Moeten niet-genoten vakantiedagen bij overlijden worden uitbetaald?

De weduwe van een werknemer in Duitsland meende van wel en startte een procedure tegen de (ex)werkgever van haar overleden man. De ex-werkgever weigerde om het aanzienlijke vakantiesaldo van 140,5 dagen uit te betalen omdat geen sprake zou zijn van een erfelijk recht.

De Duitse rechter in eerste aanleg volgde de werkgever en oordeelde dat op grond van de rechtspraak van het Bundesarbeitsgericht geen recht ontstaat op een financiële vergoeding voor vakantie met behoud van loon dat aan het einde van de arbeidsverhouding niet is opgenomen als de arbeidsbetrekking door overlijden van de werknemer eindigt.

De weduwe stelde hoger beroep in. De rechter in hoger beroep schorste de zaak en verzocht het Europese Hof van Justitie een antwoord te geven op de vraag of het Europese recht (meer specifiek: artikel 7 van richtlijn 2003/88 /EG) meebrengt dat:

(I) de lidstaten geen nationale wetten of gebruiken mogen hebben die bepalen dat het recht op vakantie met behoud van loon vervalt zonder recht op een financiële vergoeding voor niet opgenomen vakantiedagen als de arbeidsverhouding door het overlijden van de werknemer wordt beëindigd, en
(II) zo ja, of de betrokkene een verzoek moet indienen om een dergelijke vergoeding te ontvangen of dat dat niet nodig is.

De vraag of niet-genoten vakantiedagen bij overlijden aan nabestaanden moeten worden uitbetaald is in Nederland ook al meerdere malen in de lagere rechtspraak aan bod gekomen, met wisselende uitkomsten. Zie hierover een eerder op onze kennispagina geplaatst artikel van september 2012.

Het Europese Hof van Justitie in Luxemburg oordeelde gisteren, 12 juni 2014, en geeft de weduwe gelijk. De Europese richtlijn stelt voor het ontstaan van het recht op een financiële vergoeding voor niet genoten vakantiedagen geen andere voorwaarden dan dat (I) de arbeidsverhouding is beëindigd en (II) dat de werknemer niet alle jaarlijkse vakantie heeft opgenomen waarop hij op de datum van de beëindiging van die arbeidsverhouding recht had. Het Hof oordeelde dat een financiële vergoeding bij het eindigen van de arbeidsverhouding wegens overlijden van een werknemer noodzakelijk is om het nuttig effect van het bij de Europese richtlijn aan de werknemer verleende recht op vakantie met behoud van loon te waarborgen. Indien de verplichting tot betaling van het loon voor jaarlijkse vakantie zou ophouden te bestaan bij het eindigen van de arbeidsverhouding door overlijden van de werknemer, zou dat tot ongewenst gevolg hebben dat een toevallige omstandigheid, waarover noch de werknemer noch de werkgever controle heeft, leidt tot het totale verlies (met terugwerkende kracht) van het recht op jaarlijkse vakantie met behoud van loon.

Het Europese Hof van Justitie komt dan ook tot de conclusie dat de Europese richtlijn meebrengt dat het recht op uitbetaling van niet genoten vakantiedagen niet vervalt door het overlijden van de werknemer en het recht op die vergoeding niet afhankelijk mag worden gesteld van een voorafgaand verzoek van de betrokkene. Mijns inziens een terechte conclusie, omdat het overlijden van een werknemer anders zou meebrengen dat een werkgever bevoordeeld zou worden door het overlijden van een werknemer.