Achtergrondinformatie en praktische tips Merken en het merkenrecht
Een merk is een teken dat producten of diensten van een bepaalde onderneming kan onderscheiden van die van andere ondernemingen. Voorbeelden van merken zijn: woordmerken (ook familienamen), beeldmerken (logo’s), vormmerken (de driedimensionale vorm van het product of de verpakking) en kleurmerken.Wat kan niet als merk dienen?
Niet als merk kunnen dienen:
- tekens (woorden of afbeeldingen) die in strijd zijn met de goede zeden of de openbare orde;
- wapens, vlaggen, overheidsemblemen e.d.;
- misleidende aanduidingen/afbeeldingen;
- beschrijvende tekens waaraan ieder onderscheidend vermogen ontbreekt.
Hoe wordt een merkrecht verkregen?
In beginsel kan een merkrecht slechts worden verkregen door inschrijving in de registers van een (inter-)nationaal merkenbureau. In Nederland is dat het Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom te Den Haag. Met de inschrijving wordt een merkrecht voor de gehele Benelux verkregen. Daarnaast zijn ook Europese en/of internationale registraties mogelijk.
De kosten van registratie:
- Voor Benelux merk vanaf circa € 240,– (vernieuwing (na 10 jaar) vanaf € 260,–).
- Voor Europees merk (bij elektronische indiening) vanaf circa € 950,– (vernieuwing (na 10 jaar) vanaf € 1350,–)
De bedragen zijn exclusief advieskosten van een merkgemachtigde en gebaseerd op de tarieven vanaf januari 2010. Controleer zelf de actuele tarieven op de website van het Benelux Bureau voor de Intellectuele Eigendom en/of het Office of Harmonization for the Internal Market (OHIM).
Bij registratie moet worden aangegeven voor welke waren en/of dienstenklassen de merkregistratie geldt.
Hoelang geldt een merkrecht?
In beginsel is de levensduur van een merk 10 jaar, maar het kan worden verlengd met weer 10 jaar. Door telkens het merkrecht te verlengen, geldt het in feite voor onbepaalde tijd mits de verschuldigde taxen worden betaald. Vijf achter-eenvolgende jaren van niet-gebruik van het merk kunnen echter tot vervallenverklaring van het merk leiden. De vervallenverklaring kan betreffen het hele merk of één of meer categorieën van waren/diensten waarvoor is ingeschreven.
Tegen wie kan een merkhouder optreden?
Degene die het eerst een merk heeft gedeponeerd, heeft in beginsel de sterkste rechten als merkhouder. Hij kan optreden tegen het gebruik door een ander van hetzelfde teken (naam, logo, vorm e.d.) voor dezelfde producten. Ook kan hij optreden tegen overeenstemmende tekens voor soortgelijke producten, mits hierdoor verwarring kan ontstaan. Verwarring is bijvoorbeeld aangenomen tussen Cool Cat en Kid Cool; Tenson en Ex Tension; Texaco en Tex-oil).
De houder van een bekend merk (Heineken, Coca Cola e.d.) kan zelfs een ander verbieden om, zonder geldige reden, hetzelfde of overeenstemmend teken voor (niet) soortgelijke producten te gebruiken, indien die ander daar ten onrechte van profiteert of het bekende merk wordt geschaad. Het gebruik van het teken Philips voor schoenen levert waarschijnlijk merkinbreuk op.
Onder dezelfde voorwaarden kan de houder van een merk ook ander gebruik van het teken dan als merk verbieden. Voorbeeld hiervan is het gebruik door een derde van het merk in een domeinnaam.
Wie kan tegen een merkhouder optreden?
Een ander die eerder hetzelfde of een overeenstemmend merk voor dezelfde of soortgelijke waren en/of diensten heeft gedeponeerd heeft sterkere rechten. Een jongere merkhouder zal voor die oudere gerechtigde moeten buigen.
Een merkhouder staat in beginsel met lege handen tegenover een houder van een domeinnaam, met daarin het merk, indien die domeinnaam eerder is geregistreerd dan het merk is gedeponeerd of het gebruik ervan is gestart.
Het depot van een merk kan te kwader trouw zijn, indien de deposant weet dat een derde reeds een (overeenstemmend) merk in de Benelux, of daarbuiten, gebruikt. De nietigheid van zo’n depot kan dan worden ingeroepen.
Tips:
- een merk is een sterk recht en geeft in beginsel exclusiviteit voor gebruik van het geregistreerde teken voor de aangewezen waren of diensten;
- het is aan te bevelen om een merk te registreren voor het teken waarmee een onderneming zichzelf of haar producten (waren en diensten) kenbaar wil maken bij het publiek;
- via een merk kan bescherming worden verkregen voor een groot gebied, afhankelijk van de landen waarin het merk wordt geregistreerd;
- het is verstandig bij de keuze van een merk eerst de relevante merkenregisters en het handelsregister te raadplegen of dat merk mogelijk inbreuk maakt op reeds bestaande rechten;
- het verdient aanbeveling om bij de keuze en de registratie van een merk advies te vragen van een merkgemachtigde.
Lees verder…
Dit artikel maakt deel uit van de serie “Merken, handelsnamen, domeinnamen: wat bieden ze u?“, die bestaat uit de volgende artikelen: