Sinds de inwerkingtreding van de WWZ op 1 juli 2015, staat deze wet onder druk. De beoogde doelstellingen worden niet behaald en vanuit vele hoeken (werknemers, werkgevers, advocatuur en politiek) komt kritiek. Eerder gaf Lodewijk Asscher al aan enkele wijzigingen door te voeren (zie ook dit artikel van mijn collega Harold Willems). Vraag is of deze kritiek terecht is, of een onderdeel van de verkiezingsstrijd in de politiek.Het doel van de WWZ was onder meer het vergemakkelijken van het ontslagrecht. Het ontslagrecht moest eenvoudiger, sneller en minder kostbaar worden voor de werkgever. Daartegenover stond de bescherming van de werknemer. Een werknemer zou eerder een vast dienstverband moeten krijgen, waardoor het aantal flexwerkers afnam. Daarnaast zou de werknemer door middel van de invoering van de transitievergoeding altijd financieel worden gecompenseerd voor een ontslag.
Uit recent onderzoek van de Vereniging Arbeidsrecht Advocaten Nederland (VAAN) blijkt dat de doelstellingen van de WWZ niet zijn behaald. Zo geeft 94% van de ondervraagden (veelal advocaten en juristen) aan dat het ontslagrecht niet is vereenvoudigd. Daarnaast geeft 92% aan dat de rechtspositie van werknemers met een contract voor bepaalde tijd niet is versterkt en 93% dat de doorstroom van flexibele naar vaste arbeid niet is bevorderd. Uit deze duidelijke cijfers valt niet af te leiden dat de doelstellingen van de WWZ zijn behaald en de wet is geslaagd. [1]
Vooral het limitatieve grondenstelsel in de ontbindingsprocedure heeft ertoe geleid dat werkgevers minder snel tot ontbinding van een arbeidsovereenkomst overgaan. Waar het voor de WWZ nog mogelijk was om een ontbinding te baseren op verschillende grondslagen, moet sinds de inwerkingtreding van de WWZ sprake zijn van één voldragen ontslaggrond uit artikel 7:669 lid 3 sub c tot en met h BW. Ontbindingsverzoeken worden hierdoor eerder afgewezen (in 30% van de gevallen) en werkgevers doen er goed aan om een dossier eerst volledig op te bouwen, wil het tot een ontslag kunnen leiden. In de praktijk betekent dit dat er meer wordt onderhandeld tussen partijen, alvorens er een procedure wordt gestart.
Ook vanuit de politiek is er ferme kritiek op de WWZ. Zo werd in het televisieprogramma Nieuwsuur door de VVD aangegeven dat de wet is mislukt en dat zij deze graag aangepast zien. D66 pleit meer voor vaste banen, waarbij het CDA dit standpunt nuanceert tot contracten voor vijf jaar. De SP geeft aan dat er een wijziging moet komen in de kosten van flexibele arbeid. Indien flexibele arbeid veel duurder wordt gemaakt dan vaste arbeid, zullen werkgevers weer gaan kiezen voor vaste aanstellingen, aldus Emile Roemer.[2]
Eerder heeft Lodewijk Asscher al aangekondigd enkele wijzigingen aan te brengen. Zo moet de ketenregeling verruimd worden in het geval van seizoenarbeid, moet de transitievergoeding bij een ontslag wegens langdurige ziekte worden geschrapt en dient een afwijking van de transitievergoeding in de cao mogelijk te zijn bij een ontslag om bedrijfseconomische redenen. Deze wijzigingen zullen naar verwachting per 1 januari 2018 in werking treden.[3]
Verdere wijzigingen staan vooralsnog niet op de planning. Lodewijk Asscher doet de kritiek af als “ongeloofwaardig”. In de verkiezingsprogramma’s zullen de politieke partijen waarschijnlijk wel inspelen op deze kritiek, om zo proberen kiezers te trekken. De D66 is hier alvast mee begonnen door in het verkiezingsprogramma de wens op te nemen om enkel het contract voor onbepaalde tijd in te voeren. Of dit opnieuw zal leiden tot wijzigingen, is nog maar de vraag. Wij houden u in ieder geval op de hoogte als de WWZ daadwerkelijk op de schop gaat!
