De feiten
X is op enig moment in verband gebracht met het witwassen van geld en drugsgerelateerde delicten. In de krant is over de kwestie een artikel gepubliceerd met als titel ‘Money X’. In het artikel staat onder meer dat de Nederlandse politie in het kader van een drugsonderzoek vier huizen heeft doorzocht en X heeft gearresteerd. Tijdens het daaropvolgende onderzoek in Nederland X zou zijn gebleken dat X de begunstigde (‘ultimate beneficiary owner’) was van de vennootschap X. Het artikel is thans nog op de website van de krant te lezen. Daar kan men bij via Google.
Volgens de krant was hij één van de directeuren van de betrokken (rechts)personen, de vennootschap die feitelijk verdachte transacties van Y uitvoerde, op instructie van X. Het artikel vermeldt dat de Nederlandse strafzaak tegen X bij gebrek aan bewijs is geseponeerd, maar stelt dat een onderzoek in niet van de grond kwam, terwijl er wel belastende informatie over Y zou zijn gevonden. De journalisten uiten het vermoeden dat de betrokkenheid van A daarmee te maken heeft, wat bekend staat als ‘A Gate’.
De onthullingen in krant hebben overigens ook tot verdere publiciteit geleid, in andere (online) media.
De vordering
X vordert de vindbaarheid tussen de volledige naam van X en het genoemde artikel uit de zoekmachines www.google.nl en www.google.eu opgeleverde zoekresultaten te (doen) verwijderen, dit op straffe van verbeurte van een dwangsom van Google. X stelt dat sprake is van een zware beschuldiging van strafbare handelingen die niet op feiten steunt.
Hij beroept zich op de Wet Bescherming Persoonsgegevens (Wbp), het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie en het Costeja-arrest (Hof van Justitie EU 13 mei 2014, zaaknummer C-131/12), alsmede op onrechtmatig handelen van Google.
Het oordeel
De rechter oordeelt dat de vraag of Google als exploitant van de zoekmachine gehouden is om op verzoek van X ervoor te zorgen dat URL na het intypen van zijn naam niet meer in de lijst van zoekresultaten verschijnt, moet worden beantwoord aan de hand van het Costeja-arrest (HvJ EU 13 mei 2014, zaak C-131/12), zoals uitgelegd door de Hoge Raad bij arrest van 24 februari 2017 (ECLI:NL:HR:2017:316):
“Het komt erop neer dat X op basis van zijn door de artikelen 7 en 8 Handvest van de grondrechten van de Europese Unie gewaarborgde grondrechten in beginsel kan verlangen dat op hem betrekking hebbende informatie niet meer door opneming in een resultatenlijst van een zoekmachine ter beschikking wordt gesteld van het grote publiek. Dat zal echter niet het geval zijn indien de inmenging in zijn grondrechten wegens bijzondere redenen zoals de rol die hij in het openbare leven speelt, wordt gerechtvaardigd door het overwegende belang dat het publiek erbij heeft om toegang tot de informatie te krijgen.”
De rechter neemt verder aan dat X geen publiek figuur is (die zich in de regel meer publiciteit moeten laten welgevallen). “Het enkele feit dat hij een x zaak bezit is onvoldoende om hem aan te merken als ‘public figure’ Dat X mogelijkerwijs bewondering geniet voor zijn zakelijk succes als ondernemer en het feit dat hij in eigen beheer x organiseert maken dat niet anders.’, aldus de rechtbank. Google heeft daarnaast onvoldoende duidelijk gemaakt waarom het publiek er belang bij heeft om bij het intypen van de volledige naam van X informatie uit het artikel te verkrijgen.
Verder is van belang dat het gaat om informatie die gevoelig is voor het privéleven van X , terwijl de strafzaak tegen hem - bij gebrek aan bewijs - door het Openbaar Ministerie is geseponeerd. Overigens blijft de informatie over ‘A. Gate’ voor het publiek beschikbaar. Google kan de informatie waar het hier om gaat dus aan het publiek blijven aanbieden, alleen niet meer als op de naam van X wordt gezocht.
Verwijdering zoekresultaten op Google
Het oordeel luidt dus dat Google de zoekresultaten moet verwijderen van haar zoekmachine. Het bevel aan Google luidt dat zij binnen 14 dagen ervoor moet zorgen dat de hiervoor bedoelde URL niet meer wordt getoond aan gebruikers die vanuit Nederland zoeken op “X” en ook dat dit zoekresultaat wordt verwijderd van alle lokale EU/EFTA versies van Google Search. Vergelijkbare vorderingen zijn in het verleden overigens toegewezen voor de verwijdering van negatieve recensies op Google.
