ACM roept karteldeelnemers op hun kartel te melden

De Autoriteit Consument & Markt (ACM) heeft de Brochure  "Meld uw kartel en ontloop een boete" gepubliceerd. In de brochure worden de voorwaarden beschreven waaraan karteldeelnemers moeten voldoen om voor clementie van de ACM in aanmerking te komen.

Geheime kartels zijn moeilijk te bewijzen voor toezichthouders zoals de ACM en de Europese Commissie. Zij zijn veelal afhankelijk van karteldeelnemers die hun volledige openheid van zaken over het kartel geven in ruil voor clementie van de ACM bij het vaststellen van de (hoogte van de) boete.

Op 1 augustus 2014 zijn de nieuwe Beleidsregel Clementie in werking getreden die als bijlage aan de Brochure zijn gehecht. Op grond van de Beleidsregel Clementie komt degene die een kartel als eerste aanmeldt bij de ACM voor boete-immuniteit in aanmerking. Anders dan voorheen is voor het verkrijgen van immuniteit niet langer vereist dat de ACM nog geen onderzoek is gestart. Immuniteit kan daarom (bijvoorbeeld) ook nog na een inval van de ACM worden verstrekt. Voor opvolgende melders van het kartel wordt een korting op de boete (vastgesteld op basis van de daarvoor geldende Boetebeleidsregel ACM) van ten hoogste 50% in het vooruitzicht gesteld. De opvolgende meldingen leiden uitsluitend tot clementie als zij belangrijke aanvullende bewijswaarde hebben voor het onderzoek van de ACM naar de vermeende overtreding.

Opvallend is dat de brochure zich richt tot zowel natuurlijke personen als ondernemingen. Sinds een aantal jaar maakt de ACM regelmatig gebruik van haar bevoegdheid om natuurlijke personen te beboeten die opdracht of feitelijk leiding hebben gegeven aan het kartel van hun onderneming. Wanneer een opdrachtgever of feitelijk leidinggevende voor zijn eigen deelname aan het kartel clementie verzoekt, wordt uitsluitend aan hem clementie verleend. Als een onderneming daarentegen een kartel meldt, wordt op verzoek van de onderneming in principe zogenaamde "blanket leniency" verstrekt. Daarmee wordt een deken van clementie gewikkeld om zowel de onderneming als de natuurlijke personen die ervoor werkzaam zijn.

Een compliance programma is volgens de ACM een nuttig instrument om overtredingen van het kartelverbod te voorkomen. Mocht een onderneming desondanks deelnemen aan een kartel, draagt het compliance programma er in ieder geval aan bij dat zij in staat is om die overtreding tijdig te ontdekken (en te beëindigen). Bovendien brengt snelle detectie de onderneming in de gelegenheid om het boeterisico te beperken door de overtreding te melden bij de ACM in ruil voor clementie. Het is raadzaam om tevens vast te leggen dat werknemers zich ertoe verbinden om de onderneming in de gelegenheid te stellen een overtreding bij de ACM te melden en zodoende blanket leniency te vragen.