Alle stakeholders en geïnteresseerden worden door de Commissie uitgenodigd om gedurende de consultatieperiode een reactie uit te brengen op dit consultatiedocument. De consultatieperiode duurt 8 weken, van 3 augustus tot en met 28 september 2016.
Het voorstel is een aanvulling op het in februari gepubliceerde consultatiedocument voor de herziening van de Code voor wat betreft vennootschappen met two tier boards (vennootschappen met een bestuur en een raad van commissarissen, die als zelfstandig orgaan toezicht houdt op het bestuur). Anders dan de Commissie eerder aankondigde, zullen de bepalingen aangaande de one tier board worden opgenomen in de "two tier code", waarin het bestaande principe en de bestaande best practice bepalingen aangaande de one tier board verder worden uitgewerkt. De huidige op de one tier board toegesneden bepalingen, te weten principe III.8 en best practice bepalingen III.8.1 tot en met III.8.4 maken sinds 2003 deel uit van de Code. Naast aanpassing en uitbreiding van de in de Code opgenomen bepalingen, wordt in een guidance nadere richting gegeven hoe de normen in de Code kunnen worden toegepast en worden bijkomende governance vraagstukken geadresseerd.
Hoewel het merendeel van de vennootschappen die onder de reikwijdte van de Code vallen een dualistisch bestuursmodel heeft, blijkt uit onderzoek dat vennootschappen in toenemende mate voor een monistisch bestuursmodel kiezen. Het betreft vooral Nederlandse beursvennootschappen met een (al dan niet primaire) notering in het buitenland, die vaak om fiscale redenen Nederland als basis voor hun topholdingvennootschap kiezen. De Commissie geeft aan dat naar haar idee de stijging van het aantal vennootschappen met een monistisch bestuursmodel waarschijnlijk deels toe te schrijven is aan de inwerkingtreding van de Wet bestuur en toezicht per 1 januari 2013. Bij deze wet is verder werd ingekaderd aan welke eisen een one tier board moet voldoen, op welke wijze een taakverdeling binnen het bestuur kan worden vormgegeven en wat de gevolgen voor de aansprakelijkheid van een dergelijke taakverdeling kunnen zijn.
Voorgestelde aanvullingen
Best practice principe 2.8 schrijft voor dat de samenstelling en het functioneren van het bestuur waarvan zowel uitvoerende als niet uitvoerende bestuurders deel uitmaken zodanig moet zijn dat het toezicht door niet uitvoerende bestuurders naar behoren wordt uitgevoerd en onafhankelijk toezicht is gewaarborgd. Dit principe is in lijn met het huidige principe III.8 van de Code.
De belangrijkste aanvullingen op de huidige Code die de Commissie voorstelt zijn:
- De niet uitvoerende bestuurders leggen verantwoording af over het uitgeoefende toezicht in het afgelopen boekjaar, ofwel in het bestuursverslag ofwel in een afzonderlijk verslag van de niet uitvoerend bestuurders.
- Onder de uitvoerende bestuurders wordt een eerstverantwoordelijke uitvoerende bestuurder aangewezen (CEO). Deze uitvoerende bestuurder geeft leiding aan de dagelijkse gang van zaken binnen de met de vennootschap verbonden onderneming. De voorzitter (een onafhankelijke niet uitvoerend bestuurder) heeft regelmatig overleg met de eerstverantwoordelijke uitvoerende bestuurder.
- De taak van de voorzitter van het bestuur wordt explicieter gemaakt; de voorzitter van het bestuur is primair verantwoordelijk voor leiderschap binnen en effectiviteit van het bestuur en de commissies. Hij ziet toe op een goede samenstelling en functionering van het gehele bestuur.
- Er wordt duidelijk gemaakt dat de onafhankelijkheidseisen die gelden voor commissarissen onverkort van toepassing zijn op niet uitvoerend bestuurders; voorts wordt voorgesteld op te nemen dat de eisen die gelden voor de voorzitter van het bestuur in een one tier board gelijk zijn aan de eisen die gelden voor de voorzitter van de raad van commissarissen bij een vennootschap met een two tier board.
Guidance
In de guidance geeft de Commissie aan hoe ook niet specifiek op de one tier board toegeschreven bepalingen kunnen of zouden moeten worden toegepast door vennootschappen met een one tier board. De onderwerpen die aan bod komen zijn: collectieve verantwoordelijkheid en taakverdeling, goedkeuring van besluiten, samenstelling van en rapportage door de verschillende commissies, verantwoording door niet uitvoerende bestuurders, effectief bestuur en toezicht, waaronder evaluatie, ten aanzien van welk onderwerp de vennootschappen veel vrijheid krijgen, en beloningen.
Vervolg
De Commissie geeft aan dat de tekst in het one tier consultatiedocument is toegeschreven op het in februari gepubliceerde voorstel voor herziening van de Code. De definitieve tekst van de herziene Code zal naar verwachting na de zomer worden gepubliceerd. In het geval dat deze definitieve tekst afwijkt van het voorstel voor herziening, worden de tekst van het principe, de best practice bepalingen en de guidance ten aanzien van de one tier board daarop aangepast. We houden u op de hoogte van de verdere ontwikkelingen.
Deline Kruitbosch
