De wettelijke schuldsanering natuurlijke personen (“WSNP”)

Iemand (hierna ook schuldenaar) die zijn schulden niet meer kan betalen, kan bij de rechtbank van zijn woonplaats een verzoek indienen om te worden toegelaten tot de WSNP. Dit geldt ook indien te voorzien is dat hij op korte termijn zijn schuldeisers niet meer kan betalen. Ook een persoon die een beroep of bedrijf uitoefent kan in aanmerking komen voor de WSNP. Rechtspersonen, zoals bijvoorbeeld een B.V., zijn van de regeling uitgesloten.

Het grootste voordeel van de WSNP bestaat uit de mogelijkheid dat de schuldenaar na drie jaar een zogenaamde ‘schone lei’ krijgt indien hij zich drie jaar netjes aan de regels houdt die de WSNP voorschrijft. Dit betekent dat de schulden die ten tijde van de start van de WSNP bestonden niet meer kunnen worden afgedwongen. Dit is in de regel niet het geval bij een faillissement: schuldeisers die niet zijn voldaan kunnen na het einde van het faillissement weer bij de schuldenaar aankloppen. De wetgever vond dit niet wenselijk voor natuurlijke personen. Onder andere om die reden is de WSNP in het leven geroepen. Financiële problemen kunnen de schuldenaar zo niet achtervolgen.

Voorwaarden voor toelating
De schuldenaar dient bij de rechtbank een verzoekschrift in te dienen om te worden toegelaten tot de WSNP. Bij het verzoekschrift dienen bewijsstukken te worden gedaan waaruit onder meer blijkt hoe hoog de schuldenlast is, wanneer de schulden zijn ontstaan, welke aflossingsmogelijkheden bestaan, welke bezittingen er zijn en hoe hoog het inkomen is. Daarnaast dient de schuldenaar aan te tonen dat hij heeft geprobeerd om buiten het gerechtelijk traject tot een sanering van zijn schulden te komen. Indien deze poging niet is ondernomen, zal het verzoek tot toelating worden afgewezen. Het is niet voldoende dat de schuldenaar zelf of een familielid heeft geprobeerd om met de schuldeisers tot een regeling te komen. De schuldenaar dient hiervoor gebruik te maken van bijvoorbeeld een advocaat of een gemeentelijke instelling. Het is belangrijk dat het aanbod aan de schuldeisers een reëel aanbod is. Hiervoor geldt dat het aanbod het hoogst haalbare dient te zijn. Het is dus van belang dat er een juist overzicht is van schulden en inkomsten.

Om voor de WSNP in aanmerking te komen dient: 1. vast te staan dat de schuldenaar niet zal kunnen voortgaan met het betalen van zijn schulden, 2. dat hij de schulden niet opzettelijk heeft gemaakt en/of onbetaald heeft gelaten en 3. dat de schuldenaar de uit de schuldsaneringsregeling voortvloeiende verplichtingen goed zal nakomen en zich zal inspannen zoveel mogelijk opbrengsten voor de schuldeisers te krijgen.

Een schuldenaar wordt de toegang tot de WSNP  geweigerd indien: 1. niet is geprobeerd een minnelijke regeling te treffen, 2. indien de WSNP al op hem van toepassing is (en hij voor nieuwe schulden om toelating verzoekt), 3. indien de schulden voortvloeien uit bepaalde misdrijven of           4. wanneer de WSNP in de tien jaar voorafgaand aan het verzoek al op de schuldenaar van toepassing is geweest. Indien het verzoek wordt afgewezen heeft dit overigens niet tot gevolg dat de schuldenaar in staat van faillissement wordt verklaard.

Het verzoek mag niet worden afgewezen op de enkele grond dat er geen of onvoldoende vooruitzicht bestaat dat schuldeisers niet (geheel) worden voldaan.

Gevolgen WSNP
Indien de schuldenaar wordt toegelaten tot de WSNP kunnen schuldeisers betaling niet afdwingen. Dit geldt niet voor de schuldeiser van wie de vordering na toelating tot de WSNP is ontstaan. De WSNP werkt ook niet ten aanzien van schuldeisers met een pand- of hypotheekrecht. Toepassing van de WSNP voorkomt dus niet dat bijvoorbeeld een hypotheekhouder (zoals een bank die een lening heeft verstrekt om een huis te kopen) overgaat tot het treffen van de executieverkoop van het huis.

De bezittingen van de schuldenaar – behalve de bezittingen die hij voor zichzelf mag houden – zullen in de regel ten gelde worden gemaakt en worden verdeeld onder de schuldeisers. Dit geldt ook voor bezittingen die de schuldenaar gedurende de WSNP verkrijgt, bijvoorbeeld een ontvangen erfenis. Nadat de schulden en bezittingen op een rijtje zijn gezet, bestaat de mogelijkheid voor de schuldenaar om een gerechtelijk akkoord aan te bieden. Indien niet alle schuldeisers hiermee instemmen, kan de rechter-commissaris onder omstandigheden het gerechtelijk akkoord toch tot aangenomen verklaren. Als het gerechtelijk akkoord ook door de rechtbank wordt goedgekeurd, komt aan de WSNP een einde. De schuldenaar moet de schuldeisers dan het bedrag betalen dat in het gerechtelijk akkoord is afgesproken.

Komt er geen gerechtelijk akkoord tot stand, dan zal de rechter een zogenoemd saneringsplan opstellen. In dat geval dient de schuldenaar gedurende (in beginsel) drie jaar een vast bedrag te sparen. Dit bedrag zal aan het einde van die drie jaar worden verdeeld onder de schuldeisers. Een deel van het inkomen van de schuldenaar zal buiten de WSNP worden gehouden. Met dit inkomen dient hij bijvoorbeeld zijn lopende huurverplichtingen en alimentatieverplichtingen te betalen.

Slot   
Gedurende drie jaar zal de schuldenaar op bijstandniveau moeten leven, waarbij de extra kosten voor werk worden vergoed. Na verloop van die periode kunnen de schuldeisers in de WSNP nakoming van hun vordering niet meer afdwingen en moeten zij genoegen nemen met een deel van het gespaarde bedrag.

Om te worden toegelaten tot de WSNP is het belangrijk dat voor die tijd door de juiste persoon is geprobeerd een minnelijke regeling te bereiken. Een advocaat is hiervoor uitermate geschikt.