Er komt veel kijken bij een fusie of overname. Ook op pensioen gebied zijn de aandachtspunten en risico's uiteenlopend. In de blogreeks gaan wij onder meer in op:
• de relevantie van boekenonderzoek naar de pensioenrechten en -plichten;
• het wettelijke regime van pensioen bij fusies en overnames aan de hand van diverse situatieschetsen;
• de eventuele overgang van premieschulden;
• de uitvoering van de pensioenregeling na een fusie of overname.
Wij zullen de blogreeks besluiten met enkele praktische pensioentips en -aandachtspunten.
Relevantie van boekenonderzoek
Voor zowel de koper als de verkoper is het belangrijk om te weten wat de uitgangspositie is bij het verkennen van de mogelijkheden tot een fusie of overname. Dit geldt ook zeker voor pensioenen. Vragen die partijen voor zichzelf duidelijk zouden moeten hebben, zijn onder andere:
• Welke pensioenverplichtingen neem je wel of niet over, zijn er manieren om daar onder uit te komen?
• Zijn alle werknemers correct en tijdig aangemeld?
• Wat zijn de pensioenafspraken met werknemers en zijn deze altijd conform uitgevoerd?
• Liggen er onvoorziene pensioenclaims op de loer?
• Hoe verstrekkend zijn de financiële verplichtingen uit hoofde van de gemaakte pensioenafspraken?
• Hoe kunnen de pensioenrisico’s beheersbaar blijven?
Pensioenverplichtingen en verborgen schulden
Waarom is het belangrijk om deze vragen te stellen? Omdat er in de pensioenverplichtingen mogelijk grote schulden “verborgen” zitten. Hierdoor kan het zijn dat de koper te veel betaalt voor een onderneming, omdat niet alle pensioenrisico’s voldoende inzichtelijk zijn gemaakt. Of dat de koper verkeerde stappen richting pensioenuitvoerders zet met alle financiële gevolgen van dien, zonder zich op dat moment van de impact bewust te zijn en zonder dat hieraan in het overnamecontract middels bijvoorbeeld vrijwarings- en garantiebepalingen voldoende aandacht besteed is.
Een verkoper kan het juist in de onderhandelingen sterken wanneer aan alle verplichtingen is voldaan. Of, wanneer hieraan mogelijk niet voldaan is, kunnen constructies worden bedacht waarmee de organisatie alsnog de pensioenrisico’s beheersbaar houdt. Het is dan veelal wel van belang dat die constructies worden bedacht en opgetuigd alvorens de daadwerkelijke fusie of overname plaatsvindt.
Knelpunten ontdekken door boekenonderzoek
Ook kunnen middels het boekenonderzoek eventuele knelpunten worden ontdekt. Indien de verkoper bijvoorbeeld verplicht is aangesloten bij een bedrijfstakpensioenfonds, maar de koper niet, kan dit problemen in de uitvoering opleveren. Deze situatie is recent voorgelegd aan het Hof Amsterdam, waarbij uiteindelijk werd bepaald dat ook de koper eenzelfde soort pensioenregeling had moeten regelen voor de betreffende werknemers. De koper moest daarom met terugwerkende kracht alsnog alle pensioenpremies voldoen, en dat was geen klein bedrag.
De uitspraak van het Hof Amsterdam toont temeer aan hoe belangrijk het is om de risico’s en gevolgen op pensioenterrein in kaart te brengen vóór de overname of fusie plaatsvindt. In het vervolg van deze blogreeks zal verder worden ingegaan op situaties zoals bij het Hof Amsterdam, en hoe deze mogelijk zijn te voorkomen!
