Onteigenen ter handhaving van de feitelijke toestand (Onteigening Midden-Delfland)

Onteigening kan ook plaatsvinden ten behoeve van handhaving van de feitelijke toestand overeenkomstig een bestemmingsplan. Hiervoor is, zo blijkt uit het Koninklijk Besluit van 24 januari 2014 , wel vereist dat de feitelijke toestand daadwerkelijk wordt bedreigd.

Feiten
De gemeente Midden-Delfland heeft het bestemmingsplan Kern Maasland vastgesteld. Het bestemmingsplan is gericht op de ontwikkeling van een nieuw woongebied met de bijbehorende infrastructuur. Met één van de mede-eigenaren van een strook grond in het plangebied komt de projectontwikkelaar niet tot afspraken over minnelijke verwerving. Op deze te onteigenen strook grond zijn het woongebied (in de vorm van twee bungalows) en de infrastructuur (in de vorm van een ontsluitingsweg en een trottoir) inmiddels al wel gerealiseerd.

De gemeente wil toch overgaan tot onteigening van de strook grond vanwege haar kostenverhaalovereenkomst met de projectontwikkelaar en om te voorkomen dat de gerealiseerde bestemmingen ter plaatse teniet gaan door privaatrechtelijk geschillen met de onwillige mede-eigenaar.

Onteigening ter handhaving van feitelijke toestand
Een onteigening vindt meestal plaats ten behoeve van de uitvoering van een bestemmingsplan. Artikel 77 lid 1 onder 1 Onteigeningswet biedt ook de mogelijkheid van onteigening ter handhaving van de feitelijke toestand overeenkomstig het bestemmingsplan teneinde een bestaande situatie te kunnen handhaven (conserveren), waarbij het, aldus de Kroon, aannemelijk is dat zonder onteigening die bestaande situatie ernstig bedreigd wordt.

Volgens de Kroon is de gekozen onteigeningsgrondslag niet toepasbaar, omdat uit haar onderzoek blijkt dat de feitelijke toestand helemaal niet wordt bedreigd. De ‘onwillige mede-eigenaar’ heeft namelijk in een e-mailbericht laten weten dat zij geen civielrechtelijke actie zal instellen en dat zij zich had verzoend met de woonbestemming ter plaatse. De Kroon merkt hierbij nog op dat de onteigeningswet is volgens de Kroon niet bedoeld om civielrechtelijke geschillen op te lossen. De Kroon is daarom van oordeel dat noodzaak en urgentie voor de onteigening ontbreken.

Kortom, voor de onteigening ter handhaving van de feitelijke toestand is vereist dat er signalen zijn dat deze toestand wordt bedreigd. Als de bewuste (mede)eigenaar in de toekomst alsnog zal aansturen

Heeft u vragen over onteigening? Bel of mail met Mr. Hanna Zeilmaker of mr. Joske Hagelaars, het onteigeningsteam van Dirkzwager