1. Home
  2. Kennis
  3. Artikelen
  4. Natuurgetrouwe weergave knuffelhond beschermd?

Natuurgetrouwe weergave knuffelhond beschermd?

De vormgeving van speelgoed kan - net als ieder ander product - vatbaar zijn voor bescherming van intellectuele eigendomsrechten. Dat geldt ook voor knuffels. Uit een zeer recente uitspraak van de rechtbank Den Haag blijkt dat die bescherming echter niet onbeperkt is, met name wanneer het speelgoed (de knuffel) een natuurgetrouwe weergave is van een echte hond.In dit geval was het ontwerp van de Boo Knuffelhond gebaseerd op de bestaande dwergkeeshond Boo, die een specifiek kapsel heeft (en 17...
Leestijd 
Auteur artikel Joost Becker
Gepubliceerd 19 oktober 2015
Laatst gewijzigd 16 april 2018
De vormgeving van speelgoed kan - net als ieder ander product - vatbaar zijn voor bescherming van intellectuele eigendomsrechten. Dat geldt ook voor knuffels. Uit een zeer recente uitspraak van de rechtbank Den Haag blijkt dat die bescherming echter niet onbeperkt is, met name wanneer het speelgoed (de knuffel) een natuurgetrouwe weergave is van een echte hond.

In dit geval was het ontwerp van de Boo Knuffelhond gebaseerd op de bestaande dwergkeeshond Boo, die een specifiek kapsel heeft (en 17.000.000 Facebook likes). De rechtbank oordeelt hierover als volgt:
Voor zover een werk een weergave vormt van de natuurlijke verschijningsvorm van een object of een dier dan is het overnemen van trekken in het werk die zo dicht mogelijk bij die verschijningsvorm aansluiten niet oorspronkelijk

Het ontwerp van de Boo Knuffelhond is een natuurgetrouwe weergave van het uiterlijk van de hond Boo, zoals Enesco zelf stelt. Gelet op het voorgaande ontberen de voor het uiterlijk van de hond Boo kenmerkende trekken (...) die zijn overgenomen in het ontwerp van de Boo Knuffelhond voorshands oordelend oorspronkelijk karakter.

Eiseres Enesco heeft niet aannemelijk gemaakt dat het specifieke uiterlijk van de hond Boo origineel is voor een dwergkeeshond of dat hij de eerste was met dit uiterlijk. Van nature hebben dwergkeeshonden lange haren, aldus de rechter. Dit terwijl gedaagde Dino Trading heeft aangevoerd dat de wijze waarop de vacht van de hond Boo getrimd is, een voor dwergkeeshonden bekende wijze van trimmen is, de zogeheten ‘Teddy Bear cut’ die ook al bekend was voordat de hond Boo in 2007 dat ‘kapsel’ aangemeten heeft gekregen.

Vervoglens wordt ook de vertaalslag van het uiterlijk van de hond Boo naar een pluchen ontwerp onbeschermd geacht omdat die ofwel zijn terug te voeren op het uiterlijk van de hond Boo ofwel voor pluchen dieren gebruikelijke uitvoeringsvormen zijn. Ook de kledingkeuze van de hond is onbeschermd.



Kortom, de afzonderlijke in de Boo Knuffelhond voorkomende elementen vloeien volgens de rechtbank te zeer voort uit enerzijds de uiterlijke kenmerken van de hond Boo die zo natuurgetrouw mogelijk zijn nagebootst en anderzijds uit de (niet creatieve keuze) voor het materiaal (pluche, vilt en plastic) en voor gebruikelijke uitvoeringsvormen van pluchen knuffeldieren en de uit het oogpunt van het gebruiksdoel (als speelgoed knuffeldier) te stellen functionele eisen. Daarmee zijn de kenmerken deels niet oorspronkelijk en deels zo banaal, dan wel zozeer functioneel bepaald, dat volgens de rechtbank in de afzonderlijke elementen noch in de combinatie ervan, een persoonlijk stempel van de maker is te onderkennen.


Concluderend is de rechter van oordeel dat de Boo Knuffelhond naar Nederlands recht niet voor auteursrechtelijke bescherming in aanmerking komt.

Joost Becker, advocaat auteursrecht