We zijn al een aantal weken onderweg in deze roadmap reorganisatie. Vandaag zal ik de peildatum van een reorganisatie met u bespreken.
Nadat een definitief besluit tot reorganisatie is genomen moet worden bepaald welke werknemers voor afvloeiing in aanmerking komen. De daarbij te hanteren ‘ontslagvolgorde’ wordt bepaald op basis van het zogenaamde ‘afspiegelingsbeginsel’ zoals uitgewerkt artikel 11 van de Ontslagregeling (Stcrt 2016, 34013). Mijn collega’s Cas Jacobs en Marieke Hulstijn-Botter zullen in latere bijdragen uitleggen hoe het afspiegelingsbeginsel werkt.
Belangrijk is dat de personele bezetting, waarbinnen een reductie zal worden doorgevoerd, in het kader van de toepassing het afspiegelingsbeginsel wordt ‘gefixeerd’. Deze fixatie, die plaatsvindt door middel van de vaststelling van een zogenaamde ‘peildatum’, is noodzakelijk omdat de wetgever heeft willen voorkomen dat een werkgever bij de bepaling van de ontslagvolgorde te veel speelruimte krijgt.
Het uitgangspunt is dat de toepassing van het afspiegelingsbeginsel wordt gefixeerd op de datum waarop de werkgever zich tot het UWV wendt met het verzoek tot toestemming om de arbeidsovereenkomst met de als boventallige afgespiegelde werknemers te mogen beëindigen. In de praktijk is dat fixatiemoment vaak onwerkbaar, met name bij grotere reorganisaties waar veel voorbereidingstijd mee is gemoeid. Tijdens die voorbereidingstijd zal sprake zal zijn van personele mutaties, wat zal leiden tot een steeds wisselende ontslagvolgorde in de aanloop naar de indieningsdatum bij het UWV. Dat leidt weer tot onrust bij het personeel en bijvoorbeeld een problematisch herplaatsingsbeleid.
Daarom maakt (artikel 12 van) de Ontslagregeling het mogelijk om de peildatum vast te stellen op een eerdere datum. Van deze mogelijkheid wordt veelvuldig gebruik gemaakt. Er moet wel aan twee voorwaarden worden voldaan: de eerdere peildatum moet objectief vaststelbaar zijn en de peildatum mag niet zijn gelegen voor de datum waarop werknemers over hun boventalligheid worden ingelicht. Deze voorwaarden zijn bedoeld om te voorkomen dat een reorganiserende werkgever gaat ‘schuiven’ met de peildatum om daarmee de ontslagvolgorde te beïnvloeden.
In de praktijk worden met regelmaat bijvoorbeeld de datum van indiening van een adviesaanvraag bij de Ondernemingsraad of de datum van boventalligheidsverklaring als (eerdere) peildatum gehanteerd.
Het verdient aanbeveling om tijdig in een reorganisatieproces te bepalen welke peildatum zal worden gehanteerd en daarover ook transparant te zijn, in ieder geval ten opzichte van de Ondernemingsraad.
De volgende keer zal mijn collega Jaleesa van den Hof het vaststellen van de bedrijfsvestiging in deze roadmap gaan bespreken.
Gerelateerd
Bestuur en governance
