Internationale aspecten nalatenschap
Er kunnen diverse internationale aspecten zijn die de afwikkeling van een nalatenschap compliceren. Zo kan de overledene vermogen in het buitenland nalaten, in het buitenland overleden zijn of een testament in een ander land hebben gemaakt.
Hieronder zal kort worden besproken hoe de afwikkeling van een internationale nalatenschap aanvangt. Besloten zal worden met een aantal aandachtspunten bij een erfenis met vermogen in Spanje.
Toepasselijk recht
Eerst moet worden onderzocht welk recht van toepassing is op de nalatenschap. Nederlands recht kan van toepassing zijn als de overledene i) een rechtskeuze heeft gemaakt in zijn testament voor Nederlands recht of ii) Nederland zijn laatste ‘gewone verblijfplaats’ was.
Niet alleen in Nederland zal worden gecontroleerd of de overledene een testament heeft gemaakt, ook in het buitenland dienen de betreffende registers te worden geraadpleegd.
Het toepasselijke recht bepaalt wie de erfgenamen zijn en wie de nalatenschap mag afwikkelen. Voorts is dit recht ook bepalend voor de bevoegdheid van de Nederlandse notaris tot het afgeven van een (Europese) verklaring van erfrecht.
Afgeven van een (Europese) verklaring van erfrecht
De instanties in het buitenland verzoeken vaak om een bewijs wie gerechtigd is tot het vermogen en voor welke delen. De Nederlandse notaris onderzoekt of er een testament is en stelt vast wie de erfgenamen zijn, of er een executeur is of dat een boedelvolmacht is verleend. Deze informatie neemt hij op in een (Europese) verklaring van erfrecht. In een akte van verdeling of afgifte legaat kunnen tot slot bezittingen aan bepaalde erfgenamen / legatarissen worden toegedeeld of afgegeven.
Samen met de buitenlandse adviseur kijken wij welke eisen de instanties (zoals de fiscus, de bank, de notaris, het eigendomsregister of kadaster) stellen aan deze akte, zodat de buitenlandse bezittingen op de juiste naam kunnen worden gesteld. Dit laatste is tevens van belang als de erfgenamen de woning willen verkopen of de bankrekening willen opheffen.
Belastingen
In Nederland geldt dat erfbelasting wordt geheven bij de erfgenamen over het totale (wereldwijde) vermogen van de overledene. Dit geldt overigens alleen als de overledene in Nederland woonde ten tijde van zijn overleden of als de overledene (met Nederlandse nationaliteit) korter dan tien jaar geleden naar het buitenland is verhuisd.
Daarnaast kan het zo zijn dat er tevens (erf)belasting wordt geheven in het land waar het vermogen zich bevindt. In bepaalde gevallen kan de ‘dubbele belasting’ op verzoek worden verminderd.
Spanje
Tenaamstelling van bezittingen
Spanje lijkt nog niet helemaal gewend te zijn waar het de inschrijving en het gebruik van de Europese Verklaring van Erfrecht betreft. Wij stemmen met een Spaanse adviseur af welke specifieke passages opgenomen moeten worden in een Nederlandse of Europese verklaring van erfrecht. Uit de verklaring moet onder andere blijken: is het laatste testament van de overledene opgesteld in Spanje en/of in Nederland? Herroept het laatste testament eerdere testamenten? Wie is/zijn uiteindelijk gerechtigd tot de (Spaanse) bezittingen?
Vervolgens kan deze akte worden vertaald in het Spaans. Op basis van de verklaring van erfrecht moet altijd nog een extra Spaanse akte worden gemaakt bij de Spaanse notaris.
Om een woning in Spanje op de juiste naam te stellen dient deze Spaanse akte te worden ingeschreven in een tweetal registers: het Eigendomsregister (Registro de la Propiedad) en het Kadaster (Catastro).
De Spaanse akte wordt voorts gebruikt om bijvoorbeeld bankrekeningen op de juiste naam te stellen of om deze op te heffen.
Belastingen
Wanneer Nederlands recht van toepassing is op de nalatenschap, impliceert dit niet dat uitsluitend in Nederland (erf)belasting verschuldigd zal zijn. Voor wat betreft de in Spanje aanwezige bezittingen is altijd Spaanse erfbelasting verschuldigd.
Aangifte van de Spaanse erfbelasting wordt gedaan bij:
i) de Belastingdienst voor Niet-Residenten in Madrid als de overledene en/of de erfgenamen in Nederland wonen; of
ii) bij de Belastingdienst van de Autonome Deelstaat als de Nederlandse overledene en diens erfgenamen allen resident in Spanje zijn. Sinds een uitspraak van het Europese Hof van Justitie mogen wél de ruimere vrijstellingen van de Autonome Deelstaat worden toegepast door de buitenlandse erfgenamen.
De betaling en de aangifte van de Spaanse erfbelasting moet in Madrid gebeuren.
Van belang is dat door de erfgenamen en executeur een Spaans BSN-nummer (NIE nummer) wordt aangevraagd bij het Spaanse Consulaat in Amsterdam. De Spaanse adviseur kan vervolgens behulpzaam zijn bij het adviseren over en verzorgen van de diverse belastingaangiften voor i) de erfbelasting, ii) Plusvalía-belasting (over de waardestijging van het vastgoed), iii) overdrachtsbelasting bij verdeling van een woning en iv) belasting voor buitenlandse, niet-residente woningeigenaren.
Advies
Bij ons kunt u terecht voor advies over internationale nalatenschappen. Inmiddels hebben wij ruime ervaring met het afgeven van een Europese Verklaring van Erfrecht. Eerder schreef ik al over de Europese Verklaring van Erfrecht en hoe u meer informatie kunt aanvragen via ons digitale formulier.
Bij het afwikkelen van een internationale nalatenschap nemen wij contact op met een adviseur in het betreffende land. Eén van die adviseurs is de heer Samuel Totays, werkzaam in Alicante (Spanje). Dit artikel over een Nederlandse nalatenschap met bezittingen in Spanje is tot stand gekomen in samenwerking met de heer Totays.
