Misleidend gebruik foto's is onrechtmatig

De rechtbank Amsterdam heeft in kort geding van 12 november 2009 geoordeeld dat Buitendijk Techniek door gebruik van productafbeeldingen van producten die zij helemaal niet leverde, misleidende reclame heeft gemaakt. Deze uitspraak verdient ook de aandacht van andere ondernemingen.

Het kort geding gaat tussen J. de Jonge Flowsystems B.V. als eiser en Buitendijk Techniek B.V. als gedaagde. Beide partijen houden zich o.a. bezig met het produceren van zogenaamde hosetowers. Dat is een constructie die gebruikt wordt bij het laden van lossen van tankerschepen in de haven. De Jonge doet dit al jaren, Buitendijk houdt zich nog niet zo lang hier mee bezig.

Buitendijk heeft op haar website een brochure geplaatst over de door haar geleverde producten en diensten en in deze brochure heeft zij zes afbeeldingen van verschillende hosetowers opgenomen. Al deze zes hosetowers zijn ontworpen door De Jonge en vijf er van heeft De Jonge bovendien ook zelf geproduceerd. De Jonge komt in het kort geding op tegen deze brochure van Buitendijk en zij stelt dat deze misleidend is, omdat de afgebeelde producten helemaal niet door Buitendijk zijn ontworpen, geproduceerd en geleverd. Zij beroept zich daarmee op het (strenge) artikel 6:194 BW (misleidende mededeling).

De rechtbank is het eens met De Jonge (pdf): "4.3 (...) Verder wordt doordat 5 van de 6 geplaatste hosetowers afkomstig zijn van J. de Jong Flowsystems een onjuiste voorstelling van zaken gegeven omdat daarmee de indruk wordt gewekt dat de getoonde hosetowers door Buitendijk Techniek zijn gemaakt en geleverd".

Dat Buitendijk in haar folder nu uitgerekend foto's van producten van De Jonge gebruikte, lijkt de rechtbank voor de misleidingsvraag geheel niet mee te wegen. De rechtbank oordeelt immers eenvoudigweg dat Buitendijk de misleidende indruk heeft gewekt dat de afgebeelde producten "door Buitendijk Techniek zijn gemaakt en geleverd". Overigens oordeelt de rechtbank daarnaast ook dat Buitendijk oneerlijk heeft geconcurreerd met De Jonge. In dat kader weegt ze wel mee dat Buitendijk nu uitgerekend de afbeeldingen van De Jonge gebruikt.

Buitendijk wordt verboden de brochure met de foto's te publiceren. Ze moet ook de brochures van de website verwijderen en op die website een rectificatietekst plaatsen. Dit alles op een dwangsom van 10.000 euro per dag tot maximaal een miljoen euro.

Zoals iedere uitspraak is ook deze uitspraak uiteraard gekleurd door de specifieke omstandigheden van het geval. Toch kunnen ook andere ondernemingen wat leren van deze uitspraak. Zo is het plaatsen van illustratieve/decoratieve foto's in folders van ondernemingen vrij gebruikelijk. De les uit deze zaak lijkt dat ondernemingen ervoor dienen te waken dat zij met het plaatsen van dergelijke foto's niet misleiden.Van misleiding is (o.a.) sprake als de indruk wordt gewekt dat het bedrijf de afgebeelde producten kan leveren of produceren, terwijl dit niet het geval is. Belangrijk aandachtspunt is bovendien dat in dergelijke zaken, op grond van artikel 6:195 BW, omgekeerde bewijslast geldt.