Integriteit is van groot belang in de financiële sector. De toezichtswetgeving bevat dan ook verschillende verplichtingen op dit vlak. In deze bijdrage gaan wij nader in op de meldplichten van verzekeraars met betrekking tot (integriteits)incidenten.
Variabele rente bij consumentenkrediet is sinds 2012 ‘trending topic’ en heeft tot meerdere compensatieregelingen geleid. Naar aanleiding van uitspraken van het Klachteninstituut Financiële Dienstverlening (KiFiD) zijn er – op dringende aanmoediging van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) - door diverse kredietverstrekkers zelfs vergaande compensatieregelingen opgesteld voor mensen die een consumentenkrediet hadden met een variabele rente. De rechtspraak kiest weer een heel andere insteek over dit onderwerp, waarbij het hof Arnhem Leeuwarden een andere lijn volgt dan het hof Amsterdam en het hof Amsterdam recentelijk van koers gewijzigd is.
Het Gerechtshof Den Haag heeft op 11 oktober 2022 arrest gewezen over het opslagwijzigingsbeding bij hypotheken met een variabele rente, de zogenaamde Euribor-hypotheken (ECLI:NL:GHDHA:2022:1983) . Dit arrest is de [voorlopig] laatste schakel in een reeks jurisprudentie over een opslagwijzigingsbeding bij variabelrentende hypotheken, die consumenten hadden afgesloten bij ABN AMRO en Fortis. De rentebetalingen bestonden bij deze hypothecaire leningen uit het variabele Euribor rentetarief vermeerderd met een opslag. De leningsdocumentatie bevatte bedingen op grond waarvan de bank de opslag eenzijdig mocht wijzigen (de “Wijzigingsbedingen”). In de collectieve 'Stop de Banken' procedures is de geldigheid van deze Wijzigingsbedingen getoetst aan de Richtlijn Oneerlijke Bedingen. Na het arrest van de Hoge Raad waarin een helder kader geschetst heeft, is het geding verwezen naar het hof Den Haag.
Ambtshalve toetsing heeft de afgelopen jaren een vlucht genomen. Als gevolg van jurisprudentie van het Europese Hof van Justitie (‘HvJEU’) moet er ambtshalve op consumentenrichtlijnen getoetst worden in alle (gerechtelijke) procedures waar consumentenrechten aan de orde zijn. Ambtshalve toetsing houdt in dat de rechter toetst aan consumentenrechten, ook al hebben partijen zelf daar geen beroep op gedaan. Dit komt specifiek tot uiting bij consumentenkrediet, waarbij rechters zowel de kredietovereenkomsten als de precontractuele informatieverstrekking en kredietwaardigheidstoets ambtshalve toetsen. De gevolgen van deze toetsing kunnen ver gaan. Indien geoordeeld wordt dat de consumentenrechten geschonden zijn, kan de rechter de kredietovereenkomst nietig verklaren of vernietigen.
De vuistregel dat een rechter een ontbinding van de huurovereenkomst en de ontruiming van de huurwoning zal toewijzen bij een huurachterstand van drie maanden, behoeft nuancering. Uit recente rechtspraak blijkt dat rechters ook als voorwaarde kunnen stellen dat de verhuurder het niet kunnen incasseren van de huurachterstand eerst dient te hebben gemeld bij de gemeente. Het wél melden kan vervolgens een afkoelingsperiode tot gevolg hebben waardoor verhuurders het risico lopen dat zij 6 maanden lang geen betaling van de huurachterstand bij de rechter kunnen vorderen. Dit geldt zowel voor woningcorporaties als voor particuliere verhuurders.
Het Wetsvoorstel nadere beloningsmaatregelen financiële ondernemingen (Wnbfo) doet per 1 januari 2023 zijn intrede. Hiermee komt er een aanscherping in de beloningsregels van financiële ondernemingen, welke zijn vastgelegd in de Wet op het financieel toezicht (Wft). Waar de regulering nu primair ziet op de variabele beloningen, komt met de aangescherpte regels meer aandacht voor de vaste beloningen.
Op 20 juli heeft de Europese Commissie (EC) een omvangrijk pakket met wetgevingsvoorstellen geïntroduceerd om witwassen en financiering van terrorisme (Anti-Money Laundering and Combating the Financing of Terrorism of afgekort: AML/CFT) nog beter tegen te gaan. Dit pakket zal, indien door de Raad en het Europees Parlement aangenomen, tot belangrijke veranderingen in het Europese en Nederlandse AML/CFT toezicht leiden.
Op 26 november 2021 is het besluit tot wijziging van het Besluit toegelaten instellingen volkshuisvesting 2015 gepubliceerd in de Staatscourant. De wijziging van het Besluit toegelaten instellingen volkshuisvesting (BTIV) hangt samen met de herziening van de Woningwet. Het gewijzigd BTIV maakt een einde aan de complexe, starre en niet altijd logische verkoopregels voor woningcorporaties.
In de JOR 2021/124 is een annotatie verschenen van Chantal van den Borne bij een spraakmakende en verstrekkende uitspraak van de Commissie van Beroep KiFiD over variabele rente bij doorlopend krediet in een ABN AMRO zaak (2021-0015).
In de JOR 2021/15 is een annotatie verschenen van Chantal van den Borne over een uitspraak van de Geschillencommissie KiFiD over variabele rente bij credit card krediet. Er werd geklaagd over overkreditering. Daarnaast heeft de Geschillencommissie ambtshalve getoetst of het variabele rente beding in de kredietovereenkomst een oneerlijk (onredelijk bezwarend) beding is. Naar het oordeel van de Geschillencommissie is er geen sprake van overkreditering en is het variabele rente beding geen oneerlijk beding.
Minister Ollongren informeert periodiek de Eerste en Tweede Kamer over de meest recente ontwikkelingen rondom de implementatie van de Omgevingswet. De wet- en regelgeving is inhoudelijk afgerond en het ontwerp van het KB over de inwerkingtredingsdatum van de Omgevingswet is in behandeling bij de Eerste Kamer. Daarmee lijkt 1 januari 2022 nog steeds een haalbare datum.
De planregels en de op de plankaart vermelde bestemming zijn beslissend voor het antwoord op de vraag of er sprake is van strijd met het bestemmingsplan. Een planregel moet letterlijk worden uitgelegd omwille van de rechtszekerheid. Bij het ontbreken van een definitie van een bepaling in de planregels kan aansluiting worden gezocht bij de definities van het begrip in andere wet- en regelgeving, dan wel het normale spraakgebruik. Bij het bepalen van het normale spraakgebruik zoekt de Raad van State aansluiting bij het Van Dale Groot Woordenboek van de Nederlandse taal. Deze systematiek kan in de praktijk tot uiteenlopende uitkomsten leiden onder meer bij woonvormen waarbij sprake is van een combinatie van wonen en zorg.
