Inmiddels is bekend dat de wetgever bij de totstandkoming van de Wet maatschappelijke ondersteuning 2015 (hierna: Wmo) en Jeugdwet wellicht meer aandacht had kunnen besteden aan de mogelijkheden van gemeenten om geld bij zorgaanbieders terug te vorderen. Ook uit twee recente uitspraak blijkt maar weer dat gemeenten regelmatig tegen de grenzen van hun juridische mogelijkheden aanlopen bij het terugvorderen van persoonsgebonden budgetten.
Blokkade SVB
De eerste zaak speelt zich af in de gemeente Tilburg waar zowel een rechtmatigheids- en kwaliteitsonderzoek was uitgevoerd naar Blue-Care. Blue-Care is een aanbieder van groepsbegeleiding op basis van de Jeugdwet en Wmo en sluit in dat kader zorgovereenkomsten met haar cliënten. Blue-Care factureert de cliënten aan wie zij zorg levert achteraf die vervolgens zelf de kosten declareren bij de SVB. De SVB betaalt de zorgkosten dan rechtstreeks aan Blue-Care uit.
Het door de gemeente Tilburg uitgevoerde onderzoek bleek aanleiding te zijn Blue-Care van zorgverlening uit te sluiten. Daartoe besloot de gemeente om per 1 maart 2020 alle lopende zorgovereenkomsten tussen Blue-Care en haar cliënten af te keuren. Als gevolg daarvan kon de SVB vanaf genoemde datum geen betalingen meer doen aan Blue-Care. Voorts heeft de gemeente Tilburg een blokkade opgelegd aan de SVB. Een gemeente mag de SVB om een blokkade verzoeken op grond van de Uitvoeringsregeling Wmo. Door de blokkade lukte het de cliënten van Blue-Care niet facturen te uploaden in het systeem van de SVB. Van belang hierbij is dat ook facturen voor zorg die vóór 1 maart 2020 geleverd was, niet langer geüpload konden worden.
Blue-Care heeft hierna nog gepoogd het besluit van de gemeente te laten schorsen door de rechter. Dit is niet gelukt omdat – kort samengevat – er volgens de voorzieningenrechter geen verband bestaat tussen de onmogelijkheid ‘oudere’ facturen te uploaden en het besluit van de gemeente dat cliënten per 1 maart 2020 niet langer zorg mogen inkopen bij Blue-Care. Bovendien zou het verzilveren van die ‘oudere’ facturen goed mogelijk moeten zijn, juist omdat deze op de periode vóór 1 maart 2020 zien.
De vordering van Blue-Care
Blue-Care vorderde met een beroep op onrechtmatige daad opheffing van de blokkade bij de SVB door de gemeente Tilburg. Door het digitale platform van de SVB te blokkeren zou de gemeente volgens Blue-Care jegens haar onrechtmatig handelen doordat de declaraties van vóór 1 maart 2020 niet uitbetaald kunnen worden. Inhoudelijk voert de gemeente als verweer aan dat Blue-Care niet heeft aangetoond dat de zorg in die periode daadwerkelijk geleverd was. Dit zou ook blijken uit het rechtmatigheids- en kwaliteitsonderzoek dat door de gemeente is uitgevoerd.
Oordeel rechtbank
De rechtbank oordeelt dat het de gemeente niet toegestaan was een blokkade van de SVB te vragen en wijst daarmee de vordering van Blue-Care toe. Reden hiervoor is dat de gemeente per brief aan Blue-Care heeft laten weten dat de lopende zorgovereenkomsten per 1 maart 2020 worden afgekeurd. Tot die genoemde datum konden de declaraties dus gewoon verzilverd worden. Het argument van de gemeente Tilburg dat Blue-Care tekort zou zijn geschoten in de nakoming van haar verplichtingen treft geen doel omdat Blue-Care geen contractuele relatie heeft met de gemeente, maar alleen met de cliënten. Bovendien hebben de rapporten niet specifiek betrekking op de declaraties waarvan Blue-care uitbetaling verlangt.
De handelwijze van de gemeente valt op zichzelf goed te begrijpen. De rapporten gaven de gemeente immers aanleiding te twijfelen of de gefactureerde zorg ook daadwerkelijk geleverd wordt. Met een blokkade, ook voor eerdere facturen, kan zij voorkomen dat de schade verder oploopt. Als de gemeente van mening blijft dat in het verleden door Blue-Care te weinig zorg zou zijn geleverd dan dient zij via een andere route en achteraf de uitbetaalde declaraties terug te vorderen. De hamvraag is natuurlijk hoe de rechter zou hebben geoordeeld als de gemeente zou hebben besloten om met terugwerkende kracht de lopende zorgovereenkomsten af te keuren…
