1. Home
  2. Kennis
  3. Publicaties
  4. Governance in de publieke sector

Governance in de (semi)publieke sector

Voor het opstellen van bijvoorbeeld een Governance Code voor de publieke sector is een innovatieve combinatie van disciplines nodig. Dirkzwager vindt deze in de samenwerking met KokxDeVoogd.
Leestijd 
Verschenen in: Samenspraak Magazine
Auteur publicatie Deline Kruitbosch
Gepubliceerd 07 juni 2021
Laatst gewijzigd 07 juni 2021

De jarenlange samenwerking tussen KokxDeVoogd, adviesbureau voor de publieke sector, en Dirkzwager leidt tot nieuwe diensten en innovatieve producten die zich allang niet meer beperken tot puur juridische of fiscale zaken. “Dit gaat over governance waar naast juridische aspecten vooral gedrag, cultuur en omgangsvormen centraal staan. Zo’n multidisciplinaire benadering vraagt ook om een andere focus en bredere competenties dan die van de klassieke jurist of fiscalist.”

Rode draad 

Het contact met KokxDeVoogd loopt als een rode draad door de geschiedenis van Dirkzwager en van mij persoonlijk, als beginnend medewerker, partner en hoogleraar, begint Louis Houwen, advocaat ondernemings- en gezondheidsrecht en bijzonder hoogleraar privaat-publiek ondernemingsrecht bij Tias, Tilburg University. Vanaf begin jaren ’90 klopte Ben Kokx, een van de oprichters van KokxDe- Voogd, regelmatig bij Dirkzwager aan voor juridische ondersteuning bij opdrachten voor overheden, netwerkorganisaties en publieke samenwerkingsverbanden.

En vanaf 1990 hebben we ook bij Tias gezamenlijk geparticipeerd in het Centrum voor het Bestuur van de Maatschappelijke Onderneming in Tilburg. Inmiddels is er sprake van een langdurige warme relatie met KokxDeVoogd. Belangrijk daarbij is ook dat we dezelfde kernwaarden delen: kwaliteit, innovatie, kennisdelen, opleiden, sterk cliënt- en oplossingsgericht werken met een brede landelijke ambitie. Kernwaarden die in onze gezamenlijke opdrachten voor cliënten doorwerken.

Wederkerigheid

Gaandeweg kwam de nadruk meer te liggen op wederkerigheid in de relatie. Hoe konden beide kantoren hun gezamenlijke creativiteit en kennis aanspreken voor innovaties en nieuwe producten? Een voorbeeld
is de herziene Governance Code Cultuur 2019 voor onder andere musea, podiumkunsten en erfgoedinstellingen. Bij de ontwikkeling daarvan waren Ben Kokx als commissielid en Louis Houwen die al eerder co-auteur was van de Governancecode Zorg – als voorzitter in de commissie GCC betrokken. Louis Houwen: “Voor de Governancecode Cultuur combineerden we de praktische ervaring en het netwerk van Ben Kokx bij de overheid en in de museumwereld met mijn wetenschappelijke achtergrond en ervaring met de ontwikkeling van vergelijkbare governancecodes in andere sectoren, zoals de zorg en het onderwijs, grond en ervaring met de ontwikkeling van vergelijkbare governancecodes in andere sectoren, zoals de zorg en het onderwijs."

Een wereld te ontdekken

“KokxDeVoogd werkt met een multidisciplinair team van bedrijfskundigen, procesregisseurs en adviseurs mens en organisatie. Die competenties combineren wij in alle opdrachten voor cliënten. Voor de kennis die we niet in huis hebben, zoals aanbesteding of specifieke juridische, fiscale en notariële zaken, werken we met Dirkzwager,” zegt Norbert de Blaay, directeur en medeoprichter van KokxDeVoogd. Hij nam na het pensioen van Ben Kokx het contact met Dirkzwager over.

Om hun onderlinge samenwerking te verbreden is er in 2019 een gezamenlijk leertraject opgezet. Juristen en organisatieadviseurs ontmoetten elkaar in sessies over onder meer aanbesteding, procesregie en governance. “Heel interessant, want voor die twee disciplines is er een wereld te ontdekken. De belevingswerelden zijn totaal anders. De kern van samenwerken en ontdekken is interesse in elkaar en elkaars taal spreken. Als je weet wat de ander doet en waar de raakvlakken liggen, dan kom je eerder tot nieuwe ideeën voor concrete samenwerkingsprojecten.”

Governance Code samenwerkingsverbanden

Een belangrijk raakvlak tussen beide kantoren is governance, zowel wat betreft inhoud als procesregie. Het eerste concrete project is de gezamenlijke ontwikkeling van de Governance Code Regionale Samenwerkingsverbanden
in de publieke sector. Norbert de Blaay is gespecialiseerd in complexe samenwerkings- en governancevraagstukken in het publieke domein: “Dit was geen opdracht, maar een eigen initiatief. Vanuit onze ervaring met cultuur en ondernemen hadden we al langer het plan deze code op te stellen. Inmiddels ligt er een Governance Code waar we allemaal trots op zijn met veel praktische handreikingen. We weten dat er behoefte aan is – zeker gezien de voorgenomen wijziging Wet Gemeenschappelijke regelingen die halverwege dit jaar komt – en kunnen nu de markt gaan benaderen met onze nieuwe diensten bij deze code.” 

Andere mindset

Norbert de Blaay: “Dat is nog iets waar beide kantoren hetzelfde instaan: de trends herkennen en daarop vooruitlopen, door je mensen en je kennis te ontwikkelen. Als adviseur wil je twee stappen voor zijn.” Louis Houwen: “In al onze werkgebieden, of het zorg, overheid of onderwijs is, zien we ontwikkelingen waar we proactief op in willen spelen. Dat vraagt om een multidisciplinaire aanpak en het vergt een heel andere mindset. Het zijn niet meer alleen juridische of fiscale vraagstukken, dus zijn er andersoortige competenties en vaardigheden nodig van de juristen die zich met dit onderwerp bezighouden.

Neem het tweede product dat we nu aanbieden, de evaluatietool voor bestuurders en toezichthouders in het (semi)publieke domein (zie hierna). Deze is ontwikkeld door Arthur Cremers van Kokx DeVoogd en Dirkzwager-collega Charlotte Perquin-Deelen. Charlotte is advocaat, maar ook cognitiefilosoof en heeft veel affiniteit met onderwerpen buiten het strikt juridische zoals gedragspsychologie. Dat is het interessante. We werken samen aan een compleet nieuwe vorm van dienstverlening. En door het multidisciplinaire karakter kun je heel complexe vraagstukken met zeer uiteenlopende belangen en krachtenvelden aanpakken: hoe kun je de verschillende partijen op één lijn krijgen en hoe bied je daarvoor oplossingen aan? Daarmee heeft deze samenwerking echt meerwaarde voor onze cliënten.

Evaluatietool voor bestuurders en toezichthouders in het (semi)publieke domein

Arthur Cremers (KokxDeVoogd) en Charlotte Perquin-Deelen (Dirkzwager), initiatiefnemers en projectleiders: “De evaluatietool is het resultaat van de bundeling van expertise vanuit de adviseurs van KokxDeVoogd en de praktijk van Dirkzwager. In deze aanpak voor evaluatie komen praktijk, jarenlange ervaring en wetenschappelijke expertise samen. De evaluatietool helpt bestuurders en toezichthouders om het eigen functioneren naar een hoger
niveau te tillen.

Hoe staat het met de onderlinge samenwerking? Wat is de effectiviteit van het functioneren? Worden ieders competenties volledig benut? Zijn er kritische onderstromen die signalering vereisen? Allemaal vragen die – zeker gelet op de aangescherpte normering van bestuur en toezicht – uw aandacht verdienen en met behulp van de evaluatietool beantwoord worden.”

“De evaluatietool kent een drietal modules, variërend in grootte, evaluatieintensiteit en kosten. Dit zorgt ervoor dat de tool eenvoudig aan te passen is aan uw situatie. Onderdeel van elke evaluatie is een digitale vragenlijst en in ieder geval één gesprek met onze experts. De overige modules worden opgebouwd uit meerdere gesprekken met het bestuur, deskresearch en een interactieve werksessie. De evaluatiemodules bieden u in alle gevallen concrete actiepunten en handvatten. In de loop van 2021 wordt de evaluatietool gelanceerd.”

Wilt u nu al een uniek inkijkje in de mogelijkheden van de tool? Neem dan vrijblijvend contact op met specialisten Charlotte Perquin-Deelen of Deline Kruitbosch.

Naar publicatie