rechts)personen die handelen namens of op aanwijzing van een Russische partij zoals hierboven genoemd.

De uitzonderingen op het verbod

De Raad van de Europese Unie heeft enkele uitzonderingen vastgesteld. Over het algemeen zien de uitzonderingen op vermoedelijk weinig voorkomende situaties zoals levering van goederen of diensten die alleen door een Russische partij kunnen worden geleverd en op ruimteprogramma’s. Eén uitzonderingsgrond die wel in het oog springt, is de aankoop van gas. Wil een aanbestedende dienst een beroep op een uitzonderingsgrond doen en toch een opdracht gunnen aan of een overeenkomst voortzetten met een Russische partij, dan is daarvoor toestemming nodig van de bevoegde autoriteit.

Actie van aanbestedende diensten en speciale sectorbedrijven vereist

Aanbestedende diensten en speciale sectorbedrijven moeten vaststellen welke gevolgen de sancties hebben voor lopende aanbestedingen en gesloten overeenkomsten. Bij lopende aanbestedingen zijn de gevolgen van de sancties helder: gunnen aan een Russische partij is niet meer toegestaan, tenzij het mogelijk is om op een van de uitzonderingen een beroep te doen en de bevoegde autoriteit hiervoor toestemming geeft.

Stelt een aanbestedende dienst vast dat er lopende overeenkomsten zijn waarbij een Russische partij is betrokken, dan is het uitgangspunt dat die overeenkomst niet mag worden voortgezet tenzij er sprake is van een uitzonderingsgrond. Indien er geen sprake is van een uitzonderingsgrond of de bevoegde autoriteit geen toestemming voor uitzondering geeft, dan mag de aanbestedende dienst de overeenkomst niet voortzetten. Als de overeenkomst geen opzegmogelijkheid bevat, dan kan de aanbestedende dienst alsnog ervoor kiezen om geen uitvoering te geven aan de overeenkomst. Artikel 11 van de Verordening nr. 833/2014 belet dat de Russische partij eventuele vorderingen tot nakoming (of schadevergoeding) succesvol kan instellen.

Hebt u vragen over (de gevolgen van) de sancties voor lopende aanbestedingen of reeds gesloten overeenkomsten, neem dan contact op met Liz Bras of Mathijs Jonkers.

Certificaat tekenen

VCA-certificaat hoeft (in dit geval) niet bij inschrijving aanwezig te zijn

De eis een VCA-certificaat te overleggen kan zowel een geschiktheidseis (waaraan bij aanmelding/ inschrijving moet worden voldaan) als uitvoeringseis (waaraan...

Aandachtspunten bij Publiek-Private Samenwerkingen gericht op innovatie

Gaat u deelnemen aan een publiek–private samenwerking (PPS)? Hieronder worden enkele juridische en fiscale aandachtspunten genoemd voor PPS-contracten.

Annotatie in Jurisprudentie Aanbestedingsrecht (JAAN) over wezenlijke wijziging bij verstrijken contractuele termijn

In het tijdschrift Jurisprudentie Aanbestedingsrecht (JAAN 2024/77, afl. 4) is een noot van Tony van Wijk en Mathijs Jonkers verschenen over de vraag of het...

Gemeenten en zorgaanbieders opgelet: AMvB reële prijzen Jeugdwet per 1 juli in werking getreden

Op 1 juli 2024 is de AMvB reële prijzen Jeugdwet (‘AMvB’) in werking getreden. Met deze AMvB worden voor gemeenten nadere regels gesteld omtrent het...

Boete voor kartelvorming bij aanbestedingen: het belang van onmiddellijk distantiëren van ontvangen concurrentiegevoelige informatie

[authors value=' ' /] De ACM heeft in 2020 een boete opgelegd aan twee dakdekkers in Amsterdam die hun inschrijfprijs in het kader van een aanbesteding...

Verstrijken contractueel overeengekomen termijn levert geen wezenlijke wijziging op

Het verstrijken van een overeengekomen contractuele termijn levert volgens de Utrechtse voorzieningenrechter in beginsel geen materiële wijziging op van de...
No posts found