Planschade (niet) voorzienbaar? Raadpleeg de archieven van de lokale krant

Planschade komt niet voor vergoeding in aanmerking als de nadelige verandering van het planologisch regime ten tijde van de aankoop of investeringsbeslissing voorzienbaar was.
In het kader van zo’n voorzienbaarheidsdiscussie oordeelde de Afdeling bestuursrechtspraak op 5 december 2018 over de vraag of de openbaarmaking van een voorontwerp voor een bestemmingsplan op de voorgeschreven wijze had plaatsgevonden. Het gaat er daaarbij om of de openbaarmaking ertoe heeft geleid dat een redelijk denkend en handelend koper ten tijde van de aankoop van de onroerende zaak kennis kon nemen van het voorontwerp, door onderzoek te doen in openbare bronnen, waarvan redelijkerwijs valt te verwachten dat een eventueel concreet beleidsvoornemen met betrekking tot de onroerende zaak daarin gepubliceerd is.  De eigenaar, aan wie voorzienbaarheid van de planschade was tegengeworpen, had aangevoerd dat het nieuwsblad De Nieuwe Ooststellingwerver slechts bij abonnees wordt bezorgd, dat dit weekblad niet voor een ieder toegankelijk is, dat met de kennisgeving niet is voldaan aan de eis dat de publicatie een ieder kan bereiken en dat het doen van archiefonderzoek door middel van het opvragen van oude edities van het weekblad, gelet op de daaraan verbonden kosten, redelijkerwijs niet van haar kon worden gevergd. Verder stelde de eigenaar dat zij voorafgaand aan de aankoop van de onroerende zaak bij ambtenaren van de gemeente navraag had gedaan naar beleidsvoornemens met betrekking tot de onroerende zaak, dat zij daarbij steeds te horen had gekregen dat er geen planologische ontwikkeling was te verwachten en dat daarbij nooit is gezegd dat de gemeente beleidsvoornemens uitsluitend in De Nieuwe Ooststellingwerver publiceert.
De Afdeling oordeelt kortweg dat de Nieuwe Ooststellingwerver een nieuwsblad is in de zin van artikel 3:12 van de Algemene wet bestuursrecht. De kennisgeving van het voorontwerp heeft op de in die bepaling voorgeschreven wijze plaatsgevonden.
De eigenaar had verder niet aannemelijk gemaakt dat het ten tijde van de investeringsbeslissing redelijkerwijs niet mogelijk was kennis te nemen van de editie van De Nieuwe Ooststellingwerver van 26 februari 2003. Dat de eigenaar niet van dat nieuwsmedium op de hoogte was, komt voor haar risico. Dat De Nieuwe Ooststellingwerver een abonneekrant is en, anders dan een huis-aan-huisblad, niet bij een ieder wordt bezorgd, is niet van belang. De eigenaar was immers niet gevestigd in het bezorgingsgebied van de krant en zou dus ook niet meteen kennis van het beleidsvoornemen hebben genomen als het wel in een huis-aan-huisblad was gepubliceerd.
Waar het om gaat, is of de eigenaar, bijvoorbeeld door onderzoek in het archief van De Nieuwe Ooststellingwerver te doen, voorafgaand aan de investeringsbeslissing van 15 januari 2005 alsnog kennis van het beleidsvoornemen had kunnen nemen. Indien zij, zoals zij stelt, destijds slechts tegen betaling van € 1,00 per exemplaar toegang tot het archief had gekregen, is dat op zichzelf geen reden waarom het doen van onderzoek redelijkerwijs niet van haar gevergd kon worden. Dit is geen onredelijk hoog bedrag.