Belastingdienst maakt beleid bekend over soepele fiscale behandeling opheffen trust structuren

Vermogende particulieren hebben in het verleden ingewikkelde structuren opgezet met buitenlandse rechtsfiguren om zogenoemd zwevend vermogen te creëren. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om rechtsfiguren als trusts, Antilliaanse Stichtingen Particulier Fonds en Liechtensteinse Stiftungen Hiermee beoogde men dat vermogen aan belastingheffing in Nederland te onttrekken. De Belastingdienst probeert al geruime tijd dergelijke structuren te bestrijden, met name als sprake is van oneigenlijk gebruik.

Sinds 1 januari 2010 zijn de fiscale wetten op dit punt aangepast, waarbij het begrip "afgezonderd particulier vermogen" (APV) is geïntroduceerd. Indien (tijdens leven of bij het overlijden) vermogen wordt afgezonderd, waarmee een meer dan bijkomstig particulier belang wordt beoogd, is sprake van een APV. Volgens de nieuwe fiscale regels wordt het APV vermogen fiscaal toegerekend aan degene die het heeft afgezonderd ("de insteller").

Ontmanteling
De per 1 januari 2010 ingevoerde fiscale toerekening van een APV heeft veel belastingplichtigen ertoe gebracht structuren met een APV te ontmantelen. Hierbij zijn doorgaans vermogensbestanddelen uitgekeerd aan de insteller of zijn naaste verwanten. Ook zijn er (aanmerkelijk belang) aandelen door APV's overgedragen aan belanghebbenden. Een aantal APV's is overgebracht naar andere landen, waar wel een reële belasting wordt geheven, dit vanuit de gedachte dat dan de Nederlandse wetgeving niet van toepassing is.

Belastingontwijking
Als naar de mening van de Belastingdienst sprake is van belastingontwijking bij het opzetten of ontmantelen van APV- constructies, dan zal dit volgens een recente mededeling van de belastingdienst met kracht worden bestreden. Er is een speciale projectgroep ingesteld die alle gevallen beoordeelt. Indien een APV met succes wordt bestreden kan de belastingdienst overgaan tot het opleggen van navorderingsaanslagen met boetes, waarbij in buitenlandse situaties tot twaalf jaar terug mag worden gegaan.

Soepele behandeling bij zelf melden bij de Belastingdienst vóór 1 december 2011
In een recent besluit heeft de belastingdienst aangeven soepel om te gaan met belastingplichtigen die zelf een APV of trust-achtige figuur bij de Belastingdienst melden. In overleg met de betrokken zal dan worden gezocht naar een totaaloplossing. Daarbij geldt fiscale transparantie (er wordt door de constructie "heengekeken") als uitgangspunt. Als de melding wordt gedaan vóór 1 december 2011, wordt er door de belastingdienst van uitgegaan dat het initiatief voor de zogenaamde "inkeerregeling" bij de belastingplichtige ligt. Dat heeft als voordeel dat voor inkeer binnen twee jaar na het niet doen van aangifte géén vergrijpboete wordt opgelegd, en voor oudere jaren voor een gematigde vergrijpboete. Bij meldingen na 1 december 2011 vervalt het soepele beleid en gelden hogere boetes.