Minister Schouten heeft de Tweede Kamer bij brief van 4 oktober 2019 geïnformeerd over de aanpak van de stikstofproblematiek. Het kabinet volgt het advies van Adviescollege Remkes en wil landelijke maatregelen nemen die gebiedsgericht worden uitgewerkt.
Het kabinet gaat onder andere investeren in direct natuurherstel, inzetten op een drempelwaarde voor stikstofdepositie en toestemmingverlening op gang brengen via intern salderen en extern salderen onder voorwaarden. Daartoe stelt het kabinet indien nodig financiële en juridische middelen beschikbaar. Gebiedsgerichte aanpak is daarbij het uitgangspunt, aangezien de herkomst van stikstofdepositie per gebied verschilt en dus ook per gebied een andere aanpak vereist.
Toestemmingverlening
De Raad van State heeft op 29 mei 2019 een streep gezet door het Programma Aanpak Stikstof (PAS) als toestemmingsbasis voor het verlenen van een vergunning. Als gevolg hiervan lopen veel projecten in Nederland grote vertraging op.
Het kabinet ziet de urgentie om het verlenen van toestemmingsbesluiten snel te hervatten. Projecten waar met een berekening, zoals met het gebruik van de AERIUS Calculator, kan worden aangetoond dat een activiteit niet tot een toename van depositie leidt, kunnen doorgang vinden. Vanaf 11 oktober 2019 is het ook mogelijk om toestemmingsbesluiten aan te vragen op grond van intern salderen en op grond van andere mitigerende maatregelen. Ook kan, in gevallen waar sprake is van dringende redenen van groot openbaar belang, de ADC-toets uitkomst bieden. Voor intern en extern salderen is ook mogelijk als dit voldoet aan de onlangs door de provincies vastgestelde Beleidsregels.
Landbouw en natuur
Voor de landbouw geldt dat het kabinet en de provincies gebiedsgericht boeren gaan helpen die willen stoppen. Vrijwillige sanering is het uitgangspunt. Voor varkenshouders wordt in het najaar van 2019 al een subsidieregeling bekendgemaakt, waarvoor € 180 miljoen beschikbaar is. Om de innovatie- en investeringskracht van ‘de blijvers’ te versterken is minister Schouten voornemens om eind dit jaar een subsidieregeling open te stellen voor projecten die gericht zijn op de omslag naar kringlooplandbouw en het realiseren van nieuwe emissiearme stallen.
Het Adviescollege Remkes heeft veel nadruk gelegd op het beschermen en versterken van de natuur. Ook het kabinet wil fors inzetten op natuurherstel: het aanleggen van bufferzones, zoneringsmaatregelen, ruimte voor natuurinclusieve landbouw, boerennatuur en de aanleg van ‘klimaatbossen’. Het kabinet heeft gekeken naar de mogelijkheden om Natura 2000-gebieden te verminderen of anders in te richten, echter zonder resultaat.
Mobiliteit en gebouwde omgeving
Nederland zal zich gaan inspannen voor verdere verlaging van de emissies door de sector wegverkeer, onder meer door in Brussel in te zetten voor verdere aanscherping van Europese emissienormen voor nieuwe voertuigen. Daarnaast wil het kabinet schonere voertuigen op de weg krijgen door middel van fiscale stimulering en subsidies van met name de aanschaf en het gebruik van elektrische auto’s. Aanvullend kan worden gedacht aan gebiedsgerichte snelheidsverlagingen op rijkswegen en provinciale wegen, daar waar het effect heeft op de stikstofdepositie, in lijn met het advies van Commissie Remkes.
Ook innovaties in de bouwsector leveren een bijdrage aan de vermindering van stikstofuitstoot. Elektrische bouwmachines en voertuigen, modulaire bouwtechnieken, en stikstoffilters zijn voorbeelden van ontwikkelingen die de stikstofuitstoot tijdens de bouwfase verminderen. Alternatieve warmtebronnen (dan aardgas) dienen het uitgangspunt te worden.
Slot
Het kabinet werkt toe naar een nieuwe systematiek waar een drempelwaarde voor projecten of activiteiten met kleine stikstofdeposities weer onderdeel van kan zijn. Verder komt het kabinet binnenkort met een voorstel voor een wetswijziging om dier- en fosfaatrechten te kunnen innemen bij landbouwbedrijven die via externe saldering worden opgekocht. Ook het Adviescollege Remkes zit niet stil en komt eind dit jaar met een tweede advies dat gaat over beweiden en bemesten. Op basis van dit advies zal het kabinet een besluit gaat nemen over de wijze waarop en de voorwaarden waaronder dit mogelijk kan worden gemaakt. In januari 2020 zal de Tweede Kamer door minister Schouten over dit besluit geïnformeerd worden.
Heeft u vragen over stikstof? Neem contact op met Jasper Molenaar en/of Bart de Haan.
