Vooruitbetalen bij internet bestellingen

Veel webwinkeliers vragen consumenten om de bij hen op internet bestelde producten bij vooruitbetaling te voldoen. In de markt bestaat veel onduidelijkheid of dit eigenlijk wel kan. Artikel 7:26 lid 1 BW bepaalt immers dat, in geval van consumentenkoop, geen volledige vooruitbetaling verlangd mag worden. Van deze regeling kan worden afgeweken ten nadele van de consument, hierbij moet echter wel zijn voldaan aan de vereisten van de wet. Dat vele webwinkeliers niet goed op de hoogte zijn van deze regels en in strijd met deze regels toch vooruitbetaling van de koopprijs van via internet bestelde artikelen eisen (bijvoorbeeld in hun algemene voorwaarden) blijkt uit een recent door de kantonrechter in Rotterdam uitgesproken vonnis.

Wettelijk systeem
Bij een door consumenten afgesloten koopovereenkomst, kan de consument krachtens artikel 7:26 lid 2 BW tot vooruitbetaling van ten hoogste de helft van de koopprijs worden verplicht. De webwinkelier kan de klant dus slechts de helft van het aankoopbedrag vooraf in rekening brengen. Van deze regel kan wel worden afgeweken, echter niet bij de algemene voorwaarden van de webwinkelier. Uit artikel 7:6 lid 2 BW blijkt dat een bepaling in algemene voorwaarden die de consument verplicht tot vooruitbetaling van de volledige koopprijs, als onredelijk bezwarend dient te worden aangemerkt. Dat wil zeggen dat de klant de nietigheid van dit beding kan inroepen. De webwinkelier kan de klant daaraan dus niet houden.

Volgens artikel 7:6 lid 2 BW kunnen de webwinkelier en de consument wel bij individueel beding afwijken van de bepaling dat de consument slechts verplicht kan worden om 50% van de koopprijs vooraf te betalen. Hierbij dient echter wel rekening te worden gehouden met de regels in artikel 7:6 BW. Volledige betaling vooraf kan worden verplicht wanneer dit uitdrukkelijk is overeengekomen met de consument. De verkoper moet dus per consument nagaan of deze bereid is de volledige koopprijs vooraf te betalen.

Verplichting vooruitbetaling in de praktijk
Voor internet verkoop is niet echt duidelijk hoe met de consument expliciet kan worden overeengekomen dat deze instemt met betaling van de volledige koopprijs voor levering van het product. Het is te verdedigen dat de webwinkelier de consument expliciet moet vragen of hij bereid is om akkoord te gaan met volledige vooruitbetaling, waarop de consument moet antwoorden. Er wordt echter aangekomen dat deze afspraak ook impliciet kan worden overeengekomen. De manier waarop dit zou kunnen gebeuren is om de consument meerdere betaalmethoden te bieden (opgenomen in het bestelproces van de website), met daarin in ieder geval de mogelijkheid om te kiezen voor betaling na levering van de producten (bijvoorbeeld onder rembours / acceptgiro bij levering). De consument kan dan kiezen voor de betaalmethode die hij prefereert. Als de consument dan kiest voor bijvoorbeeld betaling via PayPal (wat betekent dat de volledige betaling vooraf wordt gedaan), dan is dat zijn keuze; partijen zijn overeengekomen dat die consument voor deze betaalmethode gaat.

Uitspraak kantonrechter Rotterdam
In onderhavig geschil had de webwinkelier in de algemene voorwaarden opgenomen dat de consument (die online een fiets had besteld) de producten vooraf moest betalen. De consument heeft deze voorafbetaling geweigerd, waarna de webwinkelier in rechte betaling heeft geprobeerd af te dwingen. Vanzelfsprekend is dit niet gelukt, er is immers tussen partijen niet bij indivudeel overeengekomen beding afgesproken dat de consument tot vooruitbetaling is verplicht. Het beding in de algemene voorwaarden is door de consument vernietigd. De consument kan slechts worden verplicht tot betaling van de bestelde fiets wanneer de webwinkelier de fiets heeft geleverd.