Recentelijk lag een wetsontwerp voor ter consultatie waarmee de Wet langdurige zorg (Wlz) wordt gewijzigd; de Verzamelwet Wlz 2020. Welke wijzigingen worden door de wetgever beoogd? En wat betekent dit voor zorgkantoren die de wet uitvoeren en zorgaanbieders die langdurige zorg aanbieden. In deze blog leest u daar meer over.
Huishoudelijke hulp
Het wetsvoorstel brengt drie wijzigingen aan in de Wlz. De eerste wijziging heeft betrekking op huishoudelijke hulp. De aanspraak op huishoudelijke hulp zoals deze geformuleerd is in de Wlz ziet sec op het schoonhouden van de woonruimte van de verzekerde. Deze formulering bleek echter in de praktijk te beperkt, met name voor de groep Wlz-cliënten die op grond van een persoonsgebonden budget zelf zorg inkopen en voor cliënten die kiezen voor de leveringsvorm mpt (of: modulair pakket thuis). Dit laatste is een Wlz-zorgpakket voor mensen die thuis blijven wonen. Gebleken is dat deze groep cliënten meer en andere vormen van huishoudelijke ondersteuning behoeven dan alleen het schoonmaken van de woonruimte (zoals bereiding eten). Hiermee verschillen zij met andere Wlz-cliënten die bijvoorbeeld in een instelling verblijven of een vpt (volledig pakket thuis) krijgen omdat deze personen vaak niet een eigen huishouden runnen. In de praktijk werd door de zorgkantoren reeds gedoogd dat voor Wlz-verzekerden met een pgb en mpt, net als onder de Wmo 2015, er vanuit de Wlz ook betalingen kunnen worden verricht voor andere huishoudelijke hulp dan het schoonhouden van de woonruimte. Hiermee sluit de voorgestelde wijziging aan bij de uitvoeringspraktijk. De wijziging wordt met terugwerkende kracht voorgesteld, waarmee onrechtmatige declaraties voor huishoudelijke hulp breder dan schoonmaak, ook die gedaan zijn in het verleden, gelegitimeerd worden.
Cliëntondersteuning
De tweede wijziging van de Wlz heeft tot gevolg dat cliëntondersteuners vanuit de Wlz eerder ingezet kunnen worden. Cliëntondersteuning is onafhankelijke ondersteuning van de cliënt met informatie, advies, algemene ondersteuning en zorgbemiddeling die bijdraagt aan het tot gelding brengen van het recht op zorg. Op dit moment komen Wlz-verzekerden pas in aanmerking voor ondersteuning op het moment dat een Wlz-indicatie wordt afgegeven. Daarvóór zijn het de gemeenten die op grond van de Wmo 2015 gehouden zijn cliëntondersteuning te leveren, maar bij die groep cliëntondersteuners blijkt niet altijd voldoende kennis van de Wlz aanwezig te zijn. De voorgestelde wijziging maakt het mogelijk voor kwetsbare cliënten bij wie een Wlz-indicatie wel in het vooruitzicht ligt, maar die óf nog een aanvraag moeten indienen óf daarmee bezig zijn, cliëntondersteuning vanuit de Wlz te ontvangen.
Raadpleegfunctie
De derde wijziging is in onze optiek het meest vermeldenswaardig. Voorgesteld wordt om een wettelijke grondslag te creëren in de Wlz voor de verwerking van gegevens over gezondheid voor de vaststelling of te leveren dan wel geleverde zorg behoort tot het verzekerde pakket van de Wlz. Met deze wijziging kan een zorgaanbieder van Zvw-zorg, controleren onder welk domein – Zvw of Wlz – de aan een cliënt te verlenen zorg valt.
Op dit moment kan het namelijk nog voorkomen dat aanbieders van Zvw-zorg in het geval van zorginhoudelijke samenloop tussen de Wlz en de Zvw niet (tijdig) beschikken over de informatie die noodzakelijk is om vast te kunnen stellen in welk domein te leveren of geleverde zorg valt en dus gedeclareerd moet worden. Reden daarvoor is dat een concrete wettelijke grondslag voor het raadplegen van die informatie, ontbreekt.
Samenloop tussen de Wlz en Zvw doet zich met name voor bij persoonlijke verzorging, begeleiding en verpleging. Uit de Memorie van Toelichting op de Verzamelwet blijkt dan dat het gaat om aanbieders van Zvw-zorg waarvan nog niet vaststaat dat zij ook Wlz-aanbieder zijn. In deze gevallen voorziet de huidige Wlz slechts in een grondslag voor gegevensverstrekking door Wlz-uitvoerders (en het CIZ) aan Wlz-zorgaanbieders. Hierdoor weten Zvw-zorgaanbieders niet altijd wat voor soort patiënten zij voor zich hebben. Dit staat adequate en goed afgestemde zorgverlening in de weg. Het risico dat zich bij samenloop verder voordoet is dat zorg in het verkeerde domein wordt gedeclareerd, of dat dezelfde zorg twee keer wordt betaald. Aanbieders van Zvw-zorg worden hier dan vaak bij materiële controles mee geconfronteerd. Bij zorginhoudelijke samenloop van de Wlz en Zvw is de in principe Wlz voorliggend. Dit betekent dat de geleverde zorg in dergelijke gevallen niet onder het te verzekeren basispakket van de Zorgverzekering valt. Bij het ontbreken van een juiste juridische titel kunnen Zorgverzekeraars deze declaraties, voor zorg die in een ander domein thuishoort, niet uitbetalen.
Concreet kunnen Zvw-aanbieders met de wetswijziging voortaan inzien of de betreffende patiënt over een geldig Wlz-indicatiebesluit van het CIZ beschikt of dat deze verblijf met behandeling op grond van de Wlz ontvangt. Voordeel hiervan is dat Zvw-aanbieders beter goed geïnformeerde beslissingen kunnen nemen tot levering van die zorg. Ook zorgt de informatie ervoor dat de levering van die zorg makkelijker afgestemd en overgedragen kan worden aan Wlz-instellingen.
Het komt ons voor dat zorgverzekeraars die bijvoorbeeld in de wijkverpleging materiële controles uitvoeren naar zorg die is geleverd vóór de inwerkingtreding van dit wetsvoorstel, coulant zijn op het moment dat zij erachter komen dat zorg eigenlijk onder de Wlz bekostigd had moeten worden (bijvoorbeeld omdat hiervoor een indicatie aanwezig is). De omstandigheid dat de wetgever het nu (pas) mogelijk maakt dat Zvw-aanbieders over ‘domein overstijgende’ informatie kunnen beschikken, maakt naar onze mening dat het niet voor de hand ligt dat zorgverzekeraars deze zorgaanbieders zo maar op de gevolgen van samenloop kunnen aanspreken.
Klik hier voor meer actuele informatie over het wetsvoorstel.
