Onteigening: hoe om te gaan met (te) laat bekend geworden belanghebbenden?

In een Koninklijk Besluit van 21 augustus 2015 moest de Kroon beslissen over een verzoek van de Minister van Infrastructuur en Milieu om een aantal percelen ter onteigening aan te wijzen. In de procedure werd duidelijk dat de Minister niet alle belanghebbenden goed in beeld had bij het indienen van het verzoek tot onteigening. Hoe gaat de Kroon hiermee om?

Inleiding

De Minister had verzocht om de onteigening voor de uitvoering van een bestemmingsplan van de gemeente Kampen. Het bestemmingsplan maakt het onder meer mogelijk om een aantal maatregelen te treffen voor de verbetering van de ruimtelijke kwaliteit in de langs de IJssel gelegen uiterwaard Zalkerbosch. Deze maatregelen houden direct verband met de verlaging van het zomerbed van de IJssel ten behoeve van het programma Ruimte voor de Rivier.

Voor de uitvoering van het bestemmingsplan moeten (onder andere) een aantal woningen worden geamoveerd. Een aantal bewoners van deze woningen heeft bij de Kroon een zienswijze ingediend.

Echtgenoten beiden belanghebbend?

In een van de zienswijzen werd naar voren gebracht dat de – samenwonende – echtgenoten ten onrechte niet allebei een afschrift van het ontwerpbesluit hadden ontvangen. Alleen meneer – op wiens naam het kadastrale perceel stond – was aangeschreven.

De Kroon stelt vast dat mevrouw niet als belanghebbende bekend was aangezien zij niet in het kadaster vermeld stond en de verzoeker om onteigening niet kenbaar heeft gemaakt dat zij een persoonlijk of zakelijk recht met betrekking tot de te onteigenen zaken had. Daarbij hebben de reclamanten in de gesprekken met de verzoeker om onteigening niet gewezen op het feit dat ook mevrouw naar hun oordeel als belanghebbende moest worden aangemerkt.

Wat daar verder van zij, de Kroon overweegt dat mevrouw niet in haar belangen is geschaad nu zij –via haar echtgenoot – op de hoogte is geraakt van het ontwerpbesluit en bovendien een zienswijze heeft ingediend.

Inwonende broer belanghebbende?

In de hiervoor besproken woning woonde ook de broer van de eigenaar van het kadastrale perceel. De broer heeft een zienswijze ingediend omdat er met hem geen minnelijk overleg zou zijn gevoerd en het onduidelijk is hoe het nu met hem verder moet.

Ten aanzien van de broer van de eigenaar overweegt de Kroon dat de verzoeker om onteigening wel met hem bekend was. Immers, in een brief aan de eigenaar heeft de verzoeker om onteigening gevraagd naar de afspraken tussen hem en zijn broer. Na die brief is het op dit punt van beide zijden stil gebleven. Tijdens gevoerde overleggen zijn zowel de verzoeker, de eigenaar als zijn bij de gesprekken aanwezige broer niet op een schadeloosstelling voor de broer ingegaan. Onder verwijzing naar een Koninklijk Besluit uit 2009 overweegt de Kroon dat hij ervan uit gaat dat beide broers vanuit een gemeenschappelijk familiebelang zijn opgetrokken. Hoewel verzoeker ook uit eigener beweging (nogmaals) had kunnen vragen hoe het zat met de afspraken tussen beide broers oordeelt de Kroon dat de verzoeker om onteigening niet is tekortgeschoten in de wijze waarop hij het minnelijk overleg heeft gevoerd voorafgaand aan de start van de administratieve onteigeningsprocedure.

Wel acht de Kroon het geboden dat de verzoeker om onteigening in het kader van het voortgezet minnelijk overleg alsnog contact opneemt met de broer van de eigenaar om te kunnen beoordelen of hij wellicht een eigen recht op schadevergoeding heeft.

Conclusie

Dat het soms lastig kan zijn om alle belanghebbenden bij een onteigening in beeld te krijgen blijkt wel uit dit Koninklijk Besluit. Uit het KB blijkt wel dat de verzoeker om onteigening op enig moment het GBA heeft geraadpleegd (daarin trof hij de broer van de eigenaar aan), maar te vroeg om ook te ontdekken dat de eigenaar inmiddels getrouwd was. Tegelijkertijd valt op dat niet alle belanghebbenden zelf aan de bel trekken over hun schade, zelfs al zitten ze (als bijzitter) aan tafel. In het hier besproken KB leidt een en ander niet tot brokken voor de verzoeker, maar wij kunnen ons voorstellen dat het wellicht anders zou zijn afgelopen indien de betrokken broer niet bij enig overleg aanwezig zou zijn geweest.

Heeft u vragen over onteigening? Bel of mail met Hanna Zeilmaker of Joske Hagelaars, onteigeningsadvocaten van Dirkzwager.