Merkrechten op kleding
Kleding kan door meerdere intellectuele eigendomsrechten beschermd zijn, waaronder merkrechten. In deze zaak is McGregor IP eigenaar van het modemerk McGregor en rechthebbende van de McGregor-merken voor waren in de klassen 18, 24 en 25.
Conor McGregor kleding
Op Reebok-webshops werd (door Adidas) de ‘Conor McGregor Collectie’ aangeboden. Op de kledingstukken uit die collectie wordt het teken CONOR MCGREGOR afgebeeld. Conor McGregor is een Ierse mixed martial arts (MMA) vechter en meervoudig voormalig wereldkampioen bij de Ultimate Fighting Championship (UFC). Het gaat onder meer om hoodies en shorts.
Staking gevorderd
McGregor IP heeft gesommeerd om elk gebruik van een met de McGregor-merken overeenstemmend teken, waaronder het gebruik van het teken CONOR MCGREGOR, onmiddellijk te staken en gestaakt te houden. In de rechtszaak wordt door Adidas, die de Conor McGregor kleding aanbiedt in haar webshop, een beroep gedaan op de beperking van het merkenrecht van McGregor IP in de zin van artikelen 2.23 BVIE en 14 UMVo omdat het een blijk van steun zou zijn voor de MMA-vechtsporter met die naam.
Eigen naam?
Op grond van voormelde bepalingen kan een merkhouder een derde inderdaad niet verbieden om in het economisch verkeer gebruik te maken van (a) diens naam, alsmede van (b) aanduidingen inzake onder meer soort, kwaliteit, hoeveelheid en bestemming van de waren of diensten of andere kenmerken van de waren of diensten, voor zover er sprake is van gebruik volgens de eerlijke gebruiken in nijverheid en handel. Dit laatste is niet het geval indien de gebruiker van het teken deloyaal handelt jegens de merkhouder. De rechtbank oordeelt:
Aan de onder (a) bedoelde beperking ligt de gedachte ten grondslag dat een derde in beginsel zijn eigen naam moet kunnen voeren. Aan de onder (b) bedoelde beperking ligt het algemeen belang ten grondslag dat dergelijke tekens of benamingen voor een ieder vrij beschikbaar blijven, zodat ook anderen deze tekens en benamingen ongestoord kunnen gebruiken om dezelfde kenmerken van hun eigen waren en diensten te beschrijven. Bij de beoordeling of sprake is van een deloyaal gebruik moet met alle omstandigheden van het geval rekening worden gehouden. Het gebruik van het merk is met name dan niet in overeenstemming met de eerlijke gebruiken in nijverheid en handel wanneer:
– het merk aldus wordt gebruikt dat de indruk kan ontstaan dat er een commerciële band tussen de derde en de merkhouder bestaat;
– dit gebruik de waarde van het merk aantast doordat ongerechtvaardigd voordeel wordt getrokken uit het onderscheidend vermogen of de reputatie ervan;
– de goede naam van dit merk wordt geschaad of kleinerende uitlatingen over dit merk worden gedaan; of
– de derde zijn product voorstelt als een imitatie of namaak van het product voorzien van het merk waarvan hij niet de houder is.
Is er deloyaal handelen?
Het gebruik van CONOR MCGREGOR op de kleding moet volgens de rechtbank worden aangemerkt als deloyaal jegens McGregor IP. Daartoe overweegt de voorzieningenrechter:
4.9.1. Het bestanddeel MCGREGOR van het teken CONOR MCGREGOR wordt zeer prominent op de kledingstukken afgedrukt. De voornaam CONOR wordt slechts klein en in een afwijkende kleur op de kledingstukken weergegeven. De voorzieningenrechter is voorshands van oordeel dat bij een vluchtige oogopslag het verband met de MMA-vechter voor het publiek verloren zal gaan. De stelling van Adidas c.s. dat de voornaam Conor op de kledingstukken (van dichtbij) wel leesbaar is, doet hier niet aan af, omdat McGregor IP terecht heeft aangevoerd dat kleding door het publiek niet steeds van dichtbij en zorgvuldig wordt bestudeerd, maar ook geregeld vluchtig en op enige afstand wordt bezien. Dit wordt versterkt door het feit dat op de hoodie en de jersey het teken CONOR MCGREGOR uitsluitend is afgedrukt op de achterzijde (de rug) van de kledingstukken. De voorkant van kleding trekt doorgaans meer aandacht dan de achterzijde (zoals ook Adidas c.s. in repliek erkent), zodat de vrees van McGregor IP dat het publiek het bestanddeel CONOR over het hoofd zal zien, gerechtvaardigd is.
