Wat zijn de wettelijke kaders voor compensatie?
De Wet toekomst pensioenen schrijft voor dat compensatie in de pensioensfeer moet voldoen aan de volgende randvoorwaarden:
- Evenwichtig en adequaat – de compensatie moet het nadeel eerlijk verdelen.
- Leeftijdsafhankelijk – per leeftijdsgroep wordt gekeken wie nadeel ondervindt.
- Tijdsevenredig – compensatie geldt over een langere periode.
- Compensatieperiode tot 2037 – daarna vervalt de verplichting.
- Financieringsplan – werkgevers moeten vooraf vastleggen hoe compensatie wordt gefinancierd.
Compensatie regelen: wanneer kiest u pensioensfeer en wanneer salarissfeer?
Compensatie kan plaatsvinden op twee manieren:
- In de pensioensfeer – Extra pensioenpremie boven op de vlakke premie, fiscaal maximaal tot 33% van de pensioengrondslag. Voordeel: fiscaalvriendelijk en rechtstreeks gekoppeld aan pensioen. Nadeel: geldt ook voor nieuwe werknemers.
- In de salarissfeer – Extra loon of toelage. Geen fiscale kaders zoals bij pensioencompensatie. Voordeel: aantrekkelijker voor werknemers die loon direct willen zien. Nadeel: werkgever kan differentiëren, maar dit telt niet als pensioenopbouw.
Beide manieren kunnen ook gecombineerd worden of er kan een andersoortige compensatie worden gegeven.
Wanneer is eerbiedigende werking verstandig en wat betekent dit voor de OR?
Werkgevers met een bestaande progressieve premiestaffel vóór 1 juli 2023 kunnen kiezen voor eerbiedigende werking:
- Wel eerbiedigende werking: huidige werknemers behouden hun progressieve premie → geen compensatie nodig.
- Geen eerbiedigende werking: alle werknemers krijgen een vlakke premie → compensatie verplicht.
Keuze voor eerbiedigende werking betekent echter dat er twee regelingen naast elkaar gaan bestaan. De keuze voor een eerbiedigende werking kan leiden tot ongelijke behandeling en administratieve complexiteit. De keuze voor geen eerbiedigende werking kan leiden tot hogere werkgeverslasten door compensatie.
Wat gebeurt er met compensatie bij baanwisseling en wie betaalt door?
De wetgever wilde voorkomen dat werknemers hun baan niet durven op te zeggen uit angst compensatie te verliezen. Daarom geldt dat de nieuwe werkgever dezelfde compensatieregeling moet bieden, voor zover die in de pensioensfeer plaatsvindt. Voor compensatie in de salarissfeer geldt dit niet.
- Nieuwe werkgever moet dezelfde compensatieregeling bieden, voor zover die in de pensioensfeer plaatsvindt.
- Voor compensatie in de salarissfeer geldt dit niet.
Hoe voorkomt u juridische risico’s?
De compensatieplicht vormt een van de grootste uitdagingen in de pensioentransitie. Werkgevers moeten balanceren tussen de hoogte van de vlakke premie, de keuze voor compensatie in pensioen- of salarissfeer en de vraag of zij eerbiedigende werking toepassen. Een zorgvuldig transitieplan met rekenvoorbeelden per leeftijdsgroep en overleg met werknemers en ondernemingsraad is cruciaal om juridische risico’s en onvrede te voorkomen.
Wilt u weten welke compensatievorm voor uw organisatie het meest evenwichtig en juridisch veilig is? Neem contact op via onze contactpagina. Onze specialisten helpen u bij het opstellen van een transparant en goed onderbouwd transitieplan.