Onderzoek naar een jeugdhulpvraag: wat te doen als ouders niet mee willen werken?

In een eerder artikel op deze kennispagina schonken wij al aandacht aan de 1 mei-uitspraak van de Centrale Raad van Beroep. In deze uitspraak geeft de Centrale Raad gemeenten een duidelijk beoordelingskader om op een goede en zorgvuldige wijze op een jeugdhulpvraag te beslissen.

Sindsdien hebben diverse jeugdhulpbesluiten de juridische eindstreep niet gehaald. Volgens de lagere rechters hadden de desbetreffende colleges namelijk niet voldaan aan de stappen van het beoordelingskader (meestal stappen 2 en 3). Gelukkig geven steeds meer lagere rechters extra handvatten aan colleges om met hun onderzoek tot een zorgvuldig jeugdhulpbesluit te komen. Vandaag staan wij stil bij een recente uitspraak van de Rechtbank Overijssel.

Rechtbank Overijssel 27 september 2017 (gepubliceerd op 4 oktober 2017)

Het is duidelijk dat het college voldoende kennis moeten vergaren over de relevante feiten en omstandigheden wil zij een goed en zorgvuldig jeugdhulpbesluit kunnen nemen. Maar hoe zit het dan als een jeugdige en zijn ouders niet mee willen werken aan het onderzoek dat het college moet verrichten? In een zaak waarover de Rechtbank Overijssel zich moest buigen kwam deze vraag aan de orde.

De Rechtbank overwoog dat het noodzakelijk is dat de jeugdige en zijn ouders hulp en medewerking geven aan het onderzoek van het college, wil dit onderzoek adequaat kunnen zijn. Volgens de Rechtbank zou deze medewerking kunnen bestaan uit het aanleveren van rapportages, door derden gemaakt over de jeugdigen, andere, relevante informatie (zoals informatie van school), maar óók uit het geven van toestemming om gesprekken te voeren met hulpverleners van de jeugdige en medewerkers van de school van de jeugdige. Verder kan het onder omstandigheden nodig zijn om de jeugdige, al dan niet langdurig, te observeren dan wel deskundigen te vragen een nader advies te geven, aldus de Rechtbank. Van de jeugdige en zijn ouders mag dan worden verwacht dat zij toestemming geven tot deze inbreuk op het gezinsleven, voor zover sprake is van informatie die nodig is voor het nemen van een beslissing op de aanvraag.

Het college zal dus aan de jeugdige en zijn ouders moeten uitleggen waarom een bepaald onderzoek noodzakelijk is om op de jeugdhulpvraag te kunnen beslissen. De jeugdige en zijn ouders zullen dan in beginsel moeten meewerken aan dit onderzoek. Doen zij dit niet, dan zal het college op basis van de wel beschikbare (aangeleverde) gegevens én het eigen onderzoek een besluit moeten nemen. Zelfs als de jeugdige en zijn ouders niet wensen mee te werken, ontslaat dit het college dus niet van haar plicht om zélf een eigen onderzoek te verrichten. Uiteraard zal dit onderzoek in de praktijk wel minder uitvoerig (kunnen) zijn dan een onderzoek waaraan de jeugdige en zijn ouders wél zouden meewerken.

Heeft u vragen over de wijze waarop op jeugdhulpvragen beslist moeten worden of heeft u andere vragen op het gebied van de Jeugdwet? Neem dan contact op met mr. dr. drs. Lieske de Jongh of mr. Marloes Hulshof. Wij helpen u graag verder.

Labels: Jeugdwet, Jeugdwetcasus, Jeugdhulpbesluit, Jeugdhulp, zorgvuldigheidseisen jeugdhulponderzoek, jeugdhulp onderzoeksplicht gemeente, jeugdhulp medewerkingsplicht ouders.