Inleiding
Op de verzorgingsplaats Den Ruygen Hoek-Oost langs de A4 beschikt Wegrestaurant Burgerveen over het recht om een wegrestaurant te exploiteren. Andere basisvoorzieningen die zich op Den Ruygen Hoek-Oost bevinden zijn het benzinestation van Shell en het oplaadstation voor elektrische voertuigen van Fastned. De grond waarop het wegrestaurant wordt geëxploiteerd, inclusief de daarbij behorende parkeerplaatsen, is in eigendom van de staat. Op deze parkeerplaatsen zijn door de staat zes laadpalen geplaatst. De minister heeft voor deze zes laadpalen aan Wegrestaurant Burgerveen een vergunning verleend als bedoeld in artikel 2 van de Wet beheer rijkswaterstaatwerken (‘Wbr’), als aanvullende voorziening bij haar wegrestaurant.
Toetsingskader: de Kennisgeving
Bij de beoordeling van de vergunningaanvraag heeft de minister gebruik gemaakt van het toetsingskader zoals neergelegd in de Kennisgeving. De Kennisgeving maakt een onderscheid tussen vergunninghouders van laadpunten als basisvoorziening en andere vergunninghouders. Het is vergunninghouders van laadpunten als basisvoorzieningen niet toegestaan aanvullende voorzieningen aan te bieden. Bovendien is per verzorgingsplaats slechts één basisvoorziening van een laadpunt toegestaan. De Kennisgeving had aldus tot gevolg dat (1) een extra laadpunt als basisvoorziening niet is toegelaten op Den Ruygen Hoek-Oost en dat (2) Fastned – als vergunninghouder van een laadpunt als basisvoorziening – geen aanvullende voorzieningen mag aanbieden.
Dienstenrichtlijn
Het doel van de Dienstenrichtlijn is onder meer het waarborgen van de vrije vestiging van dienstverrichters. Fastned stelt dat het in de Kennisgeving opgenomen vergunningstelsel haar belet om voor de vergunning voor de zes laadpalen in aanmerking te komen, waardoor zij zich niet kan vestigingen als dienstaanbieder van dat laadstation. Het vergunningstelsel is volgens Fastned in strijd met artikel 10 van de Dienstenrichtlijn. De Afdeling bestuursrechtspraak ziet zich daarom in haar uitspraak van 4 november 2020 voor de vraag gesteld of het in de Kennisgeving neergelegde onderscheid tussen vergunninghouders van laadpunten als basisvoorziening en andere vergunninghouders een gerechtvaardigde beperking van de vrijheid van vestiging is. Het antwoord luidt kortgezegd: nee. Het is vanwege de uit een oogpunt van veiligheid vereiste clustering van voorzieningen niet noodzakelijk dat slechts de vergunninghouder van een basisvoorziening (niet zijnde een laadpunt) een aanvullende voorziening bij die basisvoorziening kan exploiteren. Ook kan die clustering worden bereikt op een wijze die minder beperkend is voor de uitoefening van de vrijheid van vestiging van dienstverrichters die geen houder zijn van een vergunning voor een basisvoorziening.
Kort en goed
De minister kan andere partijen dan Wegrestaurant Burgerveen niet zonder meer uitsluiten van een vergunning voor een laadpunt als aanvullende voorziening bij het wegrestaurant. Ook andere partijen moeten de mogelijkheid krijgen een aanvraag daarvoor in te dienen die inhoudelijk wordt beoordeeld. Dat betekent dat de minister bij de beoordeling van de aanvraag van Wegrestaurant Burgerveen de Kennisgeving, voor het deel waarin het onderscheid tussen de verschillende vergunninghouders is opgenomen, buiten toepassing moet laten. Bij de beoordeling moet de minister dus ook rekening houden met mogelijke aanvragen van andere partijen.
