Hier vindt u een overzicht van belangrijke juridische uitspraken op het gebied van de gezondheidszorg die in de maand mei 2025 zijn gepubliceerd. Voor iedere zaak geven we een korte samenvatting en de belangrijkste conclusies.
Wet langdurige zorg (Wlz)
Rechtbank Zeeland-West-Brabant 11-04-2025 (datum publicatie: 23-05-2025) ECLI:NL:RBZWB:2025:3102
Samenvatting: Het CIZ verzoekt de rechtbank een rechterlijke machtiging tot opname en verblijf voor de duur van zes maanden te verlenen. Bij het verzoek is geen indicatiebesluit overgelegd. Dit leidt echter niet tot niet-ontvankelijkheid van het CIZ in zijn verzoek.
Kernpunt: Een indicatiebesluit is niet vereist voor de ontvankelijkheid van een Wzd-verzoek, mits de diagnose voldoende blijkt uit andere medische verklaringen.
Centrale Raad van Beroep 23-04-2025 (datum publicatie: 14-05-2025) ECLI:NL:CRVB:2025:723
Samenvatting: Appellant wilde bij zijn vader zorg inkopen. Aan appellant is een pgb verstrekt dat tot doel heeft de ouders te ontlasten en hulp van derden in te kopen. Het verleende pgb is hiervoor niet bedoeld. Van een toezegging van de zijde van het college dat de vader desondanks de zorg aan zijn zoon zou mogen verlenen is niet gebleken.
Kernpunt: Een pgb voor jeugdhulp dat is toegekend ter ontlasting van ouders mag niet worden gebruikt om een van de ouders als zorgverlener te betalen.
Rechtbank Noord-Holland 04-03-2025 (datum publicatie: 06-05-2025) ECLI:NL:RBNHO:2025:3524
Samenvatting: Voogd verzoekt onderbewindstelling omdat voortzetting van beschermende maatregelen nodig is zodra betrokkene 18 jaar wordt. Betrokkene vindt onderbewindstelling niet nodig, maar de kantonrechter wijst het verzoek aangezien het wenselijk is dat betrokkene tenminste nog enige tijd wordt begeleid, beschermd en geholpen.
Kernpunt: Zodra aannemelijk is dat iemand door geestelijke of lichamelijke beperkingen zijn vermogensrechtelijke belangen niet goed kan behartigen, kan onderbewindstelling worden ingesteld of voortgezet, ook ná de 18e verjaardag.
Centrale Raad van Beroep 03-04-2025 (datum publicatie: 06-05-2025) ECLI:NL:CRVB:2025:621
Samenvatting: Appellant ontving een Pgb dat is verleend op grond van de Wlz, maar het zorgkantoor stelde vast dat de zorgverlener structureel meer dan 40 uur per week werkte, wat niet is toegestaan volgens de voorwaarden van het pgb. Naar het oordeel van de Raad mocht het zorgkantoor deze verleningsbeschikking wijzigen.
Kernpunt: Een Wlz-pgb kan worden gewijzigd of ingetrokken als niet wordt voldaan aan de daaraan verbonden voorwaarden en verplichtingen.
Rechtbank Rotterdam 13-03-2025 (datum publicatie: 06-05-2025) ECLI:NL:RBROT:2025:3065
Samenvatting: De zorg van eiser is planbaar en er zijn nog behandelmogelijkheden, waardoor geen blijvende noodzaak voor 24-uurs toezicht is aangetoond. Verweerder mocht de aanvraag volgens de rechtbank afwijzen.
Kernpunt: Een verzekerde heeft alleen recht op zorg op grond van de Wlz indien sprake is van een blijvende behoefte aan permanent toezicht of 24 uur per dag zorg in de nabijheid, om ernstig nadeel te voorkomen
Rechtbank Zeeland-West-Brabant 29-04-2025 (datum publicatie: 05-05-2025) ECLI:NL:RBZWB:2025:2526
Samenvatting: Beperkingen bij eiser, maar geen blijvende noodzaak voor 24-uurs toezicht. Wlz-aanvraag terecht afgewezen, aangezien ontwikkeling mogelijk is; de hulp is planbaar of zelf in te roepen.
