Misleidende reclame
Er is veel te doen omtrent greenwashing en misleidende duurzaamheidsclaims. Kern van de wet- en regelgeving is de consument niet misleid mag worden over de kenmerken van een product of dienst. Dat volgt ook uit de algemene regels omtrent het maken van reclame: deze mogen niet misleidend zijn. Ook mag een reclame niet gepaard gaan met onduidelijk informatie. aan deze kaders moeten reclame-uitingen worden getoetst.
Toetsing reclame-uiting
In dit verband is recentelijk geoordeeld over twee ‘dagdeals’ van Koopjedeal met een aanbieding van een “slimme design torenkachel” en “slimme infrarood paneelverwarming”. Daarbij staat de mededeling: “Bespaar op je stookkosten!”.
Geklaagd wordt dat de zinsnede “Bespaar op je stookkosten” misleidend is. Gesteld wordt dat men met de geadverteerde toestellen voor elektrisch verwarmen kan besparen op stookkosten, en bij gelijkblijvend comfort minder geld kwijt is aan kosten voor verwarming.
Misleiding?
De reclame-uiting kan de toetsing niet doorstaan. De Reclame Code Commissie (RCC) oordeelt dat niet weersproken is dat "het verwarmen van een gehele woning met elektriciteit in de meeste gevallen duurder zal uitvallen dan verwarming op gas". De adverteerder stelde zich op het standpunt dat het publiek echter zal begrijpen dat de aangeprezen kachels bedoeld zijn om een kleine ruimte te verwarmen. Oftewel, wanneer men de aangeprezen kachel(s) in een kleine ruimte gebruikt en tegelijkertijd de thermostaat laag zet en daarmee de verwarming in de andere ruimtes van bijvoorbeeld een huis uitzet, kan er op de stookkosten worden bespaard, zo begrijpt de Commissie het verweer.
De RCC gaat hierin niet mee:
Naar het oordeel van de Commissie volgt deze boodschap echter niet duidelijk uit de uitingen, doordat iedere context ontbreekt. Uit de teksten: “Bespaar op je stookkosten!” en in het geval van de ‘torenkachel’ ook: “Verwarmt al je ruimtes tot 30 m3” blijkt voor de gemiddelde consument onvoldoende duidelijk dat hiermee door adverteerder uitsluitend wordt vergeleken met de situatie dat het hele huis door middel van gas wordt verwarmd, met alle kosten van dien. De gestelde besparing op de stookkosten wordt dus niet bereikt als de consument ervoor kiest een specifieke ruimte door middel van een gasverwarming op te stoken (en de gasverwarming in de andere ruimtes niet aan te zetten) in plaats van de door adverteerder aangeprezen producten te gebruiken.
De reclame uiting is daarmee (te) onduidelijk en misleidend. Uit berekening die online te vinden zijn, zou ook blijken dat het verwarmen van een woning met elektriciteit tot driemaal duurder is dan verwarming op gas . Dat de kostenvermindering wellicht behaald kunnen worden als alleen de ruimtes waarin iemand verblijft elektrisch verwarmd zouden worden, blijkt echter niet uit de advertentie .
De klacht tegen de reclame-uiting “Bespaar op je stookkosten!” wordt daarmee toegewezen.
Conclusie
Deze uitspraak laat zien dat men ook in reclame-uitingen waarbij bepaalde voordelen worden geadverteerd, zo duidelijk mogelijk moeten zijn, wil men voorkomen dat deze als misleidend worden gezien. Dit dient steeds per reclameuiting getoetst te worden.
Joost Becker, advocaat intellectuele eigendom
