Groei en banen
Volgens Philip Hogan is de landbouw een strategische sector die een belangrijke bijdrage kan leveren aan de nieuwe economische agenda van de EU (Europa 2020). De toegenomen marktgerichtheid zal de modernisering van de sector stimuleren. Het nieuwe plattelandsbeleid zal investeringen in rurale gebieden stimuleren en het opzetten van bedrijven en innovatieve projecten ondersteunen. In dit kader zal de Commissie er bijvoorbeeld voor zorgen dat agrariërs en met name jonge agrariërs de beschikking krijgen over financiële middelen. Dit moet zorgen voor groei en banen.
Vereenvoudiging
Administratieve lasten brengen niet alleen kosten met zich voor agrariërs en andere marktpartijen, maar kunnen ook zakelijke beslissingen beïnvloeden. De regels moeten daarom simpeler worden en de administratieve lasten moeten worden verlicht. Philip Hogan gaat allereerst zorgen voor stabiliteit en duidelijkheid voor marktpartijen en nationale autoriteiten. De Commissie wil nadrukkelijk luisteren naar praktijkervaringen van partijen die met de regels moeten werken. Ook gaat de Commissie het complete landbouwbeleid uitvoerig screenen teneinde terreinen en elementen te identificeren waar regels vereenvoudigd kunnen worden en die, in overeenstemming met het subsidiariteitsbeginsel, beter aan de lidstaten kunnen worden overgelaten. In afwachting van deze screening gaat de Commissie de komende maanden al op vier terreinen aan de slag:
- Elk wetsvoorstel dat op tafel ligt zal moeten bijdragen aan de noodzakelijke vereenvoudiging.
- Meer dan 200 uitvoeringsverordeningen van de Commissie zullen in het kader van het Gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) worden herzien. Hier heeft Philip Hogan naar eigen zeggen hoge verwachtingen van.
- Ten aanzien van het stelsel van directe betalingen zal de Commissie de regels voor ecologische aandachtsgebieden een jaar na de invoering ervan evalueren.
- Philip Hogan wil ook gaan kijken naar de regels voor beschermde geografische aanduidingen. Deze aanduidingen vergroten zijns inziens de verdiencapaciteit van agrariërs en zorgt ervoor dat in rurale gebieden banen behouden blijven.
Russische boycot
Philip Hogan stelt dat hij zich er van bewust is dat de economische vooruitzichten voor de handel in sommige producten die door de Russische boycot zijn getroffen, niet goed zijn. Desalniettemin is hij van mening dat de Commissie snel en adequaat is opgetreden. Hoewel de Commissie de situatie nauwlettend blijft volgen, moeten de problemen volgens Philip Hogan ook niet worden overtrokken. Als september 2014 vergeleken wordt met september 2013, dan moet worden geconstateerd dat de export met bijna 500 miljoen euro is gestegen. Gesteund door een zwakke euro, laat dit volgens Philip Hogan zien dat de EU in staat is nieuwe afzetgebieden te vinden voor haar producten.
Voedselketen
Dat de voedselketen niet probleemloos functioneert, wordt door Philip Hogan niet ontkend. De snelle concentratie van de detailhandel en de verwerkende industrie heeft volgens hem geresulteerd in een ongelijke onderhandelingspositie ten opzichte van een groot aantal agrariërs. De inspanningen om deze ongelijke onderhandelingspositie aan te pakken moeten geïntensiveerd worden. In dit kader wil Philip Hogan samen met zijn collega's de problemen aanpakken en zo de verdeling van de toegevoegde in de voedselvoorzieningsketen waarde verbeteren.
Commentaar
Met ingang van 1 januari 2014 is een nieuwe periode van het GLB ingegaan dat loopt tot en met 2020. Aan dit nieuwe beleid is veel voorbereiding vooraf gegaan. Reeds in 2010 kwam de Commissie met een nota over de toekomst van het GLB. Pas na jaren van onderhandelen zijn de lidstaten en het Europees Parlement het eindelijk eind 2013 eens geworden over hervorming van het GLB. Vanuit deze achtergrond is de toespraak van Philip Hogan opmerkelijk te noemen. Kennelijk zijn de doorgevoerde hervormingen niet voldoende om de bestaande problemen aan te pakken. Ook is de gelegenheid niet te baat genomen om de regelgeving eenvoudiger te maken. Dat de regels ingewikkeld zijn en tot onzekerheid leiden bij met name agrariërs kan niet worden ontkend. Eenvoudigere regels kunnen zorgen voor meer rechtszekerheid. Dit is dringend nodig. Aan de andere kant is het weer wachten op nieuwe regels en dat gaat mogelijk gepaard met rechtsonzekerheid.
Het is goed dat de Commissie iets gaat doen om de onderhandelingspositie van agrariërs in de voedselketen te verbeteren. Wel moet bedacht worden dat in het in september 2014 gepubliceerde rapport The economic impact of choice and innovation in the EU food sector er genuanceerder wordt aangekeken tegen de ontwikkelingen in de voedselketen dan Philip Hogan doet. Naar aanleiding van dit rapport heeft Directeur-Generaal mededinging Alexander Italianer er in zijn speech The Devil is in the Retail bovendien voor gewaarschuwd te algemene conclusies te trekken. Met deze waarschuwing in het achterhoofd is het de vraag welke acties we kunnen verwachten. De toekomst zal het uitwijzen.