Kernpunt: Wanneer er geen blijvende noodzaak bestaat voor permanent toezicht of 24 uur per dag zorg in de nabijheid om ernstig nadeel te voorkomen, kan een Wlz-aanvraag terecht worden afgewezen.
Rechtbank Midden-Nederland 04-04-2025 (datum publicatie: 02-05-2025) ECLI:NL:RBMNE:2025:1823
Samenvatting: Eiser heeft een ernstige chronische stofwisselingsziekte en behoefte aan intensieve zorg. De rechtbank erkent dat er in de beoordelingsperiode zorg nodig was, maar oordeelt dat het niet vaststaat dat deze 24-uurszorg blijvend noodzakelijk is en dat CIZ de aanvraag van eiser mocht afwijzen.
Kernpunt: Hoewel de er sprake is van een ernstige, chronische ziekte en eiser altijd zorg nodig heeft, is niet vastgesteld dat er permanent 24-uurszorg in de nabijheid nodig zal zijn.
Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz)
Parket bij de Hoge Raad 23-05-2025 (datum publicatie: 30-05-2025) ECLI:NL:PHR:2025:581
Samenvatting: De rechtbank verleende eerst een tijdelijke zorgmachtiging vanwege een gebrekkige medische verklaring en daarna een aansluitende machtiging na ontvangst van een nieuwe verklaring. De vraag was of dit mocht en hoe dat de duur van de machtiging beïnvloedde.
Kernpunt: De Hoge Raad besliste dat de rechtbank na terugwijzing niet zelfstandig mag oordelen over de medische verklaring, maar alleen of deze bij de oorspronkelijke beslissing aan de eisen voldeed.
Hoge Raad 23-05-2025 (datum publicatie: 23-05-2025) ECLI:NL:HR:2025:818
Samenvatting: Betrokkene niet ondubbelzinnig afstand heeft gedaan van zijn recht op rechtsbijstand (art. 5 EVRM, art. 1:7, 5:4 lid 1 en 6:1 Wvggz), mocht de rechtbank de zitting niet voortzetten zonder advocaat. Telefonisch contact met de advocaat mislukte, maar dat rechtvaardigt niet dat het fundamentele recht op bijstand wordt gepasseerd.
Kernpunt: Bij kwetsbare personen mag zo’n afstand alleen bij duidelijke, vrijwillige en bewuste keuze worden aangenomen. Dat ontbrak hier.
Rechtbank Gelderland 20-03-2025 (datum publicatie: 22-05-2025) ECLI:NL:RBGEL:2025:3844
Samenvatting: Verzoek tot voortzetting van een crisismaatregel werd afgewezen, omdat de alcohol- en persoonlijkheidsproblematiek van betrokkene niet kwalificeren als psychische stoornis in de zin van de Wvggz
Kernpunt: Wanneer een crisismaatregel wordt aangevraagd om overlast te creëren en niet voor behandeling of bescherming tegen ernstig nadeel, wordt niet voldaan aan de criteria voor verplichte zorg en mag de rechtbank geen machtiging verlenen.
Rechtbank Gelderland 20-03-2025 (datum publicatie: 22-05-2025) ECLI:NL:RBGEL:2025:3823
Samenvatting: Betrokkene krijgt geen medicamenteuze behandeling, crisisopnames kunnen vrijwillig plaatsvinden, en er is onvoldoende bewijs voor ernstig risico; de rechtbank oordeelt dat er geen doelmatige behandeling is.
Kernpunt: Wanneer er onvoldoende bewijs voor een aanzienlijk risico op ernstig nadeel en geen doelmatige behandeling is, kan verplichte zorg (zoals een zorgmachtiging) niet gerechtvaardigd worden.
