Het initiatiefwetsvoorstel
Het doel van dit wetsvoorstel is om zowel een goede staat van instandhouding van Natura 2000-gebieden te creëren als ervoor te zorgen dat er huidige stikstofimpasse wordt doorbroken en er weer gebouwd kan worden. De Spoedwet aanpak stikstof voorziet in instrumenten om op korte termijn projecten te kunnen uitvoeren, maar een definitieve oplossing biedt de Spoedwet niet. Het initiatiefwetsvoorstel beoogt in een oplossing op de lange termijn te voorzien waarbij onder andere langetermijndoelen voor stikstofuitstoot worden gesteld en een voorziening is opgenomen voor natuurversterking.
De voorgestelde wijzigingen
De belangrijkste (voorgestelde) wijzigingen in de Wet natuurbescherming ter realisering van een goede staat van instandhouding zijn de volgende:
- Wettelijke verankering van uitbreiding van natuurgebieden;
- Regels voor betere monitoring van zowel stikstofdepositie als de versterking van de natuur met de mogelijkheid tot bijstelling van het beleid;
- Langetermijndoelen voor de totale landelijke stikstofemissie (in 2030 50% minder stikstofemissie ten opzichte van het jaar 2018);
- Een lijst van projecten die wél mogen worden gerealiseerd, mits ze onder de drempelwaarde vallen die is ingevoerd door de Spoedwet aanpak stikstof (bijvoorbeeld woningbouwprojecten, projecten ter verbetering van het openbaar vervoer en projecten rondom de energietransitie);
- Een wettelijke grondslag voor een subsidieregeling, bedoeld voor warme sanering van veehouderijen en ondersteuning van de transitie naar duurzame landbouw.
Advies Afdeling advisering
De Afdeling advisering van de Raad van State vraagt zich af of het initiatiefvoorstel daadwerkelijk bijdraagt aan het bereiken van de doelstellingen voor de reductie van stikstofemissie. Het voorstel voorziet weliswaar globaal in een aantal mogelijke maatregelen, maar bevat geen concrete maatregelen om die doelstellingen te bereiken. Bovendien wordt met een generieke emissievermindering onvoldoende rekening gehouden met de verschillen tussen de Natura 2000-gebieden en de verschillende sectoren die stikstofemissie veroorzaken. Een gebiedsspecifieke maatwerkaanpak is daarom het meest aangewezen. Tot slot bevat het voorstel geen voldoende duidelijke beschrijving van de activiteiten waarvoor en de vorm waarin subsidie zou kunnen worden verleend. Dat is wel nodig om zeker te zijn dat subsidieverstrekking in overeenstemming met de Europese staatssteunregels zal plaatsvinden.
Reactie initiatiefnemers op advies
De initiatiefnemers hebben het advies van de Afdeling advisering opgevolgd en grote stappen genomen om het voorstel te voorzien van en concrete grondslag voor de te nemen maatregelen. Zo zijn onder andere de doelstellingen voor stikstofemissie opgesplitst: een generieke aanpak voor NOx-emissies (o.a. verkeer en industrie) en een gebiedsspecifieke aanpak voor NH3-emissies. Ook regelt het wetsvoorstel nu dat de minister een programma stikstofemissiereductie en natuurversterking vaststelt, waarin maatregelen worden genomen om de NOx-emissie te verminderen en waarin wordt vermeld welk concreet percentage NH3-emissie per provincie moet worden verminderd. Tot slot wordt bij algemene maatregel van bestuur onder meer de betrokkenheid van andere bestuursorganen geregeld zodat een gebiedsgerichte uitwerking mogelijk is.
Hoe nu verder?
Op 14 oktober 2020 staat een procedurevergadering op de agenda. Tijdens deze procedurevergadering zal de Tweede Kamercommissie Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit besluiten over de wijze van behandeling van het wetsvoorstel Wet duurzame aanpak stikstof.
Meer weten over stikstofproblematiek?
Neem contact op met Jasper Molenaar en/of Bart de Haan.
