Bent u een schakel in een distributieketen? Dan kunt u aansprakelijk zijn voor een gevaarlijk product, zonder dat u daar schuld aan heeft

Een product dat niet de veiligheid biedt die mag worden verwacht, is volgens de wet gebrekkig. Dit heeft tot gevolg dat de producent van dat product in beginsel de schade die daardoor wordt veroorzaakt zal moeten vergoeden. Het begrip “producent” wordt echter ruim geïnterpreteerd. Ook “slechts” een leverancier kan onder omstandigheden op deze grond aansprakelijk worden gehouden. Deze regels zijn op Europees niveau vastgesteld en in ons nationale recht (in dit geval in het Burgerlijk Wetboek, hierna “BW”) opgenomen.

De wet is natuurlijk de wet en daar verandert u weinig aan. Het is echter goed dat u zich bewust bent van de risico’s zodat u weet wat u kunt doen om deze risico’s te verkleinen. In deze bijdrage wil ik u daar graag een aantal handvatten voor bieden.

Hierboven gaf ik reeds aan dat het begrip producent ruim wordt geïnterpreteerd. Artikel 6:187 BW lid 2 bepaalt het volgende:

“Onder producent wordt verstaan de fabrikant van een eindproduct, producent van een grondstof of de fabrikant van een onderdeel, alsmede een ieder die zich als producent presenteert door zijn naam, zijn merk of een ander onderscheidingsteken op het product aan te brengen.”

Mocht u op de door u ingekochte producten dus bijvoorbeeld uw handelsnaam of uw logo afdrukken, waardoor een afnemer kan denken dat u de producent bent, dan zou u als producent kunnen worden aangemerkt.

Daarnaast bepaalt het vierde lid van artikel 6:187 BW dat ook de leverancier kan worden aangesproken indien niet kan worden vastgesteld wie de producent is. Wanneer u dit overkomt kunt u zich van aansprakelijkheid ontdoen door zo snel mogelijk de identiteit van de daadwerkelijke producent aan de benadeelde mee te delen. Wanneer u dit niet doet, bent u als leverancier aansprakelijk voor de schade die het gebrekkige product heeft veroorzaakt. Deze aansprakelijkheid wordt (door het ontbreken van het vereiste van schuld) risicoaansprakelijkheid genoemd.

Onder schade wordt verstaan de schade door dood of lichamelijk letsel, of schade die door het product is toegebracht aan een andere zaak die in de privésfeer wordt gebruikt. Er moet hierbij dus gedacht worden aan ontploffende broodroosters waardoor de keuken van de consument in brand vliegt of lichamelijk letsel doordat men zich bijvoorbeeld snijdt aan een (te) scherp onderdeel van een product.

Een product kan onveilig, en daarmee gebrekkig, zijn indien:

• de gebruiksaanwijzing ondeugdelijk is;


• een bepaalde veiligheidsvoorziening ontbreekt;


• het product niet bestand is tegen normaal gebruik.

De aangesproken producent kan zich eventueel verweren tegen een aansprakelijkheidsclaim door aan te tonen dat:

• hij het product niet in het verkeer heeft gebracht;


• het gebrek later is ontstaan dan het moment waarop hij het in het verkeer heeft gebracht;


• hij het gebrek niet kon constateren met de technische kennis die beschikbaar was tijdens het productieproces.

U bent met de andere “producenten” die op grond van deze wetgeving kunnen worden aangesproken hoofdelijk verbonden. Dat wil zeggen dat de benadeelde kan kiezen wie hij aanspreekt. Dit neemt niet weg dat u de schade vervolgens kunt verhalen op de andere partijen die als producent kunnen worden aangemerkt. De wet en de rechtspraak bieden echter weinig duidelijkheid over de interne verhouding (de zogenaamde “draagplicht”) van ieders aansprakelijkheid. Om onduidelijkheid over de interne verdeling te voorkomen doet u er goed aan om hier in ieder geval met uw eigen contractspartners (uw leverancier of afnemer) afspraken over te maken. Het beste zou zijn wanneer uw contractspartners u (intern) vrijwaren van aansprakelijkheid. Let echter wel dat dit geen invloed heeft op de benadeelde partij, in die verhouding geldt alleen de externe (risico) aansprakelijkheid, waarvan kunt u zich niet contractueel kunt vrijtekenen.