4.9.2. Anders dan Adidas c.s. betoogt, kan de MMA-vechtsport die Conor McGregor beoefent in Europa qua populariteit onder het publiek voorshands niet gelijk worden gesteld aan de voetbalsport. Het ligt daarom niet voor de hand, zoals Adidas c.s. stelt, dat aan de naam Conor McGregor eenzelfde bekendheid moet worden toegedicht als aan de namen van zeer bekende voetballers. Adidas c.s. heeft weliswaar gesteld en onderbouwd dat Conor McGregor één van de best verdienende sporters ter wereld is, maar dat zegt niet direct iets over zijn bekendheid bij het algemene publiek. De omstandigheid dat Conor McGregor met enige regelmaat in het (Nederlandse) nieuws is en miljoenen volgers heeft op social media is evenmin doorslaggevend. Dat McGregor binnen de volgers van de MMA-vechtsport (grote) bekendheid toekomt, is daarmee wel aannemelijk geworden, maar het publiek moet breder worden beschouwd. Door Adidas c.s. is in dit kort geding onvoldoende aannemelijk gemaakt, dat de vechter Conor McGregor dermate bekend is, dat het algemene publiek bij het zien van het woord MCGREGOR op de kledingstukken (zonder voldoende duidelijke vermelding van de voornaam CONOR) direct zal denken aan deze MMA-vechtsporter.
Gebruikelijk?
De stelling van Adidas dat het gebruikelijk is, en dat het publiek eraan gewend is, dat alleen de achternaam van de MMA-vechters wordt weergegeven, doet hier niet aan af volgens de rechtbank. De reden daarvoor is met name omdat niet gebleken is dat het bredere publiek het bestanddeel MCGREGOR direct zal herkennen als de achternaam van de MMA-vechter Conor McGregor. Hetzelfde geldt volgens de rechtbank voor het betoog van Adidas dat de plaats waar het teken CONOR MCGREGOR op (met name) de hoodie en de jersey is afgebeeld, te weten (verticaal) op de rug van de kledingstukken, een gebruikelijke plaats is om de naam van een MME-vechter weer te geven. Het is niet aannemelijk dat het algemene publiek, althans een aanzienlijk deel daarvan, hiervan op de hoogte is, aldus de rechtbank.
Verwarring
De rechter stelt vast dat er een aanzienlijke auditieve en visuele overeenstemming bestaat tussen de McGregor-merken en het teken CONOR MCGREGOR. Het is dan ook waarschijnlijk dat een aanzienlijk deel van het publiek zal denken dat de kleding van McGregor IP en de hoodie, de short en de jersey dezelfde herkomst hebben of in ieder geval van een economisch verbonden onderneming afkomstig zijn: ‘Bij het publiek kan de indruk ontstaan dat McGregor IP zich nu (ook) op deze markt voor sportkleding, dan wel sportieve kleding, is gaan richten. Daarmee is voorshands voldoende aannemelijk geworden dat sprake is van verwarringwekkende overeenstemming tussen de McGregor-merken en het teken CONOR MCGREGOR zoals thans wordt gebruikt op de hoodie, de short en de jersey’
Slotsom
De rechter veroordeelt Adidas om het gebruik van het teken CONOR MCGREGOR op de hoodie, de short en de jersey, te staken en gestaakt te houden. Deze uitspraak laat zien dat zelfs een vechter van naam en faam inbreuk aangewreven kan worden. In dit geval is de verwijzing naar de eigen naam geen excuus.
Joost Becker, advocaat merkenrecht
