Maar wat gebeurt er als de werknemer voor langere tijd arbeidsongeschikt is? Moet deze bijzondere betaling dan nog worden uitgekeerd?
Opmerking: Volgens de Duitse wet is een werkgever geen loon meer verschuldigd nadat een werknemer meer dan zes weken ononderbroken ziek is geweest. Dit wordt dan (pro rata) betaald door het ziekenfonds.
Het Landesarbeitsgericht ("LAG") Baden-Württemberg moest zich uitspreken over een zaak (LAG Baden-Württemberg, arrest van 22 februari 2022 - 11 Sa 46/21) waarin een werknemer die sinds 2003 in dienst was bij de werkgever, sinds 2017 arbeidsongeschikt was. De werknemer vorderde zijn niet-betaalde kerstbonus met het betoog dat de werkgever hem die bonus sinds 2003 elk jaar had uitbetaald. Het Arbeitsgericht heeft de vordering van de werknemer in eerste instantie toegewezen. In hoger beroep heeft het Landesarbeitsgericht Baden-Württemberg de werknemer echter in het ongelijk gesteld en verklaard dat hij geen aanspraak kon maken op betaling van de kerstbonus. Er werd verklaard dat de betaling van de kerstbonus sinds het begin van de arbeidsverhouding in 2003 in de loonmaand november voldoende was om bij eiser het gewettigd vertrouwen te doen ontstaan dat hij die bonus ook in de toekomst zou ontvangen. De voortdurende arbeidsongeschiktheid van de eiser in de betrokken periode was echter van invloed op de vordering. Volgens het Landesarbeitsgericht moet worden nagegaan wat voor een soort betaling is verricht - een betaling door de werkgever die een vergoeding is voor verrichte arbeid (vergoeding voor arbeid) of een betaling die uitsluitend is bedoeld als gratificatie - in het verleden en/of in de toekomst - voor trouw aan de onderneming (gratificatie).
Een betaling die als vergoeding voor arbeid kan worden beschouwd, vervalt wanneer de werknemer in geval van ziekte geen recht meer heeft op vergoeding voor arbeid, een gratificatie niet. Anderzijds kan de uitbetaling van een gratificatie bijvoorbeeld afhankelijk worden gesteld van de voortzetting van de dienstbetrekking, hetgeen niet mogelijk is in het geval van een vergoedingscomponent.
In casu heeft de rechter de wijze waarop de betaling is verricht aldus uitgelegd dat het als vergoeding voor arbeid moet worden aangemerkt. De rechter stelt dat de werkgever de werknemer niet heeft ingelicht over de voorwaarden waaronder de betrokken kerstbonus zou worden uitbetaald. Bijgevolg mocht de werknemer ervan uitgaan dat de kerstbonus niet bedoeld was om vroegere of toekomstige trouw aan de onderneming te belonen, maar dat hij deze zou ontvangen voor zijn arbeidsprestaties. Aangezien de werknemer wegens zijn ziekte echter geen recht meer had op loon, had hij ook geen recht meer op de kerstbonus. De vordering werd afgewezen.
Tip voor de praktijk
Deze zaak illustreert hoe belangrijk het voor werkgevers is om het doel van bijzondere betalingen contractueel vast te leggen en ook om het doel ervan mee te delen wanneer zij deze uitbetalen. De kwalificatie van een bijzondere betaling als vergoeding voor arbeid heeft voor de werkgever het voordeel dat de vordering tot betaling niet van toepassing is indien de werknemer - zoals in dit geval - geen arbeid verricht. De kwalificatie van een bijzondere betaling als gratificatie heeft echter het voordeel dat de betaling van de bijzondere betaling - binnen bepaalde grenzen - afhankelijk kan worden gesteld van het bestaan van een arbeidsverhouding op een bepaald tijdstip. Als werkgever moet u dus nadenken over wat vanuit uw standpunt in dit opzicht wenselijk is en dit dan zo regelen. Wij zijn u hierbij graag van dienst.