Rechtbank Rotterdam 09-05-2025 (datum publicatie: 22-05-2025) ECLI:NL:RBROT:2025:6019
Samenvatting: Betrokkene houdt haar dochter thuis door een familierechtelijk conflict, niet door haar psychose. Het risico op ernstig nadeel hangt niet voldoende samen met een psychische stoornis bij betrokken.
Kernpunt: De rechtbank wijst de crisismaatregel af omdat het nadeel niet door een psychische stoornis wordt veroorzaakt, maar door een familierechtelijk conflict.
Rechtbank Zeeland-West-Brabant 01-05-2025 (datum publicatie 20-05-2025) ECLI:NL:RBZWB:2025:2935
Samenvatting: Zwangere vrouw met zwangerschapsdiabetes mijdt zorg en verschijnt niet op afspraken. Rechtbank verleent zes maanden verplichte zorg inclusief medicatie, medische handelingen en opname op MPU-afdeling voor veilige bevalling.
Kernpunt: De rechtbank ziet onder verplichte zorg ook het uitvoeren van alle noodzakelijke medische handelingen rondom de zwangerschap, zelfs zonder toestemming van de vrouw.
Rechtbank Midden-Nederland 23-04-2025 (datum publicatie 19-05-2025) ECLI:NL:RBMNE:2025:2376
Samenvatting: Betrokkene ondervindt ernstige bijwerkingen door de medicatie, waardoor het middel zwaarder weegt dan de kwaal. Omdat betrokkene goed functioneert en de zorgstructuur adequaat is, moet de verplichte medicatie worden afgebouwd zodat betrokkene de kans krijgt zonder medicatie te functioneren.
Kernpunt: De rechtbank verklaart de klacht tegen gedwongen medicatie gegrond omdat de medicatie ernstige bijwerkingen veroorzaakt en de behandeling zwaarder weegt dan het nut.
Hoge Raad 09-05-2025 (datum publicatie: 09-05-2025) ECLI:NL:HR:2025:726
Samenvatting: De Hoge Raad vernietigt de beschikking van de omdat er geen actuele medische verklaring van een onafhankelijk psychiater beschikbaar was bij het verlengen van de zorgmachtiging.
Kernpunt: De rechter mag geen zorgmachtiging verlenen zonder een actuele medische verklaring van een onafhankelijk psychiater, ook niet bij voortzetting van een eerder aangehouden beslissing.
Wet zorg en dwang (Wzd)
Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden 15-05-2025 (datum publicatie: 26-05-2025), ECLI:NL:GHARL:2025:3014
Samenvatting: het hof oordeelt dat verzoeker een dag zonder geldige titel is opgenomen in de zorginstelling. Dit is in strijd met de Wzd. Voor deze ene dag kent het hof een immateriële schadevergoeding van €100 toe.
Kernpunt: voor opname zonder geldige titel in een Wzd-instelling kan schadevergoeding worden toegekend.
Rechtbank Zeeland-West-Brabant 11-04-2025 (datum publicatie: 23-05-2025) ECLI:NL:RBZWB:2025:3102
Samenvatting: het ontbreken van het indicatiebesluit leidt er niet toe dat het verzoek niet-ontvankelijk is.
Kernpunt: Het verzoek van het CIZ blijft ontvankelijk ondanks het ontbreken van een indicatiebesluit.
Rechtbank Gelderland 16-05-2025 (datum publicatie: 22-05-2025) ECLI:NL:RBGEL:2025:3892
Samenvatting: de Wzd biedt geen juridische basis voor het uitvoeren van zorg binnen een accommodatie die onder de Wvggz valt. De rechtbank stelt dat bij betrokkene geen sprake is van verzet, mits het verblijf plaatsvindt in een geschikte accommodatie, en wijst op de noodzaak van ingrijpen door de wetgever.
Kernpunt: De Wzd staat geen zorguitvoering toe binnen een Wvggz-accommodatie, het is aan de wetgever om voor een structurele oplossing te zorgen.
Privacy en tuchtrechtspraak
Rechtbank Noord-Holland 21-03-2025 (datum publicatie: 22-05-2025) ECLI:NL:RBNHO:2023:14261
Samenvatting: Eisers vorderen dat Veilig Thuis wordt verboden verder onderzoek te doen naar hen op basis van drie specifieke meldingen en vergelijkbare nieuwe meldingen, omdat het onderzoek onrechtmatig is en hun privacy schaadt.
Kernpunt: Veilig Thuis mag geen onderzoek doen naar de dubbel anonieme meldingen wanneer hier onvoldoende aanleiding toe is en dient zich hierbij transparant op te stellen.
Regionaal Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg ’s-Hertogenbosch 28-05-2025 (datum publicatie: 28-05-2025) ECLI:NL:TGZRSHE:2025:68
Samenvatting: Een gz-psycholoog behandelde een patiënte zes jaar lang voor burn-out klachten, ondanks herhaald advies om haar door te verwijzen naar gespecialiseerde zorg. Uiteindelijk beëindigde de gz-psycholoog de behandeling abrupt.
Kernpunt: de gz-psycholoog krijgt een waarschuwing voor grensoverschrijdend gedrag, het voortzetten van de behandeling terwijl specialistische gz-zorg aangewezen was en de abrupt beëindigde zorg.
Centraal Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg Den Haag 20-05-2025 (datum publicatie: 27-05-2025) ECLI:NL:TGZCTG:2025:89
Samenvatting: een tandarts beschuldigt een andere tandarts onder meer van oncollegiaal gedrag, valsheid in geschrifte en het niet overdragen van medische dossiers.
Kernpunt: De tandarts kreeg een voorwaardelijke schorsing opgelegd wegens oncollegiaal en tuchtrechtelijk verwijtbaar handelen jegens een collega.
Regionaal Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg Amsterdam 23-05-2025 (datum publicatie: 23-05-2025) ECLI:NL:TGZRAMS:2025:131
Samenvatting: De tandarts was niet betrokken bij de behandeling, maar handelde onzorgvuldig bij het beëindigen van de behandelrelatie met de familie na een negatieve review.
Kernpunt: Het tuchtcollege oordeelde dat de tandarts zich onvoldoende had ingespannen om de behandelrelatie te herstellen, maar legde geen maatregel op.
Regionaal Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg Zwolle 20-05-2025 (datum publicatie: 21-05-2025) ECLI:NL:TGZRZWO:2025:60
Samenvatting: Een verpleegkundige voert zonder toestemming van de patiënt een PSA-onderzoek uit. Het legt een waarschuwing op.
Kernpunt: De verpleegkundige handelt onzorgvuldig door zonder toestemming een medisch onderzoek aan te vragen en daar niet transparant over te communiceren.
Regionaal Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg Amsterdam 16-05-2025 (datum publicatie: 16-05-2025) ECLI:NL:TGZRAMS:2025:125
Samenvatting: De huisarts heeft bij een risicopatiënt met COVID-19 de klachten onvoldoende uitgevraagd en een ontoereikend vangnetadvies gegeven, waarna de patiënt is overleden.
Kernpunt: huisarts krijgt een waarschuwing omdat hij bij een COVID-19 patiënt met onderliggend lijden niet proactief heeft gehandeld.
Regionaal Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg Zwolle 09-05-2025 (datum publicatie: 13-05-2025) ECLI:NL:TGZRZWO:2025:56
Samenvatting: Het college oordeelt dat de huisarts haar beroepsgeheim heeft geschonden door ongefundeerde en suggestieve informatie over klaagster te verstrekken. Deze informatie is terechtgekomen in een rapport van de Raad voor de Kinderbescherming.
Kernpunt: Huisarts krijgt een berispring omdat de door haar verschafte informatie aan de Raad voor de Kinderbescherming niet voldoende objectief was.
Zorgverzekeringswet
Gerechtshof Den Haag 08-04-2025 (datum publicatie 13-05-2025), ECLI:NL:GHDHA:2025:734
Een zorgaanbieder betwistte de facturen van een thuiszorgverlener die ten behoeve van de zorgklanten van de zorgaanbieder werkzaamheden had verricht. De zorgaanbieder betwistte de facturen van de thuiszorgverlener en stelde dat deze tekort was geschoten in haar werkzaamheden. De rechter heeft de vordering tot betaling van de facturen toegewezen.
Kernpunt: het door de zorgaanbieder tegen dit vonnis ingestelde hoger beroep slaagde niet.
Rechtbank Limburg 14-05-2025 (datum publicatie 21-05-2025), ECLI:NL:RBLIM:2025:4733
De rechter oordeelde dat een zorgaanbieder onterecht consulten had gedeclareerd bij ASR zonder dat sprake was van direct patiëntcontact. Ondanks meerdere verzoeken gaf de zorgaanbieder geen toereikende onderbouwing. De vordering van ASR tot terugbetaling van de onterecht ontvangen vergoedingen, plus onderzoekskosten werd daarom toegewezen.
Kernpunt: de zorgaanbieder had ten onrechte consulten bij ASR gedeclareerd zonder direct patiëntcontact, waarmee sprake was van ongerechtvaardigde verrijking.
Medische aansprakelijkheid
Rechtbank Midden-Nederland 02-04-2025 (datum publicatie 27-05-2025), ECLI:NL:RBMNE:2025:2486
Nabestaanden van een aan kanker overleden patiënt stellen dat een zorgverlener aansprakelijk is voor een aanvankelijk onjuist gestelde diagnose, waardoor een behandelingsdelay van 38 maanden is ontstaan. De rechtbank acht het voorshands bewezen dat de tumor in 2015 en 2016 bij de controles al kwaadaardig was. De zorgverlener mag tegenbewijs leveren.
Kernpunt: het is voorshands bewezen dat door een onjuiste diagnose sprake is van een behandelingsdelay, waarvoor de hulpverlener mogelijk aansprakelijk is.
Rechtbank Den Haag 08-04-2025 (datum publicatie 13-05-2025), ECLI:NL:RBDHA:2025:7696
Patiënt verwijt de hulpverlener onder meer dat zij uit bed is gevallen, dat die val is verzwegen en dat zij daardoor blijvend letsel heeft opgelopen. De rechter wijst (alleen) een voorlopig getuigenverhoor toe over de behandeling en zorg in de dagen rondom de val en de vastgestelde hersenbloeding. Voor andere verwijten is eerder een deskundigenoordeel nodig.
Kernpunt: De rechtbank staat een voorlopig getuigenverhoor toe over de zorg en behandeling van patiënt rondom haar val uit bed en hersenbloeding.
Rechtbank Amsterdam 23-04-2025 (datum publicatie 09-05-2025), ECLI:NL:RBAMS:2025:2673
Het ziekenhuis heeft niet onrechtmatig gehandeld door geen behandeling met Enhertu aan te bieden, omdat het geneesmiddel destijds niet beschikbaar was voor reguliere behandeling in Nederland vanwege plaatsing in de geneesmiddelensluis. De rechtbank oordeelt dat het ziekenhuis de gebruikelijke procedures niet heeft geschonden en dat het bestuur niet aansprakelijk is voor het vertraagd starten van de behandeling.
Kernpunt: het ziekenhuis is niet tekortgeschoten in de zorg, omdat Enhertu vanwege wettelijke en praktische beperkingen toen niet beschikbaar was voor behandeling.
Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden 20-05-2025 (datum publicatie 27-05-2025), ECLI:NL:GHARL:2025:3193
Het hof oordeelt dat een operatie aan de wervelkolom medisch gerechtvaardigd was, ondanks verschil van inzicht tussen deskundigen. Het hof stelt dat de operatie zorgvuldig en conform de professionele standaard is uitgevoerd, waarbij geen onzorgvuldig gebruik van instrumenten is vastgesteld. Het hoger beroep faalt.
Kernpunt: zowel de indicatie als de uitvoering van de operatie waren medisch verantwoord.
Vastgoed
Rechtbank Limburg 26-05-2025 (datum publicatie: 02-06-2025), ECLI:NL:RBLIM:2025:5073
De huurder/zorgbehoevende heeft zich niet als goed huurder gedragen. Het is aannemelijk dat in een bodemprocedure de gemengde huur- en begeleidingsovereenkomst wordt ontbonden.
Kernpunt: de gevorderde ontruiming in kort geding wordt toegewezen wegens ernstige overlast en agressie richting medewerkers van de zorginstelling/verhuurder.
Rechtbank Gelderland 17-04-2025 (datum publicatie: 30-05-2025), ECLI:NL:RBGEL:2025:2900
Beroep tegen lasten onder dwangsom vanwege gebruik voor een andere doelgroep ongegrond. De omgevingsvergunning is verleend voor het verbouwen en gebruiken van het pand ten behoeve van een specifieke doelgroep, te weten: mensen met dementiële syndromen, overwegend ouderen >65 jaar. De omgevingsvergunning staat het huisvesten van mensen met een GGZ-achtergrond in combinatie met de daarbij benodigde persoonlijke verzorging niet toe.
Kernpunt: Het college mocht er bij de beoordeling van de aanvraag van uitgaan dat het pand gebruikt zouden worden ten behoeve van de specifieke, in de planologische onderbouwing benoemde doelgroep.
Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State 07-05-2025 (datum publicatie: 07-05-2025), ECLI:NL:RVS:2025:2068
Beroep tegen een bestemmingsplan waarmee twee appartementsgebouwen worden mogelijk gemaakt. In het bestemmingsplan is geen onderscheid gemaakt tussen reguliere woningen en aanleunwoningen, maar dat alleen is geregeld dat minimaal 60 van de 196 woningen als zorgwoning moeten worden gerealiseerd. Het plan biedt niet de zekerheid dat de aanleunwoningen alleen mogen worden gebruikt door personen die zorg in enigerlei vorm nodig hebben. Dat betekent dat 136 wooneenheden op grond van de planregels kunnen worden bewoond door huishoudens die geen zorgbehoefte hebben. Doordat de parkeerberekening is gebaseerd op enkel aanleunwoningen is niet vast komen te staan dat met het bestemmingsplan in voldoende parkeergelegenheid kan worden voorzien.
Kernpunt: Indien onderscheid in doelgroepen wordt beoogd dient dit zorgvuldig in de planregels te worden verankerd.
Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State 22-05-2025 (datum publicatie: 28-05-2025), ECLI:NL:RVS:2025:2361
Verzoek om verleende omgevingsvergunning voor een maatwerkvoorziening voor 19 voormalig dak- en thuislozen, waarbij inwoners tijdelijk zelfstandig kunnen wonen in een beheerde omgeving met ambulante begeleiding, te schorsen. De omgevingsvergunning wijkt af van het bestemmingsplan omdat hier wonen onder begeleiding aan de orde is, waarbij sprake is van minder intensieve begeleiding dan bij wooneenheden voor beschermd of verzorgd wonen die passend zijn binnen de maatschappelijke bestemming.
Kernpunt: De omgevingsvergunning wijkt af van het bestemmingsplan omdat hier wonen onder begeleiding aan de orde is, waarbij sprake is van minder intensieve begeleiding dan bij wooneenheden voor beschermd of verzorgd wonen die passend zijn binnen de maatschappelijke bestemming.
