Onderliggende stukken exploitatieplan altijd openbaar?

In ons artikel “Onderliggende stukken exploitatieplan altijd openbaar” (Gemeentestem 2011/71) wezen wij erop dat de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State in beroepsprocedures tegen exploitatieplannen niet instemt met eenzijdige kennisneming (art. 8:29 Awb) van de (financiële) gegevens die daaraan ten grondslag liggen, zoals de geraamde inbrengwaarden per perceel en kosten van bepaalde openbare voorzieningen. De Afdeling heeft meerdere malen geoordeeld dat het belang van appellanten om hun beroep tegen het exploitatieplan te onderbouwen zwaarder weegt dan het financiële belang van de gemeente dat ermee is gediend om dergelijke documenten niet kenbaar te maken aan de appellanten (en daarmee in de praktijk openbaar te maken). Zoals wij in ons artikel uiteen hebben gezet, verdient die benadering ons inziens heroverweging. De Afdeling is echter tot op heden onverbiddelijk. Uit de uitspraak van 1 juni 2011 (200905555/1/R1 en 200906452/1/R1) blijkt dat de weigering om de onderliggende stukken over te leggen, zelfs kan leiden tot vernietiging van het besluit tot vaststelling van het exploitatieplan.

In laatstgenoemde procedure had de raad van de gemeente Emmen een getalsmatige onderbouwing van de exploitatiekosten overgelegd. Uit deze onderbouwing zou blijken dat de exploitatiekosten, naast de kostensoorten inbrengwaarden en plankosten, bestaan uit de kostensoorten planschade, onderzoekskosten, sloopkosten en bouw- en woonrijp maken. De overgelegde onderbouwing vermelde voor deze kostensoorten echter slechts de totaalbedragen. De Afdeling oordeelde daaromtrent dat nu de getalsmatige detailonderbouwingen bij voornoemde kostensoorten niet kenbaar zijn, niet kan worden beoordeeld of deze kostensoorten zijn geraamd met de vereiste zorgvuldigheid. Nu het exploitatieplan niet berust op een kenbare motivering, heeft de raad het exploitatieplan vastgesteld in strijd met artikel 3:46 van de Awb, voor zover het betreft de kostensoorten planschade, onderzoekskosten, sloopkosten en bouw- en woonrijp maken, aldus de Afdeling. Gelet op de samenhang tussen de verschillende delen van het exploitatieplan zag de Afdeling aanleiding het besluit tot vaststelling van het exploitatieplan geheel te vernietigen.

mr. Jessica de Roos

mr. Maarten Baneke