Onteigening Dantumadiel: overleg alleen vereist bij grondgebonden belang

Ruim anderhalf jaar nadat de Kroon de onteigening van ruim 500 percelen had afgewezen vanwege gebreken in het minnelijk overleg wordt het nieuwe verzoekbesluit van Provinciale Staten van Fryslan tot onteigening van gronden voor de aanleg van De Centrale As alsnog integraal toegewezen. En wel in een lijvig KB met ruim 21 pagina’s tekst waarin de Kroon reageert op uitgebreide zienswijzen van 15 reclamanten.

Minnelijk overleg dit keer wel zorgvuldig!
Het overgrote deel van de zienswijzen ziet op het gevoerde minnelijk overleg. De reclamanten verwijzen naar onderhandelingen over grondruil of compensatiegrond. In alle gevallen oordeelt de Kroon dat het ten tijde van het verzoekbesluit aannemelijk was dat het minnelijk overleg met reclamanten voorlopig niet zou leiden tot de beoogde eigendomsoverdracht, dat de provincie het overleg na het verzoekbesluit heeft voortgezet en ook nog ingevolge art. 17 onteigeningswet moet voortzetten voordat de gerechtelijke procedure wordt ingegaan.

Toch een vergeten perceel…
Van één perceel waren reclamanten in juni 2012 eigenaar geworden. Dit perceel was niet betrokken in het gevoerde overleg en hiervoor was ook geen aanbod gedaan. Omdat dat perceel wel nodig is voor de aanleg van een gedeelte van de Centrale As heeft de provincie dit alsnog in het minnelijk overleg betrokken. Bij brief van 2 september 2013 –ruim acht maanden na de datum van het verzoekbesluit van 23 januari 2013- heeft de provincie reclamanten een nieuw verwervingsaanbod gedaan, waarin ook het ‘vergeten’ perceel was betrokken. De provincie heeft in de hoorzitting verklaard dat die zaak zal worden betrokken in een nieuwe onteigeningsprocedure, als met reclamanten over de verwerving daarvan minnelijk geen overeenstemming kan worden bereikt. Daarbij heeft de provincie ook verklaard dat dit geen gevolgen heeft voor de start van de werkzaamheden, omdat er in de nabijheid van het perceel al wel kan worden begonnen met de aanleg van de Centrale As en de bouw van het kunstwerk bij het nabijgelegen spoor. Ook overigens zal de start van de aanleg van de Centrale As volgens de provincie geen vertraging oplopen. Aldus heeft een en ander volgens de Kroon geen gevolgen voor de urgentie van de onderhavige onteigening.

Geen overleg nodig met vennootschappen zonder grondgebonden belang
Een reclamant had aangevoerd dat met een zes vennootschappen geen overleg was gevoerd. De Kroon stelt vast dat één van de vennootschappen eigenaar is van de te onteigenen onroerende zaken, welke vennootschap ook staat vermeld op de lijst van te onteigenen onroerende zaken. Aan deze vennootschap als eigenares zijn meerdere aanbiedingen gedaan, waarop steeds door of namens een andere vennootschap is gereageerd. De te onteigenen onroerende zaken betreffen weilanden met bosschages en liggen ver van de locatie waarop de bedrijfsgebouwen zijn gevestigd waarin de zes vennootschappen hun activiteiten ontplooien, en waartoe hun belang beperkt is. Nu niet is gebleken dat de bewuste vennootschappen op de te onteigenen gronden enige bedrijfsactiviteiten ontplooien is er geen grondgebonden belang. Deze vennootschappen behoefden dus ook niet te worden schadeloosgesteld in verband met de voorgenomen onteigening, en hoefden dus ook niet in het overleg te worden betrokken.

Beroep op zelfrealisatie afgewezen
Een van de reclamanten betwistte de noodzaak en urgentie van de onteigening voor de aanleg van een gedeelte bos van 0.50.00 ha, en deed vervolgens een beroep op zelfrealisatie met betrekking tot het bos. De Kroon overweegt dat de bestemming bos bedoeld is voor de landschappelijke inpassing van de aansluiting van de Centrale As op een bestaand kruispunt, en dat het ontwerp is afgestemd op de situatie en op de plaats. Gelet hierop is de noodzaak en de urgentie van de onteigening naar het oordeel van de Kroon voldoende toegelicht.

Met betrekking tot het beroep van reclamant op het zelf realiseren van het bos merkt de Kroon op dat hij dat niet naar voren heeft gebracht in het kader van het minnelijk overleg. Pas ruim na de start van deze procedure heeft reclamant in een overleg met de verzoeker naar voren gebracht dat hij een gedeelte van het bos zelf zou willen realiseren. Daarbij heeft reclamant verder geen concreet plan overgelegd of zijn voornemen concreet toegelicht. Niet gebleken is dat reclamant in staat en bereid is om het bos in de door verzoeker gewenste zin zelf te realiseren. Reclamant kan zich er naar het oordeel van de Kroon dan ook niet met succes op beroepen dat hij de bestemming bos zelf zal realiseren.

Heeft u vragen over onteigening? Bel of mail met Mr. Hanna Zeilmaker of mr. Joske Hagelaars, de onteigeningsadvocaten van Dirkzwager