Verjaringstermijn
Een schadeclaim verjaart door verloop van vijf jaren na de aanvang van de dag, volgende op die waarop de benadeelde zowel met de schade als met de daarvoor aansprakelijke persoon bekend is geworden. Het moet gaan om een daadwerkelijke bekendheid, zodat het enkele vermoeden van het bestaan van schade niet volstaat. De verjaringstermijn begint volgens de Hoge Raad te lopen zodra de benadeelde daarover voldoende zekerheid heeft; absolute zekerheid over schade is niet noodzakelijk.
Tussenarrest van het Gerechtshof Arnhem Leeuwarden
Recent heeft het Gerechtshof Arnhem Leeuwarden (tussen)arrest gewezen in een van de langlopende schadeprocedures van Tennet met betrekking tot kartelafspraken over gasgeïsoleerd schakelmateriaal. Aan hem werd onder meer voorgelegd of de verjaringstermijn al was gaan lopen op het moment dat de Europese Commissie in een persbericht een inval en kartelonderzoek in de sector voor gasgeïsoleerd schakelmateriaal had aangekondigd (verjaring was slechts één van de geschilpunten uit het lezenswaardige arrest).
Het Gerechtshof heeft de vaste lijn bevestigd dat de verjaringstermijn in principe niet eerder begint te lopen dan de dag nadat de Europese Commissie of (in de Nederlandse context) de Autoriteit Consument & Markt (“ACM”) een boetebesluit heeft genomen. Het Gerechtshof houdt tegelijkertijd echter de mogelijkheid open dat een persbericht van de Europese Commissie / ACM waarin (de start van) een onderzoek naar een vermeende kartelinbreuk wordt aangekondigd het startpunt kan vormen van de verjaringstermijn.
De daarvoor vereiste (bijzondere) omstandigheden deden zich in de bij hem voorliggende zaak niet voor, omdat het persbericht van de Europese Commissie:
- geen namen heeft genoemd van de ondernemingen die werden verdacht van betrokkenheid bij een mogelijk kartel en evenmin bij welke ondernemingen onderzoekshandelingen waren verricht;
- uitsluitend de door de Europese Commissie onderzochte sector heeft genoemd en niet van Tennet kon worden verwacht dat zij haar leverancier reeds daarom met het (mogelijke) kartel in verband zou brengen;
- niet duidelijk heeft gemaakt of het mogelijke kartel tevens betrekking kon hebben op Nederland;
- geen duidelijkheid heeft verschaft over de aard van de beweerde kartelgedragingen (zoals prijs- en/of marktverdelingsafspraken).
Omdat Tennet binnen vijf jaar na publicatie van het boetebesluit een vordering had ingesteld, was deze niet verjaard.
Lessen voor de praktijk
De verjaringstermijn voor kartelschadeprocedures vangt in principe aan op de dag volgend op de publicatiedatum van het boetebesluit. Een eerdere aanvangsdatum lijkt onder zeer strikte omstandigheden mogelijk, afhankelijk van de inhoud van persberichten en/of andere (media)aandacht voor een beweerd kartel. De drempel is weliswaar hoog, maar als leveranciers (in mediaberichten) in verband worden gebracht met mogelijke deelname aan verboden (voldoende concreet beschreven) kartelgedragingen, is het voor zijn (indirecte) afnemers raadzaam om alle potentiele kartellisten zekerheidshalve alvast aansprakelijk te stellen. Daarmee wordt de verjaringstermijn (voor zover die al zou zijn aangevangen) gestuit.
Gelet op de substantiële bedragen die gemoeid zijn met kartelschadeprocedures geldt als devies “better safe than sorry”: houd de websites van Europese Commissie en ACM in de gaten.
