Wanneer geldt de Aanbestedingswet defensie en veiligheid voor netbeheerders?

29 december 2025

Op 1 januari 2026 treedt de Energiewet in werking. Deze wet brengt mee dat netbeheerders bepaalde opdrachten op grond van de Aanbestedingswet op defensie- en veiligheidsgebied (ADV) in plaats van de Aanbestedingswet 2012 (Aw) zullen moeten aanbesteden. De ADV wijkt op meerdere punten af van de Aw, wat gevolgen heeft voor de inkooppraktijk van netbeheerders.

Frank Cornelissen
Frank Cornelissen
Advocaat - Associate Partner
In dit artikel

Wanneer is de Aanbestedingswet op defensie- en veiligheidsgebied van toepassing?

De ADV kan van toepassing zijn op inkoopopdrachten die betrekking hebben op vitale infrastructuur, zoals de energie-infrastructuur van netbeheerders. Op grond van de nieuwe wet- en regelgeving kan de minister gegevens, hulpmiddelen, materialen, processen of werkmethoden aanwijzen als essentieel in het kader van de bescherming van vitale processen voor de nationale veiligheid. De minister stelt in overleg met netbeheerders een inventarislijst op van kritische processen bij (onder andere) netbeheerders en identificeert ondersteunende bedrijfsmiddelen. Vervolgens wordt vastgesteld of het risico’s op verstoring van die processen en middelen zo groot is dat deze de nationale veiligheid kunnen raken. Als dat het geval is, is de netbeheerder verplicht om bij de inkoop van de ondersteunende bedrijfsmiddelen de ADV toe te passen in plaats van de Aw.

Betekenis in de praktijk

Nu de ADV voor bepaalde opdrachten van toepassing wordt, zal de inkooppraktijk van netbeheerders wijzigen. De ADV verschilt namelijk op diverse punten van de Aw. Enkele voorbeelden zijn:

  • In het kader van de nationale veiligheid staan er in de ADV bijzondere regels met betrekking tot onder andere gegevensbeveiliging en onderaanneming. De ADV specificeert de eisen die worden gesteld aan gegevensbeveiliging en aan onderaannemers kunnen dezelfde eisen worden gesteld als aan de onderneming zelf (artikel 2.39 ADV).
  • De ADV biedt extra mogelijkheden om ondernemers uit te sluiten. Het is bijvoorbeeld toegestaan om ondernemers uit niet-EU-lidstaten uit te sluiten (artikel 1.7 ADV). Daarnaast is het mogelijk om gegadigden of inschrijvers uit te sluiten waarvan niet is vastgesteld dat “hij niet over de betrouwbaarheid beschikt die nodig is om risico’s voor de nationale veiligheid uit te sluiten” (artikel 2.77 ADV).
  • Een belangrijk verschil tussen beide wetten is dat toepassing van de openbare procedure onder de ADV niet tot de mogelijkheden behoort.  
  • Daarnaast verschillen de termijnen in de ADV van de termijnen in de Aw. Zo bedraagt de opschortende termijn na de gunningsbeslissing minimaal 15 dagen (artikel 2.118 lid 3 ADV), waar dit onder de Aw 20 dagen is. De maximale looptijd van een raamovereenkomst onder de ADV is zeven jaar (artikel 2.129 lid 3 ADV). Dit betekent in de praktijk een achteruitgang in mogelijkheden voor netbeheerders, die onder de Aw veelal konden uitgaan van een maximale looptijd van acht jaar (artikel 3.80 Aw).

Niet van toepassing op aanbestedingen op grond van de ADV zijn de Gids Proportionaliteit en het cluster- en percelengebod (art. 1.5 Aw).

Heeft u vragen over de gevolgen van de Energiewet voor aanbestedingen? Neem dan contact op met ons.

Gerelateerd

Wgiw en Bgiw: nieuwe bevoegdheden voor gemeenten in de aanpak van de warmtetransitie

Nederland staat voor een enorme verduurzamingsopgave van de gebouwde omgeving: in 2050 moet de energievoorziening van alle bestaande gebouwen CO₂-neutraal...

Staatssteun bij publieke financiering van warmtenetten

De Wet collectieve warmte (Wcw) vergroot de publieke sturing op warmtenetten: warmtebedrijven moeten voortaan een publiek meerderheidsbelang hebben. Dit...

Nieuwe Warmtewetgeving 2026: wat de Wcw en Wgiw betekenen voor gemeenten, warmtebedrijven en investeerders

De energietransitie vraagt om fundamentele veranderingen in de manier waarop wij in Nederland onze woningen en bedrijven verwarmen. Nederland moet ‘van het gas...

Warmtebedrijf oprichten onder de Wcw: aandachtspunten en juridische eisen

Een van de oogmerken van de Wet collectieve warmte (Wcw) is het vergroten van publieke sturing op de realisatie en exploitatie van collectieve warmte. Om die...

Waarom registratie van netwerken belangrijk is voor eigendom en bescherming

Sinds 1 februari 2007 is in de wet vastgelegd dat de eigendom van een net, bestaande uit één of meer kabels of leidingen, bestemd voor transport van vaste,...

De overgangsregeling bij registratie van netwerken

Sinds 2007 is in de wet verankerd dat een netwerk een onroerende zaak is. Alvorens een netwerkbedrijf over kan gaan tot juridische overdracht van het netwerk,...
No posts found