Verschuiving AOW naar verjaardag volgens rechtbank toegestaan

In een eerdere bijdrage op dit kennisportal bent u geïnformeerd over de gewijzigde ingangsdatum van de AOW per 1 april 2012. De ingangsdatum is verschoven van de eerste dag van de maand waarin iemand 65 jaar wordt naar de dag waarop de leeftijd van 65 jaar bereikt wordt. In vrijwel alle gevallen betekent dit dus een latere ingang van de AOW. In een proefprocedure die hierover op initiatief van FNV Bondgenoten geïnitieerd is, komt de Rechtbank Zeeland-West Brabant op 14 februari 2013 tot het oordeel dat dit juridisch is toegestaan.  

In de procedure werd een beroep gedaan op artikel 1 Eerste Protocol bij het EVRM. Hierin is bepaald dat iedere natuurlijke of rechtspersoon recht heeft op het ongestoord genot van zijn eigendom. Aan niemand mag zijn eigendom worden ontnomen, behalve in het algemeen belang en onder de voorwaarden voorzien in de wet.

De rechtbank stelt voorop dat geen sprake is van eigendomsontneming, omdat de eiser voorafgaande aan 1 april 2012 geen recht zou hebben op een pensioen ingevolge de AOW. Dit is mijns inziens een discutabele overweging, omdat volgens vaste rechtspraak onder een ‘eigendomsrecht’ niet alleen worden verstaan bezittingen, maar ook vermogensbestanddelen met inbegrip van aanspraken indien er een gerechtvaardige verwachting is dat deze aanspraken zullen worden gerealiseerd.

Voor het geval de AOW toch als een eigendomsrecht kwalificeert, concludeert de rechtbank dat de ontneming van dit eigendomsrecht bij wet is voorzien en dat de verschuiving van de AOW-leeftijd bovendien een legitieme doelstelling in het algemeen belang heeft die in verhouding staat tot het fundamentele recht van het individu. In dit kader overweegt de rechtbank dat met de maatregel volgens de wetgever beoogd wordt een bijdrage te leveren aan de doelstelling van het kabinet om de overheidsfinanciën weer gezond te maken. Naar mijn inschatting een wat magere motivering voor de gemaakte inbreuk op het eigendomsrecht. In ieder geval kan deze overweging van de rechtbank  niet gebruikt worden voor de kortingsproblematiek. Bij korting wordt het pensioen c.q. de pensioenaanspraak in de tweede pijler (het werkgeverspensioen) namelijk verminderd. Het gezond maken van de overheidsfinanciën speelt hierin dus geen rol.