Weigeren bod op executieveiling door notaris is niet onrechtmatig

Bij het accepteren van een bod van een handelaar op een executieveiling mag de notaris kieskeurig zijn, maar dient hij willekeur te allen tijde te vermijden.

Bod op executieveiling geweigerd door notaris

Tijdens een executieveiling wordt door handelaar X een bod uitgebracht op een woning. Dit bod wordt  door de notaris niet geaccepteerd. Handelaar X stelt dat deze weigering onrechtmatig is waardoor hij schade heeft geleden. De zaak komt voor de rechtbank en de rechter oordeelde onder meer dat de notaris zich niet kan beroepen op artikel 2 lid 4 van de Algemene Veilingvoorwaarden voor Executieveilingen. Op grond van dit artikel mag een notaris zonder opgave van redenen een bod weigeren. De zaak wordt geschorst om de notaris in de gelegenheid te stellen te bewijzen dat (a) hij vóór de veiling door de bank is geïnstrueerd om handelaar X niet als koper te accepteren en (b) dat in de Veilingcommissie van notarissen is besloten dat handelaar X niet als bieder op veilingen moet worden geaccepteerd in verband met eerdere problemen met hem, waaronder problemen met de betaling van een waarborgsom en gebrek aan financiële middelen.

Handelaar stond negatief bekend

Ten eerste blijkt uit de door de notaris overgelegde stukken niet dat sprake is geweest van een voorafgaand aan de veiling door de bank gegeven instructie handelaar X niet te accepteren als koper. Ten aanzien van de tweede bewijsopdracht heeft de notaris het rapport ‘De fraude voorbij’ overgelegd om te benadrukken dat notarissen zich hebben verbonden zorgvuldig en kieskeurig te zijn bij het aanvaarden van biedingen en bieders. Voorts blijkt uit notulen van een, ruim vóór de betreffende executieveiling, gehouden vergadering van de Veilingcommissie dat de namen van verschillende handelaren, waaronder die van handelaar X, in negatieve zin zijn gevallen. Diverse notarissen hadden klachten over zijn betaalgedrag, de afwikkeling van de veiling en zijn omgang met bewoners. Destijds is overeengekomen dat de commissie adviseert biedingen van dergelijke handelaren niet meer te accepteren.

Handelen notaris niet onrechtmatig

De rechtbank oordeelt op basis van bovenstaande dat voldoende objectivering is gebleken voor de weigering door de notaris van handelaar X als koper op de executieveiling. De ruim vóór de executieveiling besproken kritiek op handelaar X was niet uitsluitend afkomstig van de notaris die zijn bod heeft geweigerd. Dat de notaris aanvankelijk een andere reden voor weigering van handelaar X had opgegeven leidt niet tot de conclusie dat de notaris onrechtmatig heeft gehandeld.

Notaris dient willekeur te vermijden

Weliswaar bepalen de Algemene Veilingvoorwaarden dat de notaris de bevoegdheid heeft tijdens de veiling, ook zonder opgaaf van redenen, een bod niet te erkennen en/of een handelaar van de veiling uit te sluiten. Echter de maatschappelijke rol van de notaris bij een executieveiling brengt met zich dat hij willekeur dient te vermijden. Afhankelijk van de feitelijke situatie is de notaris dan ook tot verantwoording gehouden voor zover in de omstandigheden van het geval redelijkerwijs van hem kan worden verlangd.

Vastgoedveilingen: Ruben Berentsen, Stef Piersma, Anita van Wijk, Marleen Vermeulen, Mitzi Litjens