In de onderhavige kwestie heeft een in de Verenigde Staten gevestigde partij (hierna: ‘opdrachtgever’), een medicijn ontwikkeld voor de behandeling van neurologische - en nieraandoeningen. In dat kader is aan een Nederlandse partij (hierna: ‘de opdrachtnemer’) de opdracht gegeven om klinische onderzoeken uit te voeren met betrekking tot de doeltreffendheid van het medicijn, daar data van te verzamelen en een concept klinisch onderzoeksrapport op te stellen.
De door partijen gesloten overeenkomst bevat onder andere de volgende bepaling:
“Ownership of data and intellectual property
All data (including without limitation, written, printed, graphic, video and audio material, and information contained in any computer database or computer readable form) generated by PRA in the course of conducting the Services (the “Data”) and related to the Services will be Sponsor’s property. Any copyrightable work created in connection with performance of the Services and contained in the Data will be considered work made for hire, whether published or unpublished, and all rights therein will be the property of Sponsor (opdrachtgever, toevoeging) as employer, author and owner of copyright in such work.
PRA (opdrachtnemer, toevoeging) understands and agrees that the underlying rights to the intellectual property and materials that are the subject of this Agreement, including, without limitation, all intellectual property rights in Sponsor’s drug candidates or products and assays, are owned solely by Sponsor. “
De opdrachtgever heeft vervolgens het door de opdrachtnemer opgestelde concept klinisch onderzoeksrapport niet goedgekeurd omdat de opdrachtnemer zou weigeren alle gegevens te verstrekken die nodig zouden zijn om de klinische proef te (kunnen) beoordelen. Vanwege deze tussen partijen gerezen discussie heeft de opdrachtgever reden gezien bewijsbeslag te leggen onder de opdrachtnemer op alle data waar de opdrachtgever naar eigen zeggen eigenaar van was (geworden).
In onderhavige procedure vordert de opdrachtgever afgifte van deze documenten.
“Eigendomsrechten” op data
In deze procedure staat de vraag centraal of eigendom van data naar Nederlands recht mogelijk is. De rechtbank oordeelt dat, hoewel het recht van de staat van New York van toepassing is op de (onderliggende) contractuele verhouding van partijen, de vraag of een eigendomsrecht kan worden gevestigd op documenten en digitale gegevens die zich in Nederland bevinden, beoordeeld moet worden naar Nederlands recht. In dat kader oordeelt de rechtbank dat naar Nederlands recht geen eigendom mogelijk is op data/bestanden, noch op persoonsgegevens, maar wel op de fysieke documenten waar data en/of persoonsgegevens een onderdeel van kunnen vormen.
Hoewel het verstrekken van persoonsgegevens door de opdrachtnemer aan de opdrachtgever, gevestigd in de Verenigde Staten, op zichzelf rechtmatig kan zijn op grond van de AVG, is afgifte van documenten (en daarmee ook afgifte van een gegevensdrager) met daarin persoonsgegevens niet toegestaan omdat de Verenigde Staten geen passend beschermingsniveau heeft.
Ten aanzien van de overige data, waarbij de rechtbank op grond van contractuele uitleg naar het recht van de staat New York oordeelt dat het daarbij gaat om alle data gegenereerd door de opdrachtnemer specifiek voor de opdrachtgever, oordeelt de rechtbank dat het de bedoeling van partijen is geweest dat de opdrachtgever, al tijdens de uitvoering van de werkzaamheden en zonder dat een daadwerkelijke levering nodig was, eigenaar is geworden van de fysieke documenten. Hoewel eigendomsrecht op digitale gegevens niet mogelijk is, is de vordering om medewerking te verlenen aan het verstrekken van zowel de fysieke documenten als digitale gegevens voor toewijzing vatbaar, nu een en ander voortvloeit uit een geldige contractuele verplichting van de opdrachtnemer ervoor te zorgen dat de opdrachtgever hoe dan ook de eigenaar van de digitale gegevens wordt.
De opdrachtnemer dient derhalve de documenten te verstrekken, al worden hieraan wel twee voorwaarden verbonden: 1) de digitale gegevens die niet vallen onder het eigendomsrecht van opdrachtgever moeten door de gerechtelijk bewaarder worden teruggegeven aan opdrachtnemer en 2) voor zover het privacyrecht van toepassing is, moet bij de verstrekking aan de voorwaarden uit de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) worden voldaan. Dit geldt in ieder geval voor documenten die gezondheidsgegevens bevatten van deelnemers aan het klinisch onderzoek.
Conclusie
In deze uitspraak wordt bevestigd dat eigendom op data (in goederenrechtelijke zin) naar Nederlands recht niet mogelijk is. Dit heeft tot gevolg dat men niet zomaar kan verlangen dat bijvoorbeeld gebruik van data gestaakt wordt of data moet worden teruggegeven. Om grip te houden op data is het dan ook aan te raden om in alle gevallen duidelijke afspraken te maken over (de definitie van) data en het gebruik daarvan.
Mocht u vragen hebben over welke specifieke afspraken u dient te maken en hoe u deze afspraken het beste kan vastleggen, neem dan vooral contact met ons op. Wij denken graag met u mee.
Dieuwertje Bouchier, advocaat intellectueel eigendomsrecht.
