1. Home
  2. Kennis
  3. Artikelen
  4. Hof van Justitie: belangenafweging privacy inbreukmaker en rechten rechthebbende

Hof van Justitie: belangenafweging privacy inbreukmaker en rechten rechthebbende

Het Hof van Justitie heeft in een arrest van 19 april 2012 wederom geoordeeld dat bij het opvragen van persoonsgegevens wegens een (vermeende) inbreuk op intellectuele eigendom, een eerlijke belans moet worden gezocht tussen de (privacy)belangen van de betrokkene en de belangen van de rechthebbende.Opeisen naw-gegevens inbreukmaker in ZwedenDe zaak gaat over een kwestie in Zweden. Bonnier Audio is een exploitant van luisterboeken. Zij heeft geconstateerd dat deze luisterboeken worden uitgewis...
Leestijd 
Auteur artikel Mark Jansen
Gepubliceerd 20 april 2012
Laatst gewijzigd 16 april 2018
Het Hof van Justitie heeft in een arrest van 19 april 2012 wederom geoordeeld dat bij het opvragen van persoonsgegevens wegens een (vermeende) inbreuk op intellectuele eigendom, een eerlijke belans moet worden gezocht tussen de (privacy)belangen van de betrokkene en de belangen van de rechthebbende.

Opeisen naw-gegevens inbreukmaker in Zweden

De zaak gaat over een kwestie in Zweden. Bonnier Audio is een exploitant van luisterboeken. Zij heeft geconstateerd dat deze luisterboeken worden uitgewisseld via een FTP-server. Daarop heeft zij bij de provider ePhone de NAW-gegevens opgevraagd van de persoon achter het IP-adres dat (vermoedelijk) bij deze bestandsuitwisseling is betrokken.

In eerste aanleg vordering naw-gegevens toegewezen

De provider heeft geweigerd de gegevens aan Bonnier Audio te verstrekken. Daarop heeft Bonnier Audio een rechtszaak gestart en voor de rechter gevorderd dat de gegevens door ePhone moeten worden afgegeven. Die vordering is door de rechter in eerste aanleg toegewezen.

In hoger beroep prejudiciele vragen gesteld

In hoger beroep is de zaak geschorst voor het stellen van prejudiciele vragen aan het Hof van Justitie. Volgens de Zweedse rechter in hoger beroep is namelijk onduidelijk of de richtlijn over het bewaren van verkeersgegevens niet in de weg staat aan het verstrekken van gegevens.

Hof van Justitie: bewaarrichtlijn staat niet aan verstrekking in de weg

Het Hof van Justitie overweegt allereerst dat de richtlijn 2006/24, over het verplicht bewaren van verkeersgegevens door telecomaanbieders en providers, alleen regels geeft voor overheidsinstanties en niet voor private partijen. Deze richtlijn is dus voor de onderhavige kwestie, tussen een IE-rechthebbende en een particuliere provider, helemaal niet relevant.
40. Bijgevolg betreft richtlijn 2006/24 enkel de verwerking en de bewaring van door aanbieders van openbaar beschikbare elektronische communicatiediensten of van openbare communicatienet werken gegenereerde of verwerkte gegevens voor het onderzoeken, opsporen en vervolgen van ernstige criminaliteit en de verstrekking ervan aan de bevoegde nationale autoriteiten.

Of anders uitgedrukt: dat providers en telecombedrijven verplicht zijn verkeersgegevens te bewaren, is voor deze kwestie helemaal niet relevant. Anders dan elders wel wordt beweerd is van function creep in deze kwestie volgens mij ook helemaal geen sprake.

Natuurlijk is function creep een verschijnsel om (zeer) kritisch in de gaten te houden, maar het Hof overweegt in de onderhavige kwestie helemaal niet dat de (op grond van genoemde richtlijn verplicht bewaarde) verkeersgegevens moeten worden vrijgegeven. Dat zou een geval van function creep zijn. Het Hof overweegt slechts dat de richtlijn voor het bewaren van verkeersgegevens in het onderhavige geval niet relevant is (zoals het Hof ook zou hebben kunnen overwegen dat niet relevant is om mee te wegen dat de maximumsnelheid in de bebouwde kom in Nederland (meestal) 50 km/uur is).

Hof van Justitie: vrijgegeven persoonsgegevens is afweging alle omstandigheden van het geval

Verder overweegt het Hof, overeenkomstig eerdere jurisprudentie in o.m. het Promusicae-arrest, dat het inderdaad denkbaar is dat rechters een verplichting opleggen om persoonsgegevens vrij te geven. Daarbij moeten alle omstandigheden van het geval worden meegewogen. Specifiek moet er voor worden gewaakt dat grondrechten en grondbeginselen van het Europees recht worden gerespecteerd en dat een juist evenwicht wordt gezocht tussen alle ter zake relevante belangen.
56. Het Hof heeft evenwel daaraan toegevoegd dat de lidstaten er bij de omzetting van de richtlijnen 2002/58 en 2004/48 acht op moeten slaan dat zij zich baseren op een uitlegging daarvan die het mogelijk maakt een juist evenwicht tussen de verschillende door de rechtsorde van de Unie beschermde grondrechten te verzekeren. Bij de tenuitvoerlegging van de maatregelen ter omzetting van deze richtlijnen moeten de autoriteiten en de rechterlijke instanties van de lidstaten vervolgens niet alleen hun nationale recht conform deze richtlijnen uitleggen, maar er ook acht op slaan dat zij zich niet baseren op een uitlegging ervan die in conflict zou komen met de grondrechten of de andere algemene beginselen van het Unierecht, zoals het evenredigheidsbeginsel (zie in die zin arrest Promusicae, reeds aangehaald, punt 68, en beschikking LSG-Gesellschaft zur Wahrnehmung von Leistungsschutzrechten, reeds aangehaald, punt 28).

Of wat korter uitgedrukt: het privacybelang van de (beweerdelijk) inbreukmaker moet worden afgewogen tegen het belang van de rechthebbende op de audioboeken.

Het Hof overweegt overigens dat de Zweedse wet die vrijgave van persoonsgegevens mogelijk maakt - en die kennelijk in ieder geval een begin van bewijs van inbreuk op de IE-rechten verlangt en die verder vereist dat het belang bij vrijgave van de gegevens wordt onderbouwd en dat dit belang opweegt tegen het privacybelang - "in beginsel" aan deze toets voldoet.

Al met al bestendige jurisprudentie dus over het al dan niet moeten vrijgeven van persoonsgegevens.