Mag in een e-mail die eigenlijk voor een ander doel wordt gestuurd ook reclame worden "verstopt"? Die vraag speelt op de achtergrond in een recente beslissing van (de voorzitter van) de Reclame Code Commissie (RCC). Het oordeel van de RCC is om enkele redenen opmerkelijk.
Casus: reclame ondanks eerdere afmeldingen
De casus is overzichtelijk. Een man is al enkele jaren klant bij Booking.com. Hij heeft zich in het verleden bij Booking voor alle mailings afgemeld. Hij boekt na die afmelding een hotel via Booking.com.
In de bevestiging van die boeking staat opnieuw reclame opgenomen, onder meer voor het huren van een auto. De man maakt hiertegen bezwaar. Hij wijst er daarbij uitdrukkelijk op dat hij in het commentaarveld heeft geschreven geen reclame te willen ontvangen.
Verweer: geen reclame
Het verweer van Booking.com komt er in de kern op neer dat
- er na zijn afmelding geen reclame meer aan de man is gestuurd; en
- dat de bevestigingsmail niet kwalificeert als reclame.
Oordeel RCC: wel reclame, maar afmelding zag hier niet op
De voorzitter van de RCC oordeelt dat de in de bevestigingsmail opgenomen reclame voor het huren van een auto en het krijgen van korting bij het gebruiken van een tell-a-friend systeem wel degelijk kwalificeert als reclame.
De vz RCC oordeelt ook dat reclame alleen mag worden verstuurd per mail indien daarvoor toestemming is verkregen, of indien sprake is van een bestaande klant die zijn recht van verzet niet heeft uitgeoefend.
Volgens de RCC zag het verzet dat de man eerder heeft ingeroepen echter alleen op het niet ontvangen van nieuwsbrieven en verzoeken om accommodaties te beoordelen. Het verzoek om geen reclame te willen ontvangen zou volgens de RCC bovendien duidelijk aan de accommodatie zijn gericht.
Daarmee zou de bevestigingsmail wel met reclame aan de man gestuurd mogen worden.
Commentaar
Het oordeel van de voorzitter van de RCC lijkt me innerlijk tegenstrijdig.
De RCC overweegt immers (m.i. terecht) dat de bevestigingsmail reclame bevat en ook (m.i.) terecht dat dergelijke spam alleen mag worden verstuurd op basis van toestemming of bij het niet inroepen van verzet. Booking.com is wettelijk verplicht bevestigingsmail te sturen. Daarvoor afmelden zal dus logischerwijs niet mogelijk zijn. Het kan dan m.i. nooit aan betrokkene worden verweten dat hij zijn recht van verzet niet heeft ingeroepen jegens deze (wettelijk verplichte) mails.
Daar komt nog eens bij dat in de de eprivacy richtlijn staat dat "de klanten duidelijk en expliciet de gelegenheid wordt geboden kosteloos en op gemakkelijke wijze bezwaar te maken tegen het gebruik van die elektronische contactgegevens bij het verzamelen ervan". Het risico dat de afmeldmogelijkheid voldoende duidelijk en expliciet is ligt dus m.i. bij het platform dat de gegevens verzamelt. Uit het dossier volgt echter niet (kenbaar) dat Booking.com de man bij de eerdere afmelding ook de mogelijkheid heeft geboden zich af te melden voor de bevestigingsmails (hetgeen ook niet logisch zou zijn, zie hiervoor).
Bovendien is de vraag of het verwijt aan de betrokkene dat hij zijn verzoek heeft geuit in een veld dat volgens het platform niet aan het platform zelf is gericht passend is, wanneer het platform zelf niet gemakkelijk de mogelijkheid biedt af te melden voor reclame. Of daarvan sprake is valt uit de beslissing echter niet af te leiden.
Conclusie
Al met al is er naar mijn idee nog wel wat op de uitspraak af te dingen, zij het dat dit deels weer verklaard kan worden door de RCC zich in het oordeel beperkt tot de reclame-aspecten van de uitspraak.
Hoe dan ook, bedrijven en instellingen doen er m.i. goed aan functionele/technische mailings en mailings die reclame bevatten uit elkaar te houden.
Naschrift: later heeft de RCC geoordeeld dat inderdaad sprake was van reclame. Zie: https://www.reclamecode.nl/uitspraken/resultaten/reizen-en-toerisme-2019-00558/254503/