Reclames over productkenmerken juridisch belicht

Er zijn 4 juridische regimes die gelden voor het maken van reclame waarbij product kenmerken worden belicht.

1. Oneerlijke handelspraktijken

Oneerlijke handelspraktijken zijn misleidende handelspraktijken. Artikel 6:193c Burgerlijk Wetboek (BW) luidt als volgt: ‘Een handelspraktijk is misleidend indien informatie wordt verstrekt die feitelijk onjuist is of die de gemiddelde consument misleidt of kan misleiden, al dan niet door de algemene presentatie van de informatie, zoals ten aanzien van: (...) b. de voornaamste kenmerken van het product, zoals beschikbaarheid, voordelen, risico’s, uitvoering, samenstelling' etc.

Artikel 6:193e BW kwalificeert "de voornaamste kenmerken van het product" als essentiële informatie voor de consument.

2. Misleidende reclame

Business-to-business reclames kunnen ook misleidend zijn, wegens het adverteren met productkenmerken.

Artikel 6:194 BW bepaalt hierover dat '[h]ij die omtrent goederen of diensten die door hem of degene ten behoeve van wie hij handelt in de uitoefening van een beroep of bedrijf worden aangeboden, een mededeling openbaar maakt of laat openbaar maken, handelt onrechtmatig, indien deze mededeling in één of meer opzichten misleidend is, zoals ten aanzien van: de aard, samenstelling, hoeveelheid, hoedanigheid, eigenschappen of gebruiksmogelijkheden'.

3. Vergelijkende reclame

De wetgeving over vergelijkende reclame houdt onder meer de regel in dat vergelijkende reclames niet misleidend mogen zijn (zie hiervoor punten 1 en 2), maar ook op objectieve wijze 'een of meer wezenlijke, relevante, controleerbare en representatieve kenmerken van deze goederen en diensten' met elkaar moet vergelijken, wil een dergelijke reclame toelaatbaar zijn. Dit staat in artikel 6:194a BW.

4. Nederlandse Reclame Code (NRC)

Volgens de Nederlandse Reclame Code mag een reclame-uiting niet gepaard gaan met onjuiste informatie (artikel 8.2 NRC). Dergelijke informatie kan vanzelfsprekend informatie over bepaalde product kenmerken bevatten.

Reclames over 'kenmerken'

De productkenmerken kunnen bijvoorbeeld slaan op de aard, samenstelling, eigenschappen e.d., van een product. Deze aspecten zijn in de wet zeer algemeen geformuleerd. In de wet worden voorbeelden genoemd van onderwerpen ten aanzien waarvan een reclame misleidend kan zijn. De voorbeelden zijn niet limitatief.

Voornoemde regelgeving brengt mee dat in wezen alle aspecten betreffende een reclame, dus ook die van een productkenmerk, misleidend kunnen zijn. Dit is mede afhankelijk van hoe de reclame wordt ingekleed; de reclameboodschap wordt er namelijk door ingekleurd.

Ten slotte hangt de toelaatbaarheid van een reclame niet alleen af van invulling van het wettelijk criterium op dit punt (dus van het kenmerk), maar ook de overige omstandigheden van het geval zijn relevant. Men moet zich dus ook onder meer afvragen: tot welk publiek richt de reclame zich? is de reclame volledig of onvolledig? is er overdrijving of wordt de reclame als heel geloofwaardig neergezet?.

Een zeer belangrijk beoordelingsaspect in dit verband is, de rechtspraak overziend, of het kenmerk waarmee wordt geadverteerd al dan niet juist is. Een recente klachtprocedure tegen een reclame van Pierre Cardin onderstreept dit. In die zaak werd reclame gemaakt voor boxershorts waarbij deze werden aangeprezen met onder meer de mededeling: "Hoge katoengehalte". Volgens de uitspraak bleek echter dat op de website van adverteerder bij de productinformatie staat dat het materiaal voor 92% uit polyesther en voor 8% uit elasthaan bestaat. Omdat er 'geen draadje katoen in zit' werd de reclame misleidend geoordeeld.

Conclusie

Voor reclames over productkenmerken gelden juridische regimes met verstrekkende gevolgen. In beginsel mag geen onjuiste, onvolledige of anderszins misleidende informatie over productkenmerken worden verspreid, omdat men dan het risico loopt te worden aangesproken wegens een misleidende reclame.

Joost Becker, advocaat reclamerecht