Om manipulatieve inschrijvingen te voorkomen, wordt vaak in aanbestedingsstukken opgenomen dat inschrijvingen realistisch en marktconform moeten zijn. Zo ook Schiphol bij de aanbesteding van IT-gerelateerde diensten. Fujitsu meende dat de nummer 1 (KPN) onrealistisch en niet-marktconform had ingeschreven. Dit kan in de rechtszaal echter niet aannemelijk worden gemaakt. Ook kan Schiphol niet verplicht worden nadere prijsgegevens openbaar te maken, omdat het hierbij om bedrijfsvertrouwelijke informatie gaat.
De aanbesteding
Schiphol heeft een Europese aanbesteding gehouden voor onder meer een IT Servicedesk, Managed Services en Digital Workplace. De aanbesteding betrof een onderhandelingsprocedure met voorafgaande aankondiging. In de stukken is onder meer bepaald dat realistisch en marktconform moet worden ingeschreven. Verder is bepaald dat de prijscomponenten binnen een vergoeding op een realistische wijze gealloceerd moeten zijn.
KPN wint en Fujitsu maakt bezwaar
Na het doorlopen van de procedure wint KPN de aanbesteding op twee percelen. Fujitsu is respectievelijk als tweede en derde inschrijver geëindigd en maakt bezwaar tegen de gunning aan KPN. Fujitsu wenst inzage te verkrijgen in het rekenkundig gemiddelde en het niveau van de laagste inschrijver, omdat KPN in haar ogen een onrealistische en niet-marktconforme inschrijving heeft gedaan. Dit is in strijd zijn met de inschrijfvoorwaarden en zou dus tot ongeldigheid van de inschrijving van KPN moeten leiden.
Schiphol heeft geweigerd inzage te verlenen in het rekenkundig gemiddelde en de inschrijfprijs van KPN met een beroep op het bedrijfsvertrouwelijke karakter van deze informatie. Hierop heeft Fujitsu een kort geding aanhangig gemaakt bij de voorzieningenrechter van de Rechtbank Amsterdam, maar tevergeefs.
Geen verplichting inzage nadere prijsgegevens
De voorzieningenrechter oordeelt dat Schiphol in verband met het bedrijfsvertrouwelijke karakter van de informatie inderdaad niet verplicht is de nadere prijsgegevens aan Fujitsu bekend te maken. Hoewel een aanbestedende dienst in beginsel gehouden is om de inschrijvers te informeren over de relevante redenen voor zijn beslissing, waaronder in ieder geval de kenmerken en relatieve voordelen van de uitgekozen inschrijving, gaat deze verplichting op grond van artikel 2.138 onder c Aw niet zover dat de aanbestedende dienst ook bedrijfsgevoelige informatie dient te verstrekken.
In de onderhavige zaak heeft Schiphol de kenmerken en relatieve voordelen van de inschrijvingen van KPN vermeld. Tevens heeft zij een toelichting gegeven op de relevante kwaliteitscriteria waarop Fujitsu minder heeft gescoord. De voorzieningenrechter oordeelt dat het volstond om slechts globaal weer te geven in hoeverre de inschrijving van Fujitsu afweek van het rekenkundige gemiddelde of de laagste inschrijving. Wegens het geringe aantal inschrijvers zou een uitgebreidere weergave er toe leiden dat Fujitsu de inschrijfprijzen van KPN zou kunnen achterhalen. Dit zou de concurrentiepositie van KPN ten opzichte van Fujitsu te zeer schaden.
Realistische en marktconforme inschrijving
De voorzieningenrechter is verder van oordeel dat Fujitsu onvoldoende feiten en omstandigheden heeft gesteld om aan te tonen dat KPN een onrealistische of niet-marktconforme inschrijving heeft gedaan. Pas indien twijfel mogelijk is over het realistische gehalte van de inschrijving, dient de aanbestedende dienst voldoende inzichtelijk te maken dat en waarom aan de door hem gestelde voorwaarden wordt voldaan.
Conclusie
De poging van Fujitsu om de gunning aan KPN als winnende inschrijver onderuit te halen, vangt bot bij de voorzieningenrechter. Schiphol heeft de gunningsbeslissing naar het oordeel van de rechter voldoende gemotiveerd en er zijn geen aanwijzingen dat KPN inderdaad een onrealistische of niet-marktconforme inschrijving heeft gedaan.
Uit de uitspraak blijkt maar weer dat het voor een verliezende inschrijver lastig is om aan te tonen dat een andere deelnemer een onrealistische of niet-marktconforme inschrijving heeft gedaan. De verliezer moet kunnen aantonen dat er aanwijzingen bestaan voor de niet-conformiteit van de inschrijving. Daarnaast bestaan er maar weinig mogelijkheden voor de verliezer om de inschrijving te controleren. De geoffreerde prijs betreft in bijna alle gevallen bedrijfsvertrouwelijke informatie, die op basis van de Aanbestedingswet niet openbaar hoeft te worden gemaakt.
