Twee uitspraken over derdenbeslag onder de koper

Op 8 oktober 2010 heeft de Hoge Raad bepaald, dat de inschrijving van een koopovereenkomst in de openbare registers geen bescherming biedt tegen derdenbeslag onder de koper op de koopsom. Op 3 november 2010 schreef ik een artikel, waarin dit arrest werd behandeld.

Recent zijn over dit onderwerp uitspraken gewezen door het Hof Den Bosch en de Rechtbank Haarlem.

1) Op 25 oktober 2011 heeft het Hof Den Bosch een derdenbeslag onder de koper op de koopsom, dat was gelegd na de inschrijving van de koopovereenkomst in de openbare registers, opgeheven. Dat lijkt haaks te staan op voormeld arrest van de Hoge Raad. Het Hof heeft hierbij overwogen, dat de regeling inzake de inschrijving van een koopovereenkomst in de openbare registers de koper van een registergoed beoogt te beschermen tegen vervreemdingen of bezwaringen van dat registergoed na de inschrijving van de koopovereenkomst. Volgens het Hof zou aan deze bescherming van de koper afbreuk worden gedaan als de beslaglegger door het beslag op de koopsom te leggen de levering aan de koper feitelijk onmogelijk maakt. Het belang van de koper (de levering van de door hem gekochte onroerende zaak) prevaleert in dit geval boven het belang van de beslaglegger tot handhaving van diens beslag, aldus het Hof.
Een opmerkelijke uitspraak, gezien het feit dat de Hoge Raad in het arrest van 8 oktober 2010 ook overwoog, dat het recht op levering van de koper kan worden gefrustreerd door een derdenbeslag onder de koper, maar daarbij aangaf, dat inschrijving van de koopovereenkomst in de openbare registers daartegen geen soelaas biedt. De Hoge Raad stelde namelijk, dat in de opsomming, die de wet geeft, van dingen waartegen de inschrijving van de koopovereenkomst in de openbare registers wel bescherming biedt, derdenbeslag onder de koper niet genoemd wordt en, zo vond de Hoge Raad, die opsomming is limitatief (wat er niet bij staat, doet dus ook niet mee).

2) Op 27 oktober 2011 heeft de Rechtbank Haarlem een verlofverzoek voor derdenbeslag onder de koper op de koopsom, nadat de koopovereenkomst was ingeschreven in de openbare registers, afgewezen. Daarbij werd aangegeven dat, gelet op het hierboven vermelde arrest van 8 oktober 2010, derdenbeslag onder de koper na inschrijving van de koopovereenkomst in de openbare registers weliswaar mogelijk is, maar dat verlof hiertoe niet altijd moet worden verleend. Volgens de rechtbank zou, bij verlening van het verlof, het derdenbeslag onder de koper de werking van de regeling inzake de inschrijving van een koopovereenkomst in de openbare registers, volledig frustreren. De rechtbank merkt daarbij nog op, dat er ook een beslagmogelijkheid is die de werking van de regeling inzake de inschrijving van een koopovereenkomst in de openbare registers niet frustreert, te weten derdenbeslag onder de notaris.

Opmerking bij de hierboven vermelde uitspraken verdient nog, dat onder verantwoordelijkheid van het Landelijk Overleg van de Voorzitters van de sectoren Civiel en Kanton van de rechtbanken (het LOVCK) een Beslagsyllabus is gepubliceerd, waarin wordt gesteld dat het raadzaam is om, nadat een koopovereenkomst is ingeschreven in de openbare registers, geen verlof te verlenen voor het leggen van derdenbeslag onder de koper. Dit vanwege de frustrerende werking die dat zou hebben op de regeling inzake de inschrijving van een koopovereenkomst in de openbare registers.

De hierboven vermelde uitspraken tonen eens te meer het nut en belang van inschrijving van een koopovereenkomst in de openbare registers aan. Of de koper daarmee in alle situaties beschermd is tegen derdenbeslag op de koopsom is niet duidelijk.