Pas op met verstoppen van belangrijke informatie in de asterisk van een reclame-uiting

Vergelijkende reclame is slechts toegestaan wanneer deze (kort samengevat) eerlijk en objectief is en geen appels met peren vergelijkt. In het vonnis van de rechtbank Amsterdam van 24 december 2009 is geoordeeld dat hiervan geen sprake is, wanneer in een advertentie in kleine letters bij een asterisk belangrijke aanvullende informatie over de te betalen prijs wordt vermeld.

Het geschil handelt over de reclame-uitingen van UPC. Het betrof samengevat twee uitingen van UPC: (1) folders waarin zij de prijs van haar totaalpaketten voor televisie, internet & bellen vergeleek met de prijs van soortgelijke pakketten van andere aanbieders en (2) de informatie op haar website over de prijs van haar totaalpakket.

KPN verwijt UPC dat deze reclames misleidend zijn, aangezien steeds niet (voldoende) duidelijk/expliciet wordt vermeld dat een klant bij UPC altijd ook een vergoeding voor het analoge radio/televisie-signaal moet betalen (het "standaardpakket"). Netto betaalt de klant dus bij UPC altijd een hoger bedrag dan in de reclameuiting is vermeld. UPC verweert zich met de stelling dat de gewraakte folders alleen zijn gestuurd aan bestaande klanten (die weten dat het standaardpakket verplicht is) en dat bij de prijzen op de website steeds met een asterisk (*) wordt verwezen naar een tekst waarin gewezen wordt op verplichte afname van het standaardpakket.

In één folder was helemaal niets over bijkomende kosten voor het standaardpakket gemeld. De rechter oordeelt dat niet relevant is dat deze gewraakte folders alleen naar bestaande klanten is gestuurd. Er is sprake van vergelijkende reclame en in dat geval moet de vergelijking altijd zo nauwkeurig mogelijk zijn. Nu de gemiddelde consument door de reclame-uiting misleid kan worden, is deze uiting niet toegestaan.

In een andere folder vergeleek UPC in een groot lettertype de prijs voor haar totaalpakket met de prijs voor totaalpakketten van andere aanbieders. De prijs voor het standaardpakket was in deze vergelijking, in dit grote lettertype, niet opgenomen. De rechter oordeelt dat alleen om die reden ook dit misleidende reclame betreft, vanwege een misleidende presentatie: "Dat is ontegenzeggelijk het geval indien in een prijsvergelijking in grote cijfers prijzen van concurrenten worden vergeleken met de eigen prijs en in die eigen genoemde prijs een wezenlijk deel van de werkelijke kosten voor de consument ontbreekt.". Dat UPC bij haar prijs een asterisk had geplaatst die verwees naar bijkomende informatie over het standaardpakket, zorgde er niet voor dat het misleidende karakter van de presentatie teniet werd gedaan.

Interessant om te zien is dat een deel van het oordeel van de rechter gebaseerd is op de (vrij) nieuwe Wet oneerlijke handelspraktijken. De rechter laat in het midden of KPN zich rechtstreeks op deze voor consumenten bedoelde wetgeving kan beroepen. Via een "U-bocht" komt die nieuwe wet echter toch in beeld. Vergelijkende reclame is namelijk alleen toegestaan wanneer die vergelijking niet te kwalificeren is als een een, in die nieuwe wetgeving verboden, "misleidende handelspraktijk". De rechter oordeelt nu dat de hiervoor genoemde tabel met asterisk een misleidende handelspraktijk oplevert en dus als vergelijkende reclame niet is toegestaan.