Waarom het SecFund nodig is: achtergrond van deze defensiefinanciering
De noodzaak voor het SecFund komt voort uit een aantal ontwikkelingen, met name het veranderende dreigingsbeeld, strategische afhankelijkheid, innovatiekracht bij het MKB en, hoewel inmiddels aan verandering onderhevig, de traditionele terughoudendheid bij financiers met betrekking tot investeringen in de defensie industrie. Het ministerie van Defensie heeft in samenwerking met het ministerie van Economische Zaken en de Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen het SecFund in het leven geroepen om dit financieringsgat te vullen en de innovatiekracht van Nederland te versterken. Het SecFund wordt beheerd door de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij (BOM) en de uitvoering van het fonds is gelegd bij de negen Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen (ROM’s). Het SecFund financiert daar waar de markt de financiering van bedrijven niet eigenstandig op pakt. Hierdoor draagt het SecFund bij aan (i) het vergroten van de strategische autonomie van Nederland door de ontwikkeling en het behoud van cruciale dual-use technologie, (ii) betere capaciteiten van de Nederlandse Krijgsmacht en (iii) een groter concurrentievermogen van de Nederlandse industrie
Doelgroep van het SecFund: wie kan investeren of financiering aanvragen?
Niet alle bedrijven komen in aanmerking om een beroep te doen op het SecFund. Het SecFund kent een aantal criteria waaraan moet worden voldaan om een succesvolle investeringsaanvraag in te dienen:
-
De onderneming moet kwalificeren als een startup, scale-up of (innovatief) MKB.
-
Startup: een startup is een niet-beursgenoteerde onderneming die op het moment van het tekenen van de eerste overeenkomst tot verstrekking van (risico)kapitaal maximaal vijf jaar ondernemingsactiviteiten in stand houdt en die niet is ontstaan uit een fusie. Verzelfstandigde of nieuwe eenheden van bestaande bedrijven, mits ondergebracht in een nieuwe rechtspersoon die aan genoemd uitgangspunt voldoet, worden eveneens als startup aangemerkt;
-
Scale-up: een scale-up is een bedrijf met 10 – 250 werknemers, waarbij de werkgelegenheid of omzet in de afgelopen vijf jaar met tenminste 60% is toegenomen;
-
(innovatief) MKB: Onder het MKB wordt verstaan: ondernemingen die voldoen aan de definitie van kleine, middelgrote en micro-ondernemingen (kmo’s). Dit zijn ondernemingen waar minder dan 250 personen werkzaam zijn en waarvan de jaaromzet EUR 50 miljoen en/of het jaarlijkse balanstotaal niet hoger is dan EUR 43 miljoen.
-
-
De onderneming moet een innovatieve dual-use technologie ontwikkelen. Dual-use verwijst naar technologieën, producten of kennis die zowel voor civiele als voor militaire toepassingen gebruikt kunnen worden. Met andere woorden: het zijn innovaties die bruikbaar zijn in de commerciële markt, maar ook een strategisch of militair belang kunnen hebben. Hierbij volgt het SecFund de huidige richtlijn van de European Investment Bank (EIB) voor investeren in dual use technologie: “Investing in a safe and secure Europe by supporting dual-use products, services, and technologies that benefit both civilian purposes and law enforcement or military applications, with a clear market opportunity.” De technologie moet voorzien in een (latente) behoefte van de Nederlandse Krijgsmacht en moet voldoen aan de op dat moment geldende veiligheidscriteria.;
-
Het hoofdkantoor van de onderneming moet zowel juridisch als fysiek in Nederland zijn gevestigd; en
-
De investeringsbehoefte vanuit het SecFund mag maximaal EUR 5.000.000 betreffen.
Financieringsmogelijkheden: hoe werkt investeren via het SecFund?
SecFund investeert van EUR 150.000 tot een maximum van EUR 5.000.000 per onderneming. De financiering mag enkel worden aangewend voor de ontwikkeling en opschaling van de dual-use technologie. Co-investeringen met private investeerders zijn ook mogelijk, maar enkel indien de private investeerders tegen identieke voorwaarden als het SecFund uitlenen, waarbij het streven is om maximaal 50% van de totale investeringsbehoefte vanuit het SecFund en andere publieke middelen te financieren. De totale financieringsbehoefte mag derhalve wel groter zijn dan EUR 5.000.000, maar maximaal EUR 5.000.000 kan vanuit het SecFund worden gefinancierd.
Het ministerie van Defensie benadrukt dat het SecFund niet de markt wil verdringen, maar juist wil samenwerken met banken, venture capital en andere financiers. Voor private partijen biedt dit kansen, mede omdat risico wordt gespreid.
Eerste investeringen in defensietechnologie: praktijkvoorbeelden
Inmiddels zijn de eerste investeringen vanuit het SecFund al gedaan. Zo ontving drone-producent Tective de eerste investering vanuit Secfund. Daarnaast haalde LiveDrop, die technologie voor snelle, veilige en volledig offline gegevensoverdracht via optische codering ontwikkelt, EUR 2.500.000 dollar op met een seed-investeringsronde, met co-financiering van SecFund. Alhoewel het fonds pas kortgeleden in het leven is geroepen, heeft het al snel tot succesvolle resultaten geleid.
De rol van Wet Vifo bij defensie-investeringen en financiering
Sinds 1 juni 2023 is de Wet veiligheidstoets investeringen, fusies en overnames (Wet Vifo) van kracht. De Wet Vifo is ingevoerd om risico’s voor de nationale veiligheid te beheersen die kunnen ontstaan bij bepaalde overnames, fusies of investeringen. Hiermee worden vooral risico’s wat betreft het ontstaan van ongewenste strategische afhankelijkheden, aantasting van de continuïteit van vitale processen of aantasting van de integriteit en exclusiviteit van kennis en informatie voorkomen. Om de nationale veiligheid te beschermen voert de Wet Vifo een toets in op verwervingsactiviteiten die leiden tot wijzigingen in de zeggenschap over vitale aanbieders of tot wijzigingen in de zeggenschap over, of verkrijging dan wel vergroting van significante invloed op, ondernemingen die beschikken over sensitieve technologie.
Gelet op het doel van het SecFund, bestaat er een aannemelijke kans dat een participatie van het SecFund op een gegeven moment te maken krijgt met de Wet Vifo. Als een transactie onder de reikwijdte van de Wet Vifo valt, moet deze vooraf gemeld worden bij het Bureau Toetsing Investeringen (BTI). Dit bureau beoordeelt of de investering, fusie of overname risico’s oplevert voor de nationale veiligheid. Zonder goedkeuring mag de transactie niet worden afgerond. Het is raadzaam om vooraf advies in te winnen of een transactie onder de Wet Vifo zal vallen.
Conclusie: financieringskansen in defensie en aandachtspunten bij investeren
Het SecFund markeert een belangrijke stap in de versterking van de Nederlandse defensie- en veiligheidsindustrie. Voor innovatieve bedrijven biedt het toegang tot broodnodig groeikapitaal. Voor private financiers en adviseurs opent het nieuwe perspectieven in een sector die lang als “gesloten” werd beschouwd. Wel dient goed bedacht te worden hoe deze financieringen gestructureerd dienen te worden. Daarnaast kan, gelet op de reikwijdte van de Wet Vifo, een analyse van de situatie voorafgaand aan de financieringsaanvraag van groot belang zijn.
Heeft u naar aanleiding van deze blog nog aanvullende vragen, bent u benieuwd hoe uw financiering te structureren, of vraagt u zich af of de Wet Vifo mogelijk van toepassing is op uw situatie? Neem dan contact met ons